Józef Mackiewicz, a tradycja romantyczna

Ostatnia aktualizacja: 22.08.2025 08:30
W "Rozmowach na lato" mówiliśmy o twórczości jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy XX wieku, Józefa Mackiewicza. Nie było to jednak omówienie "Lewej wolnej", "Karierowicza" czy "Buntu rojstów". Wraz z dr Katarzyną Bałżewską rozmawialiśmy o stosunku pisarza do tradycji romantycznej. 
Józef Mackiewicz
Józef MackiewiczFoto: NAC

Mackiewicz, wychowany i mieszkający przez wiele lat w Wilnie, z Mickiewiczem i innymi romantykami "spotykał się" od najmłodszych lat. Ale czy tę tradycję akceptował? Bez wątpienia w wielu aspektach w swojej twórczości ją kontestował. Choćby w stosunku do folkloru, śmierci "na ołtarzu honoru", ideałach ziemiańskich, Da się jednak, choćby w opisach przyrody, znaleźć wspólnotę poglądów.

>>> Posłuchaj audycji "Rozmowy na lato"


Józef Mackiewicz w wielu swoich powieściach, także w publicystyce, konfrontował się z tradycją romantyczną. Często była ona punktem odniesienia do przeżywanej rzeczywistości. Warto na tę twórczość spojrzeć także z tej perspektywy.

Józef Mackiewicz:

  • Pisarz i dziennikarz, który jako jeden z pierwszych widział masowe groby w Katyniu, był po wojnie odtrącony przez część polskiej emigracji i środowisk Armii Krajowej. Wszystkiemu winne były zarzuty o kolaborację z Niemcami.
  • Przed wybuchem II wojny światowej pracował w Wileńskim "Słowie", gdzie redaktorem naczelnym był jego starszy brat - Stanisław Cat-Mackiewicz.
  • Kontrowersje na temat postaci Mackiewicza wzbudza to, czym zajmował się po zajęciu Wilna przez Niemców. Został wtedy redaktorem w polskojęzycznym, gadzinowym "Gońcu Codziennym". AK wydała na Mackiewicza wyrok śmierci.

***

Tytuł audycji: Rozmowy na lato 

Prowadzenie: Wacław Holewiński

Gość: dr Katarzyna Bałżewska

Data emisji: 21.08.2025

Godzina emisji: 22.00

Czytaj także

Bibuła, czyli nowy oddział Muzeum Piłsudskiego

Ostatnia aktualizacja: 15.08.2025 22:30
"Walka słowem" to nie hasło, a żywa idea, którą Józef i Maria Piłsudscy wcielali w życie, gdy mieszkali w Łodzi. Pojęcie to wciąż pozostaje aktualne, dlatego stało się tytułem stałej wystawy w "Bibule - Tajnej Drukarni Józefa i Marii Piłsudskich" Oddziale Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Filozofia, góry, człowieczeństwo. Wystawa "Tischner - doświadczenie 2025"

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2025 09:38
"Góry stały się częścią naszego człowieczeństwa. To przede wszystkim dzięki nim wiemy, że aby zrozumieć wolność, trzeba iść nie tylko po płaszczyźnie w prawo czy w lewo, ale również wstąpić w głąb, a potem trzeba chcieć i umieć wspiąć się na szczyt" - pisał w tekście "Góry i ludzie gór" ksiądz profesor Józef Tischner. Jak ważne były dla niego góry, ludzie gór, góralska muzyka i gwara wiemy z jego tekstów i nagranych opowieści. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Koty i literatura. O przyjaźni, która inspiruje

Ostatnia aktualizacja: 19.08.2025 06:00
Dlaczego koty wydają się idealnymi towarzyszami pisarek i pisarzy? Maciej Płaza, nagradzany autor i tłumacz, opowiadał w "Rozmowach na lato" o znaczeniu kotów w naszym życiu.
rozwiń zwiń