Megality. Jakie tajemnice kryją monumentalne głazy?

Na całym świecie możemy trafić na budowle megalityczne - monumentalne, wzniesione z ziemi i wielkich głazów. Niektóre są znane, o istnieniu innych wie niewielu.

Czy Stonehenge zostanie wypisane z listy UNESCO?

Foto: Shutterstock/Pajor Pawel

W samej Europie zachowało się ponad 30 tysięcy megalitów. te najsłynniejsze znajdują się w angielskim Stonehenge. Tajemniczy krąg to jeden z najsłynniejszych, a zarazem najbardziej tajemniczych zabytków Wielkiej Brytanii. Nie wiadomo, jakie było jego przeznaczenie, pewne jest natomiast to, że Stonehenge jest niezwykle popularne. Co roku odwiedzają je tłumy turystów i osób usiłujących zyskać duchową łączność z przeszłością. Megalityczny krąg wzniesiono trzy i pół tysiąca lat temu z bloków skalnych z odległego kamieniołomu w Walii. Zawsze zakładano, że potrzebne były do tego zastępy ludzi i potężne zaprzęgi wołów. Tymczasem studenci z Instytutu Archeologii University College w Londynie dokonali eksperymentu, który dowiódł czegoś wręcz przeciwnego. Okazało się, że dziesięcioro studentów było w stanie przeciągnąć tonowy blok zrywami, co 5 sekund, na odległość około 3 metrów, co daje imponujące tempo półtora kilometra na godzinę. Eksperyment dowiódł, że ich transport nie wymagal aż takiego wysiłku, jak się zawsze wydawało.

Marzenie o wędrówkach śladami starożytności można zrealizować także w naszym kraju. Wystarczy wybrać się na Pomorze. Najbardziej znane relikty megalityczne znajdziemy nieopodal wsi Łupawa. To właśnie tutaj archeolodzy w trakcie swoich prac natrafili na zabytki, pochodzące z okresu od 5000 do 4900 p.n.e. i od 2800 do 2500 p.n.e. - Niezwykłość naszych grobowców polega na tym, że jest to największe skupisko stanowisk megalitycznych w Polsce -  tłumaczył w Czwórce Bogusław Cyrny, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Łupawy. Jak i po co je stawiano? Czy są „wrotami do przeszłości” i jaką rolę pełnią dziś? Zapytamy o to Stanisława Iwaniszewskiego z Muzeum Archeologicznego w Warszawie. 

Zobacz także:

• Pieniny w gawędach duchów, magów i superbohaterki św. Kingi
• Drugie dno Łodzi. Muzeum Kanału "Dętka"

W audycji wybierzemy się także do Ossowa, gdzie 15 sierpnia po raz kolejny odbędzie się rekonstrukcja Bitwy Warszawskiej.

***

Na "Zaklinaczy czasu" - w sobotę (13.08) o godz. 14.05 - zaprasza Jakub Jamrozek.

kul