Polskie Radio
Section05

PRL

Mirosław Chojecki - współzałożyciel KOR cz. 2

Wspominamy Mirosława Chojeckiego, który w latach 70. XX wieku współtworzył Komitet Obrony Robotników, a w 1977 roku Niezależną Oficynę Wydawniczą – pierwsze w bloku wschodnim niezależne wydawnictwo publikujące książki zakazane przez cenzurę. Dzięki Chojeckiemu i jego współpracownikom ukazały się w drugim obiegu dzieła Miłosza, Herlinga-Grudzińskiego, Orwella, Kołakowskiego. Drukowano w prywatnych mieszkaniach, piwnicach, przy pomocy prymitywnych powielaczy, ryzykując zatrzymanie. Sam Chojecki przesiedział w wiezieniu w sumie pięć miesięcy. Uwolniono go tuż przed wybuchem sierpniowych strajków. Po wprowadzeniu stanu wojennego działał na emigracji, m.in. w Paryżu, współorganizując pomoc dla opozycji w kraju.
Zobacz więcej na temat:  Mirosław Chojecki Solidarność Komitet Obrony Robotników komunizm stan wojenny

Sprawa Profesora Tarwida,  czyli Toksyczna Miłość 

Dzisiejsza trasa prowadzi nas do połowy lat 50. i komunistycznej Polski, w samo serce toksycznej relacji, w której główną rolę odegra miłosna… chemia. Styczeń roku 1955, nie żył już na szczęście Towarzysz Stalin, ale w ostatnią podróż do Moskwy nie udał się jeszcze Bolesław Bierut.  Warszawa, Nowy Świat, godziny wieczorne... co wydarzyło się w mieszkaniu uznanego chemika i jego młodszej, drugiej już żony. także chemiczki. Fatalna pomyłka, samobójstwo, czy zaplanowana misterna zbrodnia? Jaką w tej historii rolę odgrywają muchy i muszki?  Opowiedzą Państwu Marcel Woźniak i Grzegorz Kalinowski 
Zobacz więcej na temat:  przestępczość chemia

44 lata temu wybuchł strajk w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej

25 listopada 1981 roku rozpoczął się strajk okupacyjny w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej w Warszawie. Uformował się komitet strajkowy, który zgłosił gotowość podjęcia rozmów z Komisją Międzyresortową. Rozmowy zostały jednak zawieszone, a Minister Spraw Wewnętrznych podjął decyzję o użyciu sił porządkowych do rozwiązania konfliktu. Władze przewidywały, że strajkujący będą stawiać czynny opór.
Zobacz więcej na temat:  strajki komunizm Wojciech Jaruzelski Czesław Kiszczak Solidarność

"Życie codzienne kobiet w PRL", czyli nowa książka Błażeja Brzostka

- Historię przez długi czas pisali mężczyźni, a sama historia - ta, którą znamy - jest konstruktem społecznym ukształtowanym w XIX wieku, w służbie państwa narodowego i interesów elit. W takim schemacie kobiety pozostawały zawsze na drugim, a czasem na dalszym planie, bo nie były aktorkami sceny politycznej, nie miały praw politycznych ani dostępu do instytucji akademickich jeszcze na początku XX wieku - mówił na antenie Dwójki Błażej Brzostek, autor książk.
Zobacz więcej na temat:  Małgorzata Nieciecka- Mac Dwójka kobieta feminizm

Jaremianka. Artystka, która "sama była awangardą"

- Była na pewno kobietą wyzwoloną. Ubierała się szokująco, chodziła w spodniach, uwielbiała ekscentryczne kapelusze i z dość dużą swobodą traktowała mężczyzn - tak o wyjątkowej artystce, rzeźbiarce, malarce i działaczce społecznej mówiła Magdalena Merta, prowadząca radiową audycję "Polki". Dziś wspominamy 117. rocznicę urodzin Marii Jaremy, zwanej Jaremianką.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski malarstwo rzeźba TEATR SZTUKA II RP Xawery Dunikowski

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty"

23 listopada 2025 roku wspominamy 92. rocznicę urodzin Krzysztofa Pendereckiego - kompozytora, dyrygenta, pedagoga, jednego z najbardziej cenionych na całym świecie twórców muzyki. Ten "wielki odkrywca dźwięków" zmarł w 2020 roku. Pozostały po nim dzieła, które zmieniały myślenie o muzyce zarówno w XX, jak i w XXI wieku.
Zobacz więcej na temat:  KULTURA Krzysztof Penderecki MUZYKA muzyka współczesna kompozytor kompozycja komponowanie dyrygent awangarda religia opera Dębica Kraków Elżbieta Penderecka Aleksander Laskowski Joanna Wnuk-Nazarowa Lech Wałęsa Jan Paweł II Stefan Wyszyński Grudzień 1970 Stocznia Gdańska historia Polski II wojna światowa Artur Malawski Stanisław Wiechowicz Dwudziestolecie międzywojenne II Rzeczpospolita

Polacy i Niemcy. "Udzielamy wybaczenia i prosimy o nie"

– 20 lat po zakończeniu II wojny światowej mówić o przebaczeniu to rzeczywiście była duża odwaga – podkreślał w Polskim Radiu prof. Jerzy Eisler, komentując list biskupów polskich do niemieckich z 1965 roku, a w nim słynne i wyjątkowe słowa "udzielamy wybaczenia i prosimy o nie" (znane również w brzmieniu: "przebaczamy i prosimy o przebaczenie"). 
Zobacz więcej na temat:  orędzie Stefan Wyszyński Kościół katolicki Niemcy chrześcijaństwo

Roman Zimand. Od piewcy komunizmu do zagorzałego antykomunisty

"Mentalnie znalazł się nie tylko poza takim czy innym «wypaczeniem» komunizmu, ale w ogóle poza komunizmem. Jego zerwanie miało charakter bezapelacyjny i było pozbawione wszelkich niedomówień, zamąceń czy dwuznaczności" – pisał o Romanie Zimandzie teoretyk literatury i krytyk literacki prof. Janusz Sławiński.
Zobacz więcej na temat:  Roman Zimand komunizm Poznań 1956 Władysław Gomułka odwilż 1956 Jan Olszewski marzec 1968 sierpień 80 opozycja demokratyczna stan wojenny literatura okrągły stół drugi obieg