Wpływ wody na organizmy żywe
Woda to jeden z najważniejszych związków chemicznych występujący na Ziemi. Zajmuje około ponad 70 proc. powierzchni Ziemi. Znajduje się także w skorupie ziemskiej i pod postacią pary w atmosferze. O tym, że woda jest bezpiecznym i przyjaznym środowiskiem, jest m.in. fakt, że organizm ludzki składa się w 80 proc. z wody. - Składamy się w zdecydowanej większości z wody, ponadto każdy z nas nosi w sobie miliony, jak nie miliardy bakterii, a ich przybliżona masa to ok. 1-2 kg - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia dr hab. Maciej Lisicki z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. - Bakteriom całkiem dobrze się żyje w naszym organizmie, są elementami procesu trawienia i one muszą żyć we wnętrzach żywych organizmów, żeby wspomagać procesy, które w nich zachodzą - wyjaśnia gość Jedynki.
Dlaczego dla mikroskopijnych organizmów woda zachowuje się, jakby była bardzo lepka, tak jak na przykład miód? - Wiemy intuicyjnie, że woda inaczej płynie wokół ogromnego tankowca, który płynie przez ocean, a inaczej w bardzo małej skali, kiedy mamy rozmiary takie jak bakterie, rzędu mikrometrów, czyli tysięcznych części milimetra. Okazuje się, że obiekty, które są bardzo małe, głównie odczuwają tę własność wody, którą nazywamy lepkością - tłumaczy ekspert. - Lepkość to miara tego, jak trudno jest przesuwać względem siebie warstwy płynu. Nożem trudno jest nabrać wodę, ale łatwo jest nabrać miód, a przesunięcie łyżeczki w filiżance wody, jest łatwiejsze niż przesunięcie jej w filiżance miodu - podkreśla.
25. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Czytaj więcej>>>
Przepływ wody przez wąski otwór
- Przepływ w bardzo małej skali charakteryzuje się tym, że nie ma tam "awantur". Ciężko jest o taki przepływ, który byłby turbulentny, czyli taki, w którym jest pełno wirów i następuje intensywne mieszanie się - mówi prof. Maciej Lisicki. - Ciecze w mikroskali płyną laminarnie, czyli tak, że kolejne warstwy płyną obok siebie. Dlatego w mikroskali ciężko jest coś wymieszać - i to znowu odwołuje się do definicji miodu: ciężko coś w nim wymieszać, ale dużo łatwiej jest zamieszać herbatę z cukrem i uzyskać słodki napój - wyjaśnia.
24:15 2022_05_19 19_30_21_PR1_Eureka.mp3 Jak organizmy żywe funkcjonują w środowisku wodnym? (Eureka/Jedynka)
Wydział Fizyki UW na 25. Pikniku Naukowym
Podczas Pikniku Naukowego Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik swoje pokazy, warsztaty, eksperymenty i wykłady zaprezentuje 50 gości specjalnych. Stanowiska naukowe i namioty piknikowe będą umieszczone w siedzibie i wokół Centrum Nauki Kopernik oraz nad Wisłą, w Pawilonie 512, w centrum konferencyjnym i sali audytoryjnej.
Dr Maciej Lisicki zdradził, że podczas 25. Pikniku Naukowego pracownicy oraz studenci Wydziału Fizyki UW odpowiedzą na pytanie, czy ryba może pływać w miodzie? Nie zabraknie ciekawych pokazów, związanych z tematem przewodnim 25. Pikniku Naukowego, czyli z wodą.
W programie także:
- Teoria zdrowia psychicznego. Maj to miesiąc poświęcony popularyzacji wiedzy o zdrowiu psychicznym. Psychiatria i psychologia stworzyły sprawdzony w czasie pandemii model zdrowia psychicznego. Na jakich fundamentach wypracowanych przez naukę opiera się tak pojmowane "zdrowie psychiczne" i w jaki sposób można zapobiec młodzieńczej depresji - o tym wszystkim opowie Sylwia Rozbicka, psycholog z Centrum Zdrowia Psychicznego.
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, w 2020 roku depresja była drugą pod względem liczby cierpiących na nią osób chorobą na świecie, a do 2030 roku - będzie pierwszą. Według danych Ministerstwa Zdrowia na depresję w Polsce w 2020 r. chorowało 4 mln osób.
Czytaj także:
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadził: Artur Wolski
Goście: dr hab. Maciej Lisicki (Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego), Sylwia Rozbicka (Centrum Zdrowia Psychicznego)
Data emisji: 19.05.2022 r.
Godzina emisji: 19.30
ans
