Matura 2022. Analiza dzieła malarskiego - jak zadanie z matematyki

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2022 12:00
Matura z historii sztuki już 19 maja. Wraz z Szymonem Jaworskim podpowiadamy, jak ją zdać. Jednym z zadań na tym egzaminie jest analiza dzieła sztuki - warto pamiętać o wszystkich jej elementach. 
Wystawa malarstwa
Wystawa malarstwaFoto: pixabay/StockSnap

Na egzaminie maturalnym z historii sztuki jednym z obowiązkowych zadań jest analiza dzieła malarskiego. Szymon Jaworski podkreśla, że tu nie liczy się "co?", ale "jak?". - Skupiamy się nie na tym, co to jest za dzieło i co ono przedstawia, a w jaki sposób zostało namalowane - zwraca uwagę. - Podajemy autora, tytuł, czas powstania dzieła, kierunek i technikę, w której zostało wykonane, a następnie trzymamy się schematu - dodaje. - Tu nie ma niestety miejsca na dowolność. 

Szymon Jaworski podpowiada, że warto do takiego opisu podejść jak do zadania z matematyki, rozłożyć dzieło na czynniki pierwsze, "poszukać x". 

Każde dzieło plastyczne składa się z czterech cześć:

  • kompozycja 
  • kolorystyka
  • światłocień
  • ekspresja

- Kompozycja to analiza układu elementów. Może być zamknięta, otwarta, prosta, złożona, horyzontalna, wertykalna - wymienia reporter. - Podajemy format dzieła: prostokąt, kwadrat, tondo (jeśli to okrąg). Za to wszystko dostajemy punkty - dodaje. 

Maturzysta musi też opisać perspektywę zastosowaną na obrazie. Może być powietrzna, kulisowa, odwrócona. Kolejny punkt to kolorystyka, czyli gama barwna. - Opisujemy czy jest wąska czy szeroka, czy mamy do czynienia z jakąś dominantą kolorystyczną - jedno- lub wielobarwową - mówi. 

Niezwykle ważnym elementem opisu obrazu jest światłocień. - Powinniśmy napisać czy jesteśmy w stanie zidentyfikować źródło światła. Czy jest ono sztuczne czy naturalne. Czy wpada np. przez okno, czy pochodzi z płomienia świecy, lampy - wymienia. - Wskazujemy czy światło jest równomiernie rozłożone po całej kompozycji, czy tylko skupione na jakimś jej elemencie - dodaje. 

W akapicie dotyczącym ekspresji maturzysta powinien opisać zabiegi zastosowane przez malarza, które wpływają na odbiór dzieła. - Czy widoczny jest dukt pędzla, czy widoczna jest faktura dzieła, czy obraz jest statyczny, czy dynamiczny, niepokojący czy nastrojowy, czy to dzieło rysunkowe czy malarskie - podpowiada Szymon Jaworski. - W tej części analizy opisujemy też przedstawione na obrazi postaci - dodaje. 


Posłuchaj
11:12 czwórka stacja kultura 12.05.2022.mp3 Szymon Jaworski podpowiada jakie elementy powinna zawierać analiza dzieła malarskiego na maturze z historii sztuki (Stacja Kultura/Czwórka)

 

Socrealizm - sztuka w służbie 

Szymon Jaworski maturę z historii sztuki zdawał kilka lat temu. Do tej pory jednak pamięta, że na egzaminie ustnym dostał pytanie dotyczące socrealizmu. I choć wielu dziś chciałoby zapomnieć o tym kierunku, to jego istnieniu trudno zaprzeczyć. 

- To kierunek w sztuce, którego podstawy zostały sformułowane jako opozycja wobec nurtów awangardowych - przypomina reporter Czwórki. - Został zainicjonowany w ZSRR w 1934 roku.  To sztuka propagandowa. Ma mało wspólnego z realizmem. Jego głównym celem nie były wartości artystyczne, a umacnianie pozycji władzy szczególnie w krajach bloku wschodniego - dodaje. 

Socrealizm był narzędziem propagandy. Miał za zadanie promować jedyny słyszy wg. ówczesnych władz wizerunek świata, państwa, obywatela. - Architektura miała odzwierciedlać potęgę państwa i potęgę władzy. Jej podstawową cechą jest monumentalizm. Budynki wyposażone były w wysokie partery, symetryczne surowe kolumnady - opisuje. 

Przykładami architektury socrealizmy w Polsce są: krakowska Nowa Huta, warszawski plac Hallera czy plac Konstytucji.

Socrealizm panoszył się we wszystkich dziedzinach sztuki, malarstwie, plakacie, fotografii czy rzeźbie. 

ZOBACZ WIĘCEJ Matura z Czwórką <<<

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo

Gość: Szymon Jaworski

Data emisji: 12.05.2022

Godzina emisji: 10.14

pj

Czytaj także

Skandalista na Zamku Królewskim. Tajemnice Caravaggia

Ostatnia aktualizacja: 23.11.2021 13:26
Michelangelo Merisi da Caravaggio to jeden z najsłynniejszych artystów baroku. Twórca takich obrazów, jak: "Chłopiec z koszem owoców", "Mały Bachus", "Pocałunek Judasza", "Narcyz" czy "Chłopiec gryziony przez jaszczurkę". Ten ostatni możemy oglądać na Zamku Królewskim w Warszawie. Caravaggio wciąż pozostaje postacią tajemniczą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Matura 2022. Style malarskie XIX i XX wieku - co warto zapamiętać?

Ostatnia aktualizacja: 28.04.2022 17:20
W kolejnej odsłonie naszego cyklu garść informacji dla tych, którzy jako przedmiot egzaminacyjny wybrali historię sztuki. W powtórce do matury Szymon Jaworski opowiada o stylach malarskich XIX i XX wieku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Po co nam studia? "Nie muszą zaważyć na późniejszym życiu"

Ostatnia aktualizacja: 04.05.2022 18:00
- To, czy iść na studia, jest sprawą indywidualną. Uczelnie otworzą przed nami pewnie niektóre drzwi do przyszłej kariery zawodowej, ale najczęściej najważniejsza i tak jest własna praca i samorozwój - podkreślał przedsiębiorca Michał Barczak. 
rozwiń zwiń