Wrota do przeszłości - tajemnice megalitów

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2022 11:00
Na całym świecie możemy trafić na budowle megalityczne - monumentalne, wzniesione z ziemi i wielkich głazów. Niektóre są znane, o istnieniu innych wiedzą nieliczni.
Stonehenge  jedna z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epok neolitu i brązu
Stonehenge – jedna z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epok neolitu i brązuFoto: Shutterstock/Pajor Paweł

Grób Agamemnona i inne megality z "Iliady"

W samej Europie zachowało się ponad 30 tys. megalitów. - Słowo "megalit" ma greckie pochodzenie i oznacza budowlę wzniesioną z dużych głazów - wyjaśnia archeolog prof. Stanisław Iwaniszewski. - Megality występowały m.in. w starożytnej Grecji w postaci olbrzymich grobowców, częściowo wydrążonych w skale. Najbardziej znany to grób Agamemnona. Takie budowle mamy też na Bałkanach, w Bułgarii i w Europie Zachodniej - na wschód od Paryża i na przykład w północnej Hiszpanii. Zdecydowana większość z nich jest związana z pochówkami.   

Tajemnice Stonehenge 

Najsłynniejsze megality o pochodzeniu niefuneralnym znajdują się w angielskim Stonehenge. Tajemniczy krąg to jeden z najsłynniejszych, a zarazem najbardziej tajemniczych zabytków Wielkiej Brytanii. Nie wiadomo, jakie było jego przeznaczenie, pewne jest natomiast to, że Stonehenge jest niezwykle popularne. Co roku odwiedzają je tłumy turystów i osób pragnących uzyskać duchową łączność z przeszłością. Megalityczny krąg wzniesiono 4 tys. lat temu z bloków skalnych z odległego kamieniołomu w Walii. - Budowla miała służyć do obserwowania wschodu i zachodu słońca w epoce brązu. Dziś nie można już wejść do środka kręgu, ale niedaleko rezerwatu jest obszar dla gości, gdzie można zobaczyć makiety i zrekonstruowane chaty budowniczych Stonehenge - opowiada gość Czwórki.  

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Stonehenge (@stonehenge)

Zobacz także:

Rezerwaty archeologicznie w Polsce - gdzie je znajdziemy?

Marzenie o wędrówkach śladami starożytności można zrealizować także w naszym kraju, choć - jak tłumaczy rozmówca Jakuba Jamrozka - większości megalitów, które były na terenie Polski, już nie ma. Winna temu jest industrializacja związana z rewolucją przemysłową XIX wieku. - Dotyczyło to zwłaszcza terenów zaboru pruskiego, gdzie grobowce i kamienne budowle zostały zużyte na budowę dróg, pałaców, dworków i kościołów - wymienia prof. Iwaniszewski. - Dziś rezerwatów archeologicznych mamy niewiele, ale zarekomendowałbym wizytę w Izbicy Kujawskiej - miejscowości położonej między Włocławkiem a Kołem i otoczonej trzema ośrodkami takich budowli. 

Można też wybrać się na Pomorze. Najbardziej znane relikty megalityczne znajdziemy nieopodal wsi Łupawa. To właśnie tutaj archeolodzy w trakcie swoich prac natrafili na zabytki pochodzące z okresu od 5000 do 4900 r. p.n.e. i od 2800 do 2500 r. p.n.e. - Niezwykłość naszych grobowców polega na tym, że jest to największe skupisko stanowisk megalitycznych w Polsce - tłumaczył w Czwórce Bogusław Cyrny, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Łupawy

Posłuchaj
13:54 CZWÓRKA Zaklinacze czasu - megality 13.04.2022.mp3 Tajemnice megalitów - co sprawia, że te obiekty od wieków przyciągają turystów i badaczy? (Zaklinacze czasu/Czwórka)

***

Tytuł audycji: Zaklinacze czasu

Prowadzi: Jakub Jamrozek 

Gość: prof. Stanisław Iwaniszewski (Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Narodowy Instytut Antropologii i Historii w Meksyku) 

Data emisji: 13.08.2022

Godzina emisji: 14.15

kul

Czytaj także

Bestiariusz słowiański. Na tropie Licha i Szeptuchy

Ostatnia aktualizacja: 10.10.2016 11:30
Przez setki lat historii naszego kraju powstał olbrzymi, barwny i ludny świat polskich wierzeń ludowych. - Jeśli ktoś chciałby się dziś dowiedzieć, jak bronić się przed magią powinien wyruszyć na wschód Polski. Wiele słowiańskich rytuałów tam właśnie przetrwało - opowiada dr Jacek Konik.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Świat rekonstrukcji historycznych. Jak to jest być rycerzem w XXI wieku?

Ostatnia aktualizacja: 03.05.2022 18:02
Studenci, których pasjonuje historia, biorą udział w rekonstrukcjach, zakładają zbroje i z mieczami albo inną bronią w dłoniach odtwarzają najbardziej znane bitwy i wojenne akcje. - W tej pasji kluczowa jest znajomość detali i treningi, które pozwalają udoskonalać umiejętności - tłumaczyli Paweł Tokarz i Jakub Stopa z warszawskiej WAT.
rozwiń zwiń