Polskie Radio
Section05

Lwów

Sowiecka agresja. "Polacy nie dopuszczali tego do myśli"

17 września 1939 roku nad ranem Armia Czerwona wtargnęła na terytorium II RP, wypełniając sojusznicze zobowiązania wobec III Rzeszy. Polskie wojsko, które od ponad dwóch tygodni bohatersko broniło się przed niemiecką agresją było zupełnie nieprzygotowane na walkę na dwa fronty.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski II wojna światowa II Rzeczpospolita II RP Armia Czerwona Franciszek Kleeberg Grodno Edward Rydz-Śmigły Kresy Wilno 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę

"Jak dzicz". Świadkowie o agresji sowieckiej w 1939 roku

– To już będę zawsze pamiętał. Tę noc pochmurną, przerażającą dla nas wszystkich, to głuche dudnienie ciężkiego żelastwa. I wkraczające późno nocą do Wilna czołgi radzieckie – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Bogdan Rudnicki, wilnianin. Takich przejmujących wspomnień o 17 września 1939 roku zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa 17 września 1939 ZSRR wspomnienie Grodno Wilno agresja sowiecka 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę

105. rocznica bitwy pod Zadwórzem, nazwanej Polskimi Termopilami

105 lat temu, 17 sierpnia 1920 roku, pod wsią Zadwórze koło Lwowa rozegrała się bitwa nazwana „Polskimi Termopilami”. Była jednym z najważniejszych starć wojny polsko-bolszewickiej. Złożony z 330 ochotników batalion pod dowództwem kapitana Bolesława Zajączkowskiego przez 11 godzin stawiał opór znanej z okrucieństwa 6. dywizji kawalerii 1. Konnej Armii Siemiona Budionnego. Przeżyło kilkunastu polskich obrońców. Bitwa spowodowała, że bolszewicy zrezygnowali z planowanego ataku na Lwów. Zmieniła bieg wojny polsko-bolszewickiej, przyczyniając się do zwycięstwa Polski.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Dwudziestolecie międzywojenne ZSRR

Dewastacja pomnika Rzezi Wołyńskiej. Szukają sprawców

Pomnik "Rzeź Wołyńska", który znajduje się w Domostawie na Podkarpaciu, został pomalowany farbą - ktoś namalował czerwono-czarną flagę i napis "Sława UPA". Policja ustala, kto jest odpowiedzialny za jego zniszczenie. Niektórzy podejrzewają, że mogło dojść do kolejnej prorosyjskiej prowokacji. Internauci wskazują, że napis dewastujący pomnik został wykonany w nietypowy sposób. 
Zobacz więcej na temat:  POLSKA IPN ekshumacja cmentarz żołnierze

Aleksander Bardini. "Na egzaminie aktorskim miałem dwie kompromitacje"

– Dziś, kiedy to wspominam, właściwie powinienem zejść do podziemi i przybrać pseudonim. I udawać, że jestem zupełnie kimś innym, niż jestem – komentował Aleksander Bardini, w latach 90. w Polskim Radiu, swoją opowieść z początków aktorskiej drogi. 30 lipca 2024 roku mija 30. rocznica śmierci tego znakomitego reżysera, człowieka teatru, aktora i pedagoga.
Zobacz więcej na temat:  Aleksander Bardini Łódź Warszawa TEATR aktor reżyser II wojna światowa PRL

Powojenne losy "Panoramy Racławickiej" i innych polskich zbiorów ze Lwowa

Po II wojnie światowej podjęto trud odzyskania pozostałych we Lwowie zabytków polskiej kultury, w tym "Bitwy pod Racławicami". Starania zakończyły się sukcesem i 18 lipca 1946 roku słynny obraz Wojciecha Kossaka i Jana Styki wraz z częścią zbiorów lwowskiego Ossolineum został przekazany polskiej stronie. 
Zobacz więcej na temat:  zabytki Adam Mickiewicz Jan Matejko ZSRR II wojna światowa III Rzesza okupacja niemiecka