Polskie Radio
Section05

język ojczysty

Brama

Może być mała, duża, prosta lub zdobiona. Z jednej strony chroni nas przed intruzami, z drugiej - przy niej uroczyście można witać gości. Dziś kojarzy się też nieco pejoratywnie z grodzonymi osiedlami w miastach, ale dobrze jest przypomnieć, że od zawsze pełniła bardzo ważną funkcję w życiu społeczności. O symbolice BRAMY w najnowszym odcinku  "Źódłosłowu" opowie nam językoznawca, antropolog i etnolog prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Diabeł

Chyba nie ma straszniejszej niż on postaci... Z jednej strony rogi, kopyta, widły i smoła, z drugiej czarny kapelusz i wąsik - oto jego atrybuty. Ma podjudzać człowieka do najgorszych czynów i mieć szczególny wpływ na kobiety. O tym, że nie taki diabeł straszny, jak go malują, opowie nam w "Źródłosłowie" językoznawca, antropolog i etnolog prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Diabeł

Chyba nie ma straszniejszej niż on postaci... Z jednej strony rogi, kopyta, widły i smoła, z drugiej czarny kapelusz i wąsik - oto jego atrybuty. Ma podjudzać człowieka do najgorszych czynów i mieć szczególny wpływ na kobiety. O tym, że nie taki diabeł straszny, jak go malują, opowie nam w "Źródłosłowie" językoznawca, antropolog i etnolog prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Droga

Droga - niewiele jest pojęć, z którymi wiąże się tyle powiedzeń i przysłów co z tym. Może być prosta, kręta, może być nie do przejścia albo do raju. Może łączyć, pozwalać odkrywać świat, ale i uciec. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu” elementy symboliki drogi objaśni nam  językoznawstwa; kulturoznawca i folklorysta prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Droga

Droga - niewiele jest pojęć, z którymi wiąże się tyle powiedzeń i przysłów co z tym. Może być prosta, kręta, może być nie do przejścia albo do raju. Może łączyć, pozwalać odkrywać świat, ale i uciec. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu” elementy symboliki drogi objaśni nam  językoznawstwa; kulturoznawca i folklorysta prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Miedza

Czas na kolejny odcinek naszego cyklu "Źródłosłów" i kolejne znane, ale nieoczywiste pojęcie. Przy poszukiwaniu źródeł tego dzisiejszego musimy cofnąć się do łacińskiej mediany. Słowo to oznacza środek, coś pomiędzy, między. Chodzi oczywiście o MIEDZĘ. To coś co w świetle ostatnich wydarzeń na Ukrainie nabiera szczególnego znaczenia. Jakiego? To mówi nam antropolog, folklorysta i językoznawca prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Na miedzy

Czas na kolejny odcinek naszego cyklu "Źródłosłów" i kolejne znane, ale nieoczywiste pojęcie. Przy poszukiwaniu źródeł tego dzisiejszego musimy cofnąć się do łacińskiej mediany. Słowo to oznacza środek, coś pomiędzy, między. Chodzi oczywiście o MIEDZĘ. To coś co w świetle ostatnich wydarzeń na Ukrainie nabiera szczególnego znaczenia. Jakiego? To mówi nam antropolog, folklorysta i językoznawca prof. Jan Adamowski.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego został ustanowiony w 1999 roku przez UNESCO dla upamiętnienia wydarzeń w miejscowości Dhaka, obecnej stolicy Bangladeszu, w 1952 roku. Zginęło wówczas 5 studentów, którzy domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu urzędowego. Pierwsze obchody na świecie odbyły się w 2000 roku, w Polsce po raz pierwszy świętowano Dzień Języka Ojczystego w 2005 roku.
Zobacz więcej na temat:  język polski Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego Polonia Polacy za granicą

Pracowity jak wół

Robimy teraz kolejny krok w naszej podróży po hasłach, pospolitych wyrazach, które przewijają się w naszym codziennym życiu, ale których pełne znaczenie czasem nam umyka. W „Źródłosłowie” przyjrzymy się bliżej zwierzęciu, symbolizującym poświęcenie i ofiarę, które ze względu na swoje cechy było jednym z najważniejszych w gospodarstwie na dawnej wsi. Wół – o nim opowie nam teraz językoznawczyni i etnolingwistka dr Olga Kielak​.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Słownik stereotypów i symboli ludowych prof. Jerzego Bartmińskigo

7 lutego 2022 roku pożegnaliśmy w Lublinie prof. Jerzego Bartmińskiego, językoznawcę, etnolingwistę, slawistę, profesora UMCS i Instytutu Slawistyki PAN, twórcę Lubelskiej Szkoły Etnolingwistycznej. Spośród wielu jego dokonań skupimy się teraz na tym, które dało początek naszemu cyklowi „Źródłosłów”. 
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Sztuka łącząca dwie ojczyzny. Wystawa "Baćkauszczyna/Ojcowizna" Małgorzaty Dmitruk czynna w Sejnach

Prof. Małgorzata Dmitruk prowadzi na warszawskim ASP Pracownię Graficznych Form Przestrzennych, zajmuje się grafiką, malarstwem, rysunkiem, tkaniną, ilustracją, obiektem, instalacją. Urodziła się w 1974 roku w Bielsku Podlaskim na Białostocczyźnie. W swoich pracach bardzo często odnosi się do swojej podwójnej tożsamości: polskiej i białoruskiej, a jednym z najważniejszych dla niej wątków jest wielokulturowość, szczególnie w kontekście jej zanikania i niszczenia.
Zobacz więcej na temat:  Kresy folklor world music Aleksandra Tykarska folk Białoruś grafika

Świętujemy Dzień Języka Ojczystego

21 lutego przypada Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego, został ustanowiony w 1999 roku przez UNESCO jako upamiętnienie tragicznego wydarzenia, do którego doszło w 1952 r. w Dhace, która została później stolicą niepodległego Bangladeszu. Tego dnia zginęło pięciu studentów, domagających się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. Jak do tego doszło?
Zobacz więcej na temat:  folk folklor Piotr Kędziorek muzyka ludowa kultura ludowa język polski world music antropologia

Wół

Robimy kolejny krok w naszej podróży po hasłach, pospolitych wyrazach, które przewijają się w naszym codziennym życiu, ale których pełne znaczenie czasem nam umyka. Dziś w „Źródłosłowie” przyjrzymy się bliżej zwierzęciu, symbolizującym poświęcenie i ofiarę, które ze względu na swoje cechy było jednym z najważniejszych w gospodarstwie na dawnej wsi. Wół – o nim opowie nam teraz językoznawczyni i etnolingwistka dr Olga Kielak​.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Dwujęzyczność dzieci. Szansa i wyzwanie dla nauczycieli i rodziców

Na lekcjach angielskiego w szkole, najczęściej się nudzą. Nauczyciele skarżą się na utrudnioną komunikację z uczniem w pierwszych miesiącach nauki w Polsce. W kontaktach z rówieśnikami czasem brakuje im polskich słów. Rodziny polskich emigrantów, które wróciły do kraju wiedzą, że pojęcie dwujęzyczności będzie towarzyszyć ich dzieciom przez całe życie.
Zobacz więcej na temat:  emigracja emigracja zarobkowa dwujęzyczność dwujęzyczność dzieci dzieci dzieciństwo edukacja wychowanie język polski języki obce Małgorzata Frydrych