W Hańczy można zanurzyć Statuę Wolności

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2022 13:51
Jezioro Hańcza jest liderem w rankingu najgłębszych jezior w Polsce. Szacuje się, że jego maksymalna głębokość wynosi 108,5 metra. Można w nim zanurzyć Statuę Wolności. 
Jezioro Hańcza to ulubiona miejscówka nurków
Jezioro Hańcza to ulubiona miejscówka nurków Foto: Shutterstock/Fotozen

Istnieje wiele legend na temat nazwy jeziora Hańcza. Według jednej z nich w okolicy jeziora mieszkało małżeństwo. Po niespodziewanej śmierci kobiety, wdowiec stojący nad brzegiem jeziora krzyczał jej imię: Hanka! Hanka! Wołanie niosło się po tafli jeziora i odpowiadało echem Hańcza! Hańcza!

Inna historia mówi, że w XIII wieku nad brzegiem jeziora Litwini toczyli zaciekłe walki z Mazurami. Przewaga Mazurów sprawiła, że Wielki Książę Litewski Trojden zamierzał zarządzić odwrót wojsk, ale niesiony honorem wypowiedział słowa "gana cze" czyli "dosyć tutaj". Rycerze mazurscy zaskoczeni determinacją przeciwników zatrzymali się i po pewnym czasie wrócili do siebie. Z biegiem lat osadnicy tych terenów mieli przekształcić nazwę z "ganacze" na "hanacze". 

Legendy a językoznawstwo

Legendy te, przytoczone przez Jędrzeja Rosiewicza, nie znajdują jednak potwierdzenia w faktach. Nazwa Hańcza najprawdopodobniej pochodzi od litewskiego wyrazu "ancza", choć i tu są wątpliwości.

- Słowo "ancza" podobno pochodzi os litewskiego "antis" czyli "kaczka". Jednak nawet Litwini nie są tu zgodni, "hancza" i "antis" są dość daleko od siebie - mówi dr Maciej Ambrosiewicz, prezes Augustowsko-Suwalskiego Towarzystwa Naukowego. - Językoznawcy są skłonni powiedzieć, że "hańcza" pochodzi od staropolskiego słowa oznaczającego kaczkę - dodaje. 

Nad Hańczą i Czarną Hańczą kaczek oczywiście nie brakuje. Żyją tam przeróżne gatunki. 

Czarna rzeka

Hańcza charakteryzuje się niezwykłą przejrzystością wody, która sięga nawet 6 metrów. Z tego względu może dziwić fakt, że rzeka, która wpływa do jeziora nazywa się Czarna Hańcza. 


Posłuchaj
04:53 czwórka stacja nauka 24.03.2022.mp3 Skąd się wzięły nazwy Hańcza i Czarna Hańcza? (Stacja Nauka/Czwórka)

 

- Niektórzy twierdzą, że powodem jest ciemny kolor jej wody, bo zwisające nad rzeka gałęzie drzew nie pozwalają się przedrzeć promieniom słonecznym - tłumaczy rozmówca Czwórki. - Kolor czarny to z reguły coś złego, obcego. Być może ta rzeka była groźna. Dziś jej koryto jest ukształtowane ręką człowieka, ale jeszcze na mapach z XIX wieku widać, jak rzeka rozlewała się, była trudna do przebycia - dodaje. 


***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Weronika Puszkar

Materiał przygotował: Jędrzej Rosiewicz

Data emisji: 24.03.2022

Godzina emisji: 12.42

pj

Czytaj także

Wilno. Znajdziemy tu i historię, i wieś, i całe minipaństwo

Ostatnia aktualizacja: 12.03.2022 14:25
Wilno to miasto, do którego z chęcią podróżujemy. Wielu Polaków zwiedza je szlakiem polskiej historii. Jednak stolica Litwy kryje dużo tajemnic i ciekawych zaułków. Miejscem szczególnie wartym odwiedzenia jest Zarzecze. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

22 marca - Światowy Dzień Wody

Ostatnia aktualizacja: 22.03.2022 16:30
22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. Święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ ma zwrócić uwagę na postępujący kryzys wodny na świecie.  
rozwiń zwiń