Szerszeń azjatycki w Europie. Im cieplej, tym będzie go więcej
- Polowanie na owady to zawsze pewna zabawa. Zdarzało mi się polować na szerszenie i osy - przyznaje profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prezes Polskiego Towarzystwa Entomologicznego Paweł Sienkiewicz. - Szerszeń to duża osa, nie rozwija dużych prędkości i nie jest zbyt zwrotny. Dużo więcej czasu musiałem poświecić walce z osą - dodaje.
04:29 czwórka stacja nauka 21.06.2021.mp3 Które owady latają najszybciej, a które są superzwrotne? (Czwórka/Stacja Nauka)
- To wszystko zależy od masy mięśniowej owada, tego, jak dany gatunek ewolucyjnie przystosował się do polowania, ale też od temperatury. Owady są zmiennocieplne. Im cieplej, tym szybciej latają, ale też do pewnych granic, ponieważ każdy gatunek ma swój zakres optymalnych temperatur - tłumaczy profesor. - Mówimy tu też o wielkości skrzydeł lub o prędkości poruszania nimi - dodaje.
Aleksander Rzepecki, kierownik sekcji badań bezkręgowców z Koła Naukowego Przyrodników UP wyjaśnia, że mniejsze owady latają wolniej, bo mają mniejsze skrzydła. - Jednak dzięki małym skrzydłom są też bardziej zwrotne - dodaje. - Szybką rodziną owadów są ważki, potrafią osiągnąć prędkość do 58 km/h. Jest jeszcze jeden konkretny gatunek, osobnik konkretnej płci - samiec muchy końskiej - on potrafi osiągnąć prędkość do 145 km/h - dodaje.
Sikorka bogatka. Brutalny chuligan w świecie ptaków
- Owady dostosowują swoją prędkość do potrzeby zdobywania pokarmu. Np. muchówki krwiopijne muszą swoją ofiarę dogonić - wyjaśnia profesor Paweł Sienkiewicz. - Drapieżne ważki - musza być zwinne w locie, zwłaszcza przy starcie, wtedy osiągają duże przyspieszenia - dodaje.
Ważki i muchówki raczej nie uprzykrzają nam życia w miastach. Tu królują plujki i komary.
- U much występuje bardzo ciekawy mechanizm, podobny jak w lotach myśliwców: gdy zbliża się niebezpieczeństwo - ręka lub packa - mucha w locie obraca się na stronę grzbietową i całkowicie zmienia kierunek lotu - mówi Aleksander Rzepecki. - One są w stanie wychwycić różnice w przemieszczaniu się dużo szybciej niż człowiek. Mucha domowa lata nie szybciej niż 10 km na godzinę.
Dzicy zapylacze. Tajemnice owadów, którym wiele zawdzięczamy
Co ważne, nie musimy się martwić o bioróżnorodność biologiczną, zabijając drażniącą nas muchę czy komara. - Gorzej, jeśli będziemy stosować różne zabiegi na szeroką skalę i z łańcucha pokarmowego będziemy próbować jakieś gatunki wyłowić - przestrzega profesor, który zwraca również uwagę, że uwalnianie pszczół i os uczy szacunku do przyrody, ale dla komarów nie musimy mieć litości.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Patryk Kuniszewicz
Materiał przygotował: Szymon Majchrzak
Data emisji: 21.06.2021
Godzina emisji: 12.22
pj
