kultura ludowa w PolskieRadio.pl (14)

Cały świat w opowieściach

“Dawno, dawno, temu….”? A może: “Za górami, za lasami, za siedmioma dolinami…”? Albo jeszcze inaczej: “To było tak…”! Jest wiele sposobów na rozpoczynanie opowiadania, to tylko niektóre z nich. O tych i innych sposobach na snucie opowieści, które od zawsze zanurzone są w tradycyjnym przekazie ustnym, już w najbliższym “Źródełku”.

Kobiety przekraczają granice

Pierwsze pokolenie amerykańskich pisarek meksykańskiego pochodzenia, skrzypaczki z pogranicza polsko-białoruskiego, pierwsza góralska poetka, włoska tancerka, która wprowadza taniec intuicyjny do Polski w XX w., artystka XXI w., która postrzega odejście od norm jako pogoń za swoim ja. Co je łączy? Każda z nich na swój sposób przekracza granice - te fizyczne, jak i mentalne. W sobotnim Poranku Dwójki bohaterkami będą właśnie takie kobiety.

Nasze niematerialne: Oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej

Pierwotnie na obszarze Puszczy Białej pisanki służyły do ozdabiania szklanych półek kredensów, bożonarodzeniowych choinek, ale przede wszystkim były tradycyjną dekoracją wielkanocnej święconki oraz świątecznego stołu. Pisanki wykorzystywano także jako podarki. Podczas obchodów dyngusowych, które zawsze miały zabarwienie miłosne, dziewczęta wręczały chłopcom pisanki wykonane własnoręcznie.

Środa Popielcowa na początek czasu wyrzeczeń. Po co ludziom post?

W Polsce Środa Popielcowa był nazywany także Popielcem lub Wstępną Środą – stanowił wstęp do całego Wielkiego Postu. Jeszcze na początku XX wieku księża podczas Mszy świętej dawali popiół do modlitewnika jednej osobie z rodziny, która po przyjściu do domu obsypywała popiołem pozostałych domowników.

Kusy wtorek i Kaziuki

Wtorek przed Środą Popielcową, zwany gdzieniegdzie "kusym", to ostatni dzień karnawału! W tym roku ostatki ostatków pokrywają się też z dniem św. Kazimierza. Aleksandra Stec zaprasza na audycję pełną zapustowej muzyki, ludowej hagiografii i - jak przystało w pierwszej audycji miesiąca - etno-informacji ze świata.

Z kozą w ostatki

O podkoziołku, który jest eksponatem miesiąca w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi, a także o zwyczajach ostatkowych, w których brała udział opowie Olga Łoś z łódzkiego muzeum, posłuchamy również opowieści o ostatnich chwilach karnawału ze zbiorów archiwalnych Anny Jachniny.

Koniec karnawału na Śląsku Opolskim

O zwyczajach pożegnania czasu zabawy: babskim combrze, wodzeniu niedźwiedzia i pogrzebie basów, opowiadać będzie Sandra Murzic - prezeska fundacji Opolskie Dziouchy. Posłuchamy także o zwyczaju, kultywowanym przez mniejszośc niemiecką na Opolszczyźnie, jakim jest Rosen Montag.

Ostatkowe szaleństwa

To niezwykły czas w tradycyjnym kalendarzu! Karnawał - lub po "ludowemu" - Zapusty! Jego ostatnie dni, czyli Ostatki, to kulminacja zabaw i psot! Świat staje wtedy na głowie: zwierzę staje się człowiekiem, człowiek - zwierzakiem, orka tańczy z psem, a dziewczynka z koniem! Niedźwiedzie odwiedzają domy, tajemniczy Zapust przychodzi na zabawy...

Nasze niematerialne: Babski Comber na Śląsku Opolskim

Babski Comber na Śląsku Opolskim jest popularnym zwyczajem okresu końca karnawału. Combry organizowane są przez wiele grup kobiet na terenie całego województwa, a uczestniczą w nich również niemal wyłącznie kobiety. Do czasu II wojny światowej funkcjonował on jako obrzęd przejścia dla młodych mężatek inicjowany przez starsze zamężne gospodynie. Później stał się zabawą dla wszystkich kobiet z danej miejscowości bez względu na stan cywilny. Zobacz więcej na temat: folk folklor muzyka ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa karnawał

Kaszubska wrażliwość Olo Walickiego na 88. urodziny Dwójki

Olo Walicki debiutował jako szesnastolatek grając w awangardowym zespole Niebieski Lotnik, z Jerzym Mazzollem i Jackiem Olterem. Uczestniczył w nurcie określanym jako scena yassowa i współpracował z jej twórcami: Tymonem Tymańskim, Mikołajem Trzaską oraz Tomaszem Gwincińskim. Przez wiele lat grał w zespołach Leszka Możdżera. W latach 1996-2004 Walicki występował i nagrywał z Kwartetem Zbigniewa Namysłowskiego.

kultura ludowa

Cały świat w opowieściach

Co przyniesie Wielki Post?

W Wilnie rozpoczął się Jarmark Kaziukowy

Kobiety przekraczają granice

Nasze niematerialne: Oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej

Muzyka Ukrainy

Polacy w Brazylii: Pedro Hafemann i jego rodzina

Wielki Post