Paul Celan w 100. rocznicę urodzin

Ostatnia aktualizacja: 06.12.2020 16:41
Paul Celan uznawany jest za jednego z najwybitniejszych poetów języka niemieckiego. Jego twórczość fascynowała na przykład Martina Heideggera czy Jaquesa Derridę. W Polsce wiersze Celana tłumaczyli znakomici poeci: Tymoteusz Karpowicz, Feliks Przybylak, Julian Przyboś, Stanisław Jerzy Lec, Witold Wirpsza, Ryszard Krynicki.
Paul Celan
Paul CelanFoto: PAP/dpa

"Wiersz będąc formą przejawiania się języka, ze swej istoty jest czymś dialogowym, może więc być pocztą butelkową wysłaną w tej – z pewnością niezbyt mocnej w nadzieję  wierze, że kiedyś tam przybije do jakiegoś brzegu, być może w kraju serca. W tym sensie wiersze są w drodze, biorą na coś kurs" – mówił Paul Celan odbierając w 1958 roku Nagrodę Literacką Wolnego Hanzeatyckiego Miasta Brema.

Przyszedł na świat w Czerniowcach sto lat temu, 23 listopada 1920 roku. Mówił o sobie, że jest urodzonym pośmiertnie "kakanierem". Przyszedł na świat dwa lata po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej, wtedy jego rodzinna Bukowina znajdowała się w granicach Rumunii. Naprawdę nazwał się Paul Antschel. Po raz pierwszy podpisał swoje wiersze nazwiskiem Celan w 1947 roku.

Czytaj też:

Jest autorem następujących tomów wierszy "Mak i pamięć", "Od progu do progu", "Krata mowy", "Róża niczyja", "Zmiana oddechu", "Włókna słońc", "Przymus światła", "Działka śniegu",  "Siedziba czasu". Gdy zarzucano mu hermetyczność, Celan pisał, że jego wiersze są "wolne, otwarte i nie zakończone". Jednym z jego najsłynniejszych utworów jest napisana w maju 1945 roku w Bukareszcie "Fuga śmierci". Rodzice poety zginęli w Zagładzie. On sam cierpiał na chorobę psychiczną. Popełnił samobójstwo w maju 1970 roku rzucając się do Sekwany. 

W audycji "Przypadki słowa" posłuchamy wierszy Paula Celana i przypomnimy, co o jego życiu i twórczości mówili na antenie Polskiego Radia Zbigniew Herbert i Ryszard Krynicki.

***

Tytuł audycji: Przypadki słowa

Prowadziła: Dorota Gacek

Data emisji: 7-11.12.2020

Godzina emisji: 0.55


Zobacz więcej na temat: poezja Dwójka Dorota Gacek
Czytaj także

Joanna Gromek-Illg: Szymborska nie miała problemów z ego

Ostatnia aktualizacja: 25.11.2020 11:50
- Chciałam się zmierzyć z taką popkulturową personą Szymborskiej. Starałam się pokazać tę drugą jej stronę - osoby uważnej, empatycznej, bardzo zaangażowanej w relacje z ludźmi i przyjaciółmi. Jeżeli choć trochę uda mi się zachęcić czytelników do powrotu do poezji Szymborskiej, to ten cel będzie spełniony - mówiła w Dwójce Joanna Gromek-Illg, autorka książki "Szymborska. Znaki szczególne. Biografia wewnętrzna".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Tyrteuszy. Jak powstanie listopadowe zmieniło polską poezję

Ostatnia aktualizacja: 28.11.2020 11:47
W nocy z 29 na 30 listopada 190 lat temu wybuchło powstanie listopadowe - największy wysiłek zbrojny Polaków w XIX wieku o ogromnych, również pozamilitarnych i pozapolitycznych skutkach. W audycji mówiliśmy o tym, jak to wydarzenie wpłynęło na literaturę.  
rozwiń zwiń