Delfiny w Bałtyku i w rzekach. Co one tam robią?

Ostatnia aktualizacja: 15.04.2021 13:29
- Delfiny żyją relatywnie długo, bo i 50 lat. Szukają przygód, bo to bardzo inteligentne zwierzęta - mówi profesor Piotr Tryjanowski, zoolog. - Czasem kompas im się gubi i wpływają do morza Północnego i do Bałtyku. Wcale nie tak rzadko - dodaje. 
delfin, zdj. ilustracyjne
delfin, zdj. ilustracyjne Foto: Pixabay

shutterstock megalodon rekiny 1200.jpg
Ślady po megalodonach. Zęby wielkości dłoni

- Jeszcze przed II wojną światową dość powszechnie występowały w Bałtyku delfiny pospolite, delfiny butlonose, białobokie i oczywiście morświny - wymienia profesor Piotr Tryjanowski, kierownik katedry zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. - Morświnów było tam tak dużo, że masowo je ubijano i wytapiano z nich tłuszcz, by smarować nim np. uprzęże końskie. Po II wojnie światowej to się diametralnie zmieniło. Obecnie możemy już mówić o skrajnym zagrożeniu tego gatunku. Szacuje się, że obecnie w Bałtyku jest mniej niż 500 osobników - dodaje. 


Posłuchaj
03:40 czwórka stacja nauka 15.04.2021 delfiny.mp3 O delfinach w nietypowych dla nich przestrzeniach wodnych opowiada profesor Piotr Tryjanowski (Stacja Nauka/Czwórka)

Delfiny kojarzą nam się z lazurowymi, błękitnymi, pięknymi wodami, trochę bajkowymi, ale występują też tam, gdzie nawet sami naukowcy się ich nie spodziewają. - Nawet wielu zoologów nie wie, że są delfiny rzeczne. Można powiedzieć, że zbłądziły ewolucyjnie, bo to są ssaki morskie, które wtórnie zaczęły wyglądać jak ryby. One przyszły z postaci krowio-koniowatych, straciły kończyny do biegania i przekształciły je w kończyny do pływania. Część wylądowała w ciekach słodkowodnych, część w morzach i oceanach - wyjaśnia naukowiec.

Czytaj także: 


shutterstock bazylozaur 1200.jpg
Bazylozaur - prapradziadek współczesnych waleni

Wśród delfinów rzecznych wymienia się delfina amazońskiego z Ameryki Południowej, delfina suzu. - Suzu występuje w Indiach, Bangladeszu, Nepalu. To zwierzę mocno związane z kulturami tych krajów - opowiada profesor. - Był delfin chiński - w rzece Jangcy, ale od 19 lat go nie obserwowano - dodaje. 

Słodkowodne delfiny nie są łatwe do zbadania. Do tej pory zoologowie mieli jedynie zdjęcia i opisy, ale niebawem ma się to zmienić. 
Piotr Przyłucki

- Na podstawie setek zdjęć udało się stworzyć obrazy 3D i wydrukować zarysy zwierząt - mówi Piotr Przyłucki, współautor wystawy o ginących delfinach rzecznych i morświnach.  - Otrzymaliśmy bardzo proporcjonalne makiety z prawidłowym rozmieszczeniem płetw. To makiety o cechach i charakterze makiety naukowej - dodaje. 

Możliwe, że to jedyne na świecie takie przedsięwzięcie. Autorzy wystawy marzą by pokazać delfiny w konkretnych sytuacjach, informują o zagrożeniach dla tego gatunku, problemach z odłowami czy plastikiem. 

Prawdopodobnie uda się udostępnić wystawę zwiedzającym już we wrześniu w Palmiarni w Poznaniu. 

Kolejnym krokiem prac naukowców ma być opracowanie modeli delfinów, które obleczone sztuczną skórą pomogą w pracy z dziećmi chorymi onkologicznie i w rehabilitacji osób niewidomych.

14 kwietnia obchodzony jest międzynarodowy dzień tego ssaka. 

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Oliwia Krettek

Materiał przygotował: Szymon Majchrzak

Data emisji: 15.04.2021

Godzina emisji: 12.43

pj

Czytaj także

Rybitwa, kur diabeł... Co żyje nad Bałtykiem?

Ostatnia aktualizacja: 12.07.2017 16:32
- W projekcie "Balticarium" chcę pokazać bałtycką faunę w sposób sympatyczny i wesoły. Tak, aby odwiedzający wystawę dzieci i dorośli polubili i chcieli chronić morskie zwierzęta - mówi Natalia Uryniuk, artystka multimedialna, graficzka i malarka.     
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kałamarnica olbrzymia. Jak naprawdę żyje mityczny Kraken?

Ostatnia aktualizacja: 01.04.2021 15:39
Spotkanie tego głowonoga w naturalnym środowisku jest niemal niemożliwe. To zwierzę głębinowe, żyjące w oceanach na całym świecie około kilometra pod powierzchnią wody.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Livyatan melvillei. "Lewiatan żył naprawdę"

Ostatnia aktualizacja: 08.04.2021 13:48
Livyatan to wymarły rodzaj walenia, którego nazwa rodzajowa to pochodna biblijnego potwora morskiego Lewiatana. Znany jest także z popularnej przed laty kreskówki "Atlandyta".
rozwiń zwiń