Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Dwudziestolecie międzywojenne

Pierwsze wybory prezydenta Polski. Skończyło się tragedią

9 grudnia 1922 roku Gabriel Narutowicz został wybrany na prezydenta RP. Pierwsze w dziejach Polski prezydenckie wybory wyglądały zupełnie inaczej niż dziś, a temperatura towarzyszących im sporów politycznych była tak wysoka, że doprowadziła do tragedii. Co pisano wówczas w prasie i jaki miała ona wpływ na bieg wydarzeń? Zobacz więcej na temat:  wybory prezydenckie Gabriel Narutowicz Rzeczpospolita Sejm Senat Zgromadzenie Narodowe II Rzeczpospolita Józef Piłsudski Eligiusz Niewiadomski

Paderewski i pierwszy powojnie rząd RP uznany przez ententę

9 grudnia 1919 roku Ignacy Jan Paderewski ustąpił z funkcji premiera Polski. Chociaż jego rząd utrzymał się przez zaledwie kilka miesięcy, działania gabinetu budziły wśród ówczesnych polityków zażarte dyskusje. Z jednej strony chwalony był za przeprowadzenie pierwszych w historii Polski wolnych wyborów parlamentarnych, z drugiej krytykowany za złe prowadzenie polityki skarbowej państwa.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski II Rzeczpospolita Ignacy Jan Paderewski niepodległość rząd Ignacy Daszyński Józef Piłsudski Józef Haller

Tadeusz Olsza. Gwiazda warszawskich przedwojennych kabaretów

3 grudnia 1895 roku urodził się Tadeusz Olsza. Był jednym z najpopularniejszych artystów kabaretowych dwudziestolecia międzywojennego, znanym ze swoich umiejętności tanecznych, zabawnych monologów i piosenek. Zapamiętany został również jako zdolny aktor, współpracujący między innymi z warszawskim teatrem "Syrena" i Teatrem Polskiego Radia.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski FILM kabaret Morskie Oko aktorzy Warszawa Eugeniusz Bodo Loda Halama Mieczysława Ćwiklińska Ludwik Sempoliński

Andrzej Strug – najwybitniejsze pióro przedwojennej lewicy

Pisarz, a przy tym działacz socjalistyczny i niepodległościowy, był przez sobie współczesnych nazywany "duszą wszystko czującą". W tym patetycznym określeniu nie sposób odnaleźć fałsz: niewielu tak jak on potrafiło w imię prawdy i z odwagą odmalowywać słowem nie tylko chwalebne karty z dziejów własnego środowiska, ale także jego mroczniejsze oblicze.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Andrzej Strug literatura Polska Partia Socjalistyczna

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty"

23 listopada 2025 roku wspominamy 92. rocznicę urodzin Krzysztofa Pendereckiego - kompozytora, dyrygenta, pedagoga, jednego z najbardziej cenionych na całym świecie twórców muzyki. Ten "wielki odkrywca dźwięków" zmarł w 2020 roku. Pozostały po nim dzieła, które zmieniały myślenie o muzyce zarówno w XX, jak i w XXI wieku. Zobacz więcej na temat:  KULTURA Krzysztof Penderecki MUZYKA muzyka współczesna kompozytor kompozycja komponowanie dyrygent awangarda religia opera Dębica Kraków Elżbieta Penderecka Aleksander Laskowski Joanna Wnuk-Nazarowa Lech Wałęsa Jan Paweł II Stefan Wyszyński Grudzień 1970 Stocznia Gdańska historia Polski II wojna światowa Artur Malawski Stanisław Wiechowicz PRL II Rzeczpospolita

Lwów uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari. "Miasto najdzielniejsze wśród dzielnych"

- Tych kilkadziesiąt dni walki uczyniło ze Lwowa dzielnego żołnierza. Dlatego ja, jako Naczelny Wódz, który ma za zadanie odznaczać najdzielniejszych wśród dzielnych, najwaleczniejszych wśród walecznych, rozstrzygnąłem, że mogę dać miastu waszemu najwyższą odznakę wojskową - mówił Józef Piłsudski w 1920 roku. Zobacz więcej na temat:  11 listopada Adam Mickiewicz Józef Piłsudski Lwów Warszawa II RP

Jadwiga Sosnkowska: mąż śmiał się, że Piłsudski nas wyswatał

Wdowa po generale Kazimierzu Sosnkowskim, którego 140. rocznicę urodzin obchodzimy 19 listopada 2025 roku, zaczęła w latach 80. XX wieku odwiedzać Polskę, by prowadzić prace archiwalne związane z pamiątkami po jej mężu. Udzieliła wówczas kilku wywiadów Polskiemu Radiu. Nie wszystkim się to podobało. Zobacz więcej na temat:  Kazimierz Sosnkowski Jadwiga Sosnkowska II wojna światowa niepodległość historia Polski Józef Piłsudski

Bruno Schulz? "Był człowiekiem, którego się nie widzi"

– Był cichy, przesadnie skromny. Kiedy szedł korytarzem, to gdzieś pod ścianami. I skarżył się na pracę w szkole – opowiadał Alfred Schreyer o swoim nauczycielu Brunonie Schulzu. W radiowych archiwach zachowały się cztery opowieści tych, którzy zetknęli się z autorem "Sklepów cynamonowych", nieśmiałym mistrzem literackiego słowa. Zobacz więcej na temat:  Bruno Schulz Drohobycz wspomnienie II wojna światowa fotografia literatura