Redakcja Polska

Nagroda im. Sérgio Vieira de Mello 2025 dla Ece Temelkuran i Truth Hounds

27.10.2025 18:40
W krakowskiej Willi Decjusza wręczono Polską Nagrodę im. Sérgio Vieira de Mello, wyróżnienie przyznawane od 22 lat osobom i organizacjom działającym na rzecz dialogu i pokojowego współistnienia. W tegorocznej edycji uhonorowano turecką pisarkę Ece Temelkuran oraz ukraińską organizację Truth Hounds.
Audio
  • Z laureatkami nagrody: pisarką i dziennikarką Ece Temelkuran i Oksaną Pokalchuk z organizacji Truth Hounds rozmawiał Piotr Żułnowski
Laureatki tegorocznej nagrody im. Srgio Vieira de Mello: Ece Temelkuran i Oksana Pokalchuk
Laureatki tegorocznej nagrody im. Sérgio Vieira de Mello: Ece Temelkuran i Oksana PokalchukRobert Piaskowski/NCK

Nagrodę przyznano już po raz dwudziesty drugi. W skład Kapituły, obok przedstawicieli świata nauki i dyplomacji.

W kategorii Osoba nagrodę otrzymała Ece Temelkuran – turecka pisarka, dziennikarka i intelektualistka, która w swojej twórczości podejmuje problematykę erozji demokracji oraz zagrożeń wynikających z populizmu i autorytaryzmu. Jej głos stał się jednym z najważniejszych świadectw współczesnej walki o wolność i solidarność.

To nagroda, która przywraca wiarę w człowieczeństwo, w dobro i w dialog. Dla mnie to prawdziwy zaszczyt i inspiracja do dalszej pracy – powiedziała Ece Temelkuran po odebraniu statuetki. Podkreśliła, że demokracja w Turcji, choć tłumiona przez autorytarne rządy, zaczyna odzyskiwać siłę dzięki odwadze obywateli:
Ludzie w miastach, zwłaszcza w Stambule, pokazują, że nie rezygnują z wolności. To lekcja także dla innych krajów, gdzie reżimy autorytarne próbują narzucić swoją władzę.

Drugie wyróżnienie, w kategorii Organizacja Pozarządowa, trafiło do ukraińskiej organizacji Truth Hounds, zajmującej się od 2014 roku dokumentowaniem zbrodni wojennych popełnianych podczas agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. W imieniu organizacji nagrodę odebrała Oksana Pokalchuk.

To uhonorowanie naszej pracy i dowód, że prawda wciąż ma znaczenie. Dla nas to także potwierdzenie, że sprawiedliwość jest wartością uniwersalną i że zbrodnie wojenne nie mogą pozostać bezkarne – mówiła Pokalchuk. Zapytana o perspektywy zmian w Rosji po zakończeniu wojny, Pokalchuk odpowiedziała:
Jeśli konflikt zostanie tylko zamrożony, nic się nie zmieni. Ale jeśli zakończy się reparacjami i reformami pod presją zewnętrzną, możliwe będą głębsze przemiany społeczne i polityczne.

W jej opinii, szansa na realne zmiany w Rosji zależy od tego, w jaki sposób zakończy się wojna: – Jeśli konflikt zostanie jedynie zamrożony, nic się nie zmieni. Ale jeśli zakończy się reparacjami i reformami pod presją zewnętrzną, możliwe będą głębsze przemiany społeczne i polityczne.

Dziedzictwo Sergio Vieira de Mello

Patron nagrody, Sérgio Vieira de Mello, był brazylijskim dyplomatą i Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka w latach 2002–2003. Zginął 19 sierpnia 2003 roku w zamachu bombowym na siedzibę ONZ w Bagdadzie. Jego życie i działalność stały się symbolem poświęcenia na rzecz pokoju i obrony praw człowieka.

W gali wzięli udział przedstawiciele świata dyplomacji, kultury i nauki – członkowie Kapituły Nagrody, reprezentanci Ambasady Brazylii i Szwecji, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Miasta Krakowa oraz Narodowego Centrum Kultury.

Jak podkreślano podczas uroczystości, Nagroda im. Sérgio Vieira de Mello przypomina, że prawa człowieka, dialog i solidarność nie są jedynie hasłami – to zobowiązanie wobec przyszłych pokoleń.

Zobacz więcej na temat: pokój Kraków Dialogi

Nagrody im. Sérgio Vieira de Mello wręczone

29.10.2024 16:32
W Willi Decjusza w Krakowie podczas uroczystej gali, otrzymali je tegoroczni laureaci wyróżnieni za szczególne zasługi dla pokojowego współistnienia i współdziałania społeczeństw, religii i kultur. 

Egipt. Rozmowy o pokoju w Strefie Gazy w drugą rocznicę wybuchu wojny

07.10.2025 17:00
W egipskim Szarm el-Szejk we wtorek kontynuowano negocjacje między Izraelem a Hamasem dotyczące zakończenia wojny w Strefie Gazy, która wybuchła dwa lata temu. Amerykański prezydent Donald Trump z optymizmem wypowiedział się o perspektywie porozumienia. Przedstawiciele Kataru studzą nastroje.

Biały Dom krytykuje Norweski Komitet Noblowski. Trump dziękuje Putinowi

10.10.2025 20:30
Biały Dom skrytykował Norweski Komitet Noblowski za nieprzyznanie Donaldowi Trumpowipokojowej nagrody nazywając tę decyzję polityczną

Unijne i amerykańskie sankcje na Rosję, plan obronny Europy oraz walka z rosyjską dezinformacją

24.10.2025 17:30
W tym wydaniu: Donald Trump zmienia nastawienie i nakłada sankcje na Rosję symetrycznie z UE, unijny szczyt w Brukseli, między innymi o murze dronowym oraz nowelizacja ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.