Polskie Radio
Section05

Katarzyna Jankowska

Poszukiwania i intelektualne eksperymenty Emmanuela Levinasa

Urodzony na Litwie, jeden z najwybitniejszych filozofów XX wieku interpretował świat między innymi według zasad Biblii i Talmudu. Stworzył język pełen metafor, mierzył się z problemami cierpienia, wyzwaniem wolności i opisaniem prawdy relacji między ludźmi. Podstawową ideą jego namysłu nad rzeczywistością była analiza wielowymiarowego spotkania z drugim człowiekiem.
Zobacz więcej na temat:  filozofia Emmanuel Levinas

Arystokraci wiedzy, mistrzowie mądrości - antyczni filozofowie i ich nauki

"W starożytności filozofia polegała nie tylko na formułowaniu poglądów, ale również była sztuką życia" - uważał francuski historyk filozofii Pierre Hadot. W Polsce jego koncepcje spopularyzował wybitny uczony, prof. Juliusz Domański. W jaki sposób filozofowie rozumieli samych siebie, swoją rolę, co oprócz doktryn i poglądów charakteryzowało ich twórców i głosicieli?
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST filozofia starożytność starożytna Grecja

Wizja wszechświata i mapy Klaudiusza Ptolemeusza

Grecki uczony Klaudiusz Ptolemeusz stworzył w II wieku n.e. wizję budowy wszechświata oraz mapę znanego mu świata opisującą ziemie od Dunaju do Morza Bałtyckiego. Do czasu renesansowej rewolucji w kartografii, w starożytności i średniowieczu powstawały mapy posiadające tzw. białe plamy oznaczane słowami "ubi leones" - tam, gdzie mieszkają lwy, koniec znanego świata. Jednocześnie tworzono mapy mityczne, lądów wyobrażonych.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST geografia mapy średniowiecze starożytność matematyka Grecja Egipt

Listy filozofów. Korespondencja i wymiana myśli na przestrzeni dziejów

Filozoficzna epistolografia ma swój początek w starożytności. Potrzeba dyskusji angażowała filozofów z różnych stron świata, którzy  zazwyczaj osobiście się nie znali. Łacina jako język uniwersalny, a w czasach Oświecenia język francuski i obszerna korespondencja Woltera, Diderota czy Rousseau są przedmiotem analizy i porównania ze współczesnymi formami komunikacji myślicieli. - Prawie wszyscy filozofowie pisali listy. Począwszy od Platona, skończywszy na polskich filozofach XX wieku - zwraca uwagę prof. Michał Zembrzuski.
Zobacz więcej na temat:  filozofia listy Katarzyna Jankowska – PODCAST

Wrzesień 1939. Prezydent Stefan Starzyński w obronie Warszawy

Stefan Starzyński, prezydent stolicy od 1934 roku, kierował cywilną obroną miasta po rozpoczęciu przez Niemcy II wojny światowej 1 września 1939 roku. Nie skorzystał z możliwości ewakuacji, pozostał z ludnością Warszawy do czasu kapitulacji. W radiu mówił: "Dziś Warszawa broniąca honoru Polski jest u szczytu swej wielkości i sławy".
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST historia Polski Stefan Starzyński Warszawa II wojna światowa 1939

Herb Wazów pod warstwami tynku. Dekoracje z XVII wieku odkryte w Zamku Żupnym w Wieliczce

Podczas prac remontowych w Zamku Żupnym w Wieliczce dokonano odsłonięcia polichromii naściennych w pięciu pomieszczeniach zamkowych. Historyczne mury zdobione są kwiatami, rzeźbami i orientalnymi arabeskami o wysokiej wartości artystycznej. Obecnie trwają rekonstrukcje malowideł, które zostaną udostępnione zwiedzającym jesienią tego roku.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST Wieliczka zabytki

Droga do wolności - lekcja Powstania Warszawskiego

"Są wydarzenia i chwile, które przerastają w życiu człowieka wszystko inne" pisał Jan Nowak-Jeziorański. Pierwsze dni epopei powstańczej przepełnione są opowieściami o smaku wolności. Młodzieńczym, pełnym radości i optymizmu poczuciu szczęścia, które dawało siłę i sprawczość. Jak miało się okazać, Polacy byli zdani wyłącznie na siebie. Od wielu dekad trwają wielopokoleniowe dyskusje analizujące i oceniające sierpniowy zryw.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST historia Polski II wojna światowa Powstanie Warszawskie Armia Krajowa Tadeusz Bór-Komorowski

Prof. Marek Abramowicz: fizyka czy matematyka to dziedziny trudne, ale piękne i porywająco ciekawe

Astrofizyk, badacz gwiazd, czarnych dziur i galaktyki - z równą przyjemnością uprawia filozofię, która bywa kluczem do rozwiązywania zagadnień z fizyki teoretycznej. Podejmuje kwestie wiary w Boga, która nie stoi w sprzeczności z obiektywną nauką, pokazuje, jak fizyka w jego naukowym życiu nieustannie splata się z wiarą w pojęciu metafizycznym. Gościem audycji "Po drugiej stronie lustra" był prof. Marek Abramowicz. 
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST fizyka filozofia astronomia

Sylwetki powojennych olimpijczyków

Historia polskiego sportu powojennego prowadzi nas do miasta Łodzi, które stało się sportową stolicą. Pierwszy mecz piłkarski naszej reprezentacji odbył się w czerwcu 1947 roku, stopniowo odradzały się mistrzostwa, rozwijały kolejne dyscypliny, a zawodnicy zdobywali medale. Architekt, wykładowca i szermierz Wojciech Zabłocki, stomatolog i lekkoatletka Elżbieta Duńska-Krzesińska, ekonomistka i sprinterka Ewa Kłobukowska - to przykłady olimpijczyków wykonujących zawody nie związane ze sportem.
Zobacz więcej na temat:  Wawel igrzyska olimpijskie Katarzyna Jankowska – PODCAST

Drogi i miasta filozofów. Mapa naukowych przestrzeni

Obecność w Warszawie i innych miastach Polski miejsc poświęconych filozofii dowodzi jej znaczenia społecznego. Trafiamy na ulice np. Pitagorasa, Stoicką czy Scholastyków, inne związane są z pojęciami - Racjonalizacji czy Materii. Uhonorowano również polskich filozofów, profesorów: Władysława Tatarkiewicza, Władysława Witwickiego i Tadeusza Kotarbińskiego.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST filozofia Warszawa miasto

Światło, barwy i kształty. Iluzja w historycznych ogrodach i parkach

Iluzję wykorzystywano do kreowania odpowiedniej wielkości przestrzeni, do wydobywania emocji i wrażeń. Sięgano po różne sposoby, w tym: ukształtowanie terenu, wykorzystanie odpowiednich struktur roślinnych, gatunków i kolorów roślin, elementów architektonicznych, obiektów małej architektury ogrodowej oraz malarstwa iluzjonistycznego.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST architektura ogród

Obiekty sportowe międzywojennej Warszawy. Które z nich służą nam do dziś?

W międzywojennej Polsce rozwój sportu był znaczący. Zaplecze kultury fizycznej po odzyskaniu niepodległości powstawało przy aktywnym zaangażowaniu wojska, władz i społeczeństwa. Tworzono kluby, sekcje i organizacje skupiające młodych ludzi wokół stadionów, bieżni, pływalni, lodowisk, torów kolarskich i innych kompleksów sportowych. Wybudowano wówczas między innymi Tor Wyścigów Konnych Służewiec, stadiony Polonii Warszawa i Legii Warszawa oraz modernistyczny kompleks AWF na Bielanach.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST historia Polski Dwudziestolecie międzywojenne Warszawa

Zabytkowe pomniki i posągi w Paryżu. Świadectwa historii, kultury i nauki

Otoczone parkami, pałacami i kamienicami, pomniki ustawione na placach i poświęcone wybitnym postaciom czy wydarzeniom z historii zachwycają finezją swoich twórców. Królowe w Ogrodzie Luksemburskim, król Ludwik XIV na placu Zwycięstwa, Ludwik XIII na placu Wogezów, Napoleon z kolumny Vendôme przywołują rzymską tradycję uwieczniania władców. Pomniki Adama Mickiewicza i Fryderyka Chopina nawiązują do uhonorowania polskich artystów.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska – PODCAST Paryż pomniki Francja