Jacek Malczewski - dobro Polski towarzyszyło mu przez całe życie

- Dwa filary, bez których właściwie trudno rozmawiać o sztuce Malczewskiego, to z jednej strony życie prywatne, z drugiej - życie publiczne i losy Polski - wyjaśniała w Dwójce Paulina Szymalak-Bugajska, autorka albumu "Malczewski. Zbliżenia".

Jacek Malczewski, Hamlet polski - Portret Aleksandra Wielopolskiego, 1903, Muzeum Narodowe w Warszawie

Foto: Domena publiczna/CC0

• Gościem audycji była Paulina Szymalak-Bugajska, autorka albumu "Malczewski. Zbliżenia".
• Publikacja ta jest przewodnikiem po twórczości malarza Jacka Malczewskiego, wyjaśnia też konteksty powstawania jego poszczególnych prac.
• Jacek Malczewski w swoich obrazach ukazywał zarówno własne emocje i przeżycia, jak i kwestie światopoglądowe oraz polityczne.
• Jego nauczycielem i wielką inspiracją był Jan Matejko.

Właśnie ukazał się album Pauliny Szymalak-Bugajskiej "Malczewski. Zbliżenia". W tym bogato ilustrowanym przewodniku po twórczości wielkiego malarza znajdziemy jego portrety, pejzaże oraz malarstwo rodzajowe i symboliczne. Album przybliża też okoliczności, w jakich powstawały te dzieła, a także literackie i malarskie inspiracje twórcy.

Nie zabrakło również informacji o tym, w jaki sposób Jacek Malczewski postrzegał rolę artysty i sztuki oraz jak interpretował drogę do wolności Polski i Polaków.

Jacek Malczewski jako symbolista

Autorka publikacji Paulina Szymalak-Bugajska przekonywała podczas audycji, że by zrozumieć twórczość tego artysty, potrzebne są skupienie, uważność i wiedza.

- Jacek Malczewski jako symbolista posługiwał się przede wszystkim formą realistyczną. A że jego kompozycje były niezwykle rozbudowane, czasami nasycone - zwłaszcza w tym dojrzałym okresie - postaciami mitologicznymi, symboliką, to myślę, że te zbliżenia są jak najbardziej adekwatne - podkreślała.

Życie prywatne i sprawa polska

Prace zawarte w albumie to subiektywny wybór autorki, mający przedstawiać drogę artystyczną i rozwój Jacka Malczewskiego. - Ale jednocześnie wskazać te bezpośrednie inspiracje, które miały wpływ na powstawanie jego prac, czyli relacje z najbliższymi, jego miłości, jego światopogląd również, bo tam znajdują się również prace, które są odzwierciedleniem jego zapatrywań politycznych czy jego ówczesnych poglądów. Czyli dwa filary, bez których właściwie trudno rozmawiać o sztuce Malczewskiego, to z jednej strony życie prywatne, z drugiej - życie publiczne i losy Polski - wyjaśniała Paulina Szymalak-Bugajska.

Jan Matejko i jego wpływ na Malczewskiego

Autorka publikacji podkreślała, że "dobro Polski, sprawa polska, towarzyszyły Malczewskiemu właściwie przez całe życie". Artysta ten urodził się i ogromną większość życia przeżył w Polsce pod zaborami.

- Jeszcze przypomnę, że jako wychowanek Jana Matejki zarazem był naznaczony, jak wielu ówczesnych twórców XIX-wiecznych i tych tworzących na początku XX wieku, brakiem naszego kraju, brakiem niepodległości. I stąd ta istota polskości, stąd ta ojczyzna, bardzo często Polonia, ta symboliczna postać kobieca, przewija się w jego obrazach - mówiła.

Czytaj także:

• "Wizja Ezechiela". Wystawa dzieł Jacka Malczewskiego w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej
• Lech Majewski ożywi postacie z obrazów Malczewskiego

Nie dać się zwieść formie

"Obrazy Jacka Malczewskiego wymagają skupienia. Pierwszy odbiór jego prac może być mylący. Nie można dać się zwieść i zagubić w bogatej formie, składającej się z oryginalnej, śmiałej kompozycji, intensywnych kolorów czy zaskakującego kostiumu postaci. Żeby zagłębić się w tę twórczość, trzeba na chwilę się zatrzymać i skoncentrować na szczegółach, które w pierwszej chwili nam umykają. Nie zawsze od razu odnajdziemy ukryty przez artystę sens, ale samo patrzenie, szukanie, a w konsekwencji poznawanie jego malarstwa zawsze przynosi satysfakcję" - to fragment opisu albumu "Malczewski. Zbliżenia" Pauliny Szymalak-Bugajskiej.

Posłuchaj

14:25 Dwojka_Wybieram_Dwojke_Malczewski_2023_11_22-16-30-27.mp3 Jacek Malczewski - dobro Polski towarzyszyło mu przez całe życie (Wybieram Dwójkę)

 

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: Paulina Szymalak-Bugajska (historyczka sztuki i kustoszka w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu)

Data emisji: 22.11.2023

Godzina emisji: 16.30

mgc