Stoicyzm - jak go stosować, by być spokojnym i szczęśliwym?

Obok nas jest wojna, mamy sporą inflację, niepokoi nas niepewność jutra, wielu z nas ma wieloletnie kredyty - czas jest trudny. W Czwórce sprawdzamy, czy stoicyzm to filozofia, według której zasad łatwiej nam żyć. - Szukajmy spokoju w sobie i starajmy się skupić aktywnie na tych rzeczach, które od nas zależą - mówi dr Piotr Stankiewicz, filozof stoicki, pisarz i wykładowca.

Czy stoicyzm może być szkołą praktycznej mądrości dla współczesnych Polaków?

Foto: shutterstock/Gladskikh Tatiana

• Filozofia stoicka swoimi korzeniami sięga starożytności. Twórcą nurtu był Grek - Zenon z Kition. Inni słynni rzymscy stoicy to Lucjusz Anneusz Seneka i cesarz Marek Aureliusz.
• Czy starożytny stoicyzm może być propozycją etyczną dla współczesnych ludzi? Co to znaczy być stoikiem? Czy stoicyzm może być szkołą praktycznej mądrości dla współczesnych Polaków?
• Na te pytania odpowiada w Czwórce dr Piotr Stankiewicz, filozof stoicki, pisarz i wykładowca.

Filozofia stoicka, popularna w imperium rzymskim, opierała się między innymi na życiu w zgodzie ze światem, a jej etykę wyróżniała cnota, natura i obowiązek. Twórcą nurtu był Grek - Zenon z Kition, inni słynni rzymscy stoicy to Lucjusz Anneusz Seneka i cesarz Marek Aureliusz.

Stoicyzm - spokoju szukajmy w sobie 

W dzisiejszych czasach - tak niepewnych i zmiennych - na różne sposoby próbujemy zrozumieć otaczającą nas rzeczywistość i szukamy spokoju.  

- Przede wszystkim chodzi o to, żeby szukać w sobie samym, a nie na zewnątrz. I to nie tylko spokoju, z którym stoicyzm tak bardzo się kojarzy - mówi gość Czwórki. - Droga do stoicyzmu nie polega na tym, że my wymuszamy na sobie ten słynny stoicki spokój, czy że udajemy, że rzeczy nas "nie ruszają". To jest poniekąd odwrotnie. Staramy się skupić aktywnie na tych rzeczach, które od nas zależą. Które zależą od nas w stu procentach, w całości. Nie chodzi jednak o to, żeby nie czytać newsów i informacji i udawać, że pewne rzeczy "mnie nie dotyczą".

Praca nad swoim rozwojem

Jak radzi rozmówca Weroniki Puszkar, dookoła może dziać się wiele rzeczy, jednak niezależnie od tego ważne, żebyśmy skoncentrowali się i zwrócili ku sobie; zastanowili się nad tym, co jest zależne od nas. - Czyli jakie są moje wartości, do jakich celów staram się dążyć w życiu? Jakim ja właściwie chcę być człowiekiem? Jakie cechy charakteru chcę rozwijać? To ma być pole, na którym mam się skupić, i wtedy to będzie działało niezależnie od tego, co dzieje się dookoła - tłumaczy filozof. - To jest ta rada stoików, która jest w pewnym sensie zawsze aktualna.

- Jednak paradoksalnie, właśnie w czasach, które są niestabilne i kiedy się wszystko zdaje trochę rozpadać, wtedy to zwrócenie się ku samemu sobie jest najbardziej aktualne i najbardziej wartościowe - dodaje. - W ten sposób, żeby nie mieć za dużo czasu, przestrzeni i głowy, żeby się zastanawiać i martwić tymi rzeczami, które od nas nie zależą. Czyli ten wektor idzie do środka.

Sprawdź też:

• Balans - ważne słowo nie tylko na nowy rok
• Świadomy oddech. Pomoże osiągnąć stan spokoju i radości

Pogodzenie i akceptacja

Dr Piotr Stankiewicz podkreśla, że podstawowym kierunkiem naszego szukania spokoju, ale także pewności siebie, stabilności, uporządkowania czy ładu powinniśmy być my sami.

- Marek Aureliusz o tym pięknie pisał. Jeżeli my sami sobie tego nie zapewnimy, to świat zewnętrzny nam na pewno tego nie zapewni. Zwłaszcza taki świat zewnętrzny jak dzisiaj - tłumaczy gość audycji. - Chcę jeszcze zaznaczyć, że w tym wszystkim jednak nie chodzi o to, że ja mam się nie interesować światem zewnętrznym. Nie chodzi o to, żeby się odciąć. Stoik to nie jest mnich, to nie jest jakiś tam ignorant i człowiek, który ucieka od ludzi. Stoik żyje w społeczeństwie takim, jakim ono jest. Właśnie na tym polega stoicyzm, żeby nauczyć się pogodzić i zaakceptować.

Posłuchaj

17:36 CZWORKA/Czwórka do piątej - stoicyzm 09.01.2024.mp3 Dr Piotr Stankiewicz o tym, jak możemy wykorzystać filozofię stoicyzmu w dzisiejszych czasach (Czwórka do piątej/Czwórka)

 

***

Tytuł audycji: Czwórka do piątej

Prowadząca: Weronika Puszkar

Gość: Dr Piotr Stankiewicz (filozof stoicki, pisarz i wykładowca oraz autor książki "Sztuka życia według stoików”)

Data emisji: 09.01.2024

Godzina emisji: 14.15

aw/kul