Polskie Radio Dzieciom

Subkultury młodzieżowe - między szlakiem a własną drogą

Ostatnia aktualizacja: 19.12.2025 15:55
Subkultury młodzieżowe nie zniknęły, lecz zmieniły swoją formę. Dziś są mniej widoczne na ulicach, za to bardziej zróżnicowane, fragmentaryczne i przenikające się. O ich współczesnym znaczeniu, funkcjach i zagrożeniach w audycji "Strefa Rodzica" w Polskim Radiu Dzieciom, opowiedział socjolog Piotr Toczyski z Akademii Pedagogiki Specjalnej.
O subkulturach młodzieżowych w audycji Polskiego Radia Dzieciom
O subkulturach młodzieżowych w audycji Polskiego Radia DzieciomFoto: Shutterstock/Alexandre Laprise

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu subkultury były łatwe do rozpoznania: punków, skinheadów czy hipisów odróżniał wyraźny styl, muzyka i światopogląd. Jak podkreślił Piotr Toczyski, gość Marty Kawalec w audycji "Strefa rodzica" w latach 90. wraz z otwarciem na Zachód, liczba subkultur zaczęła gwałtownie rosnąć, a internet dodatkowo przyspieszył ten proces. Dawne, wyraźne granice zaczęły się zacierać, a miejsce kilku dużych grup zajęły dziesiątki mniejszych, często bardzo niszowych środowisk. Czasem różnice sprowadzają się do detalu stylistycznego, który jednak dla młodych ludzi oznacza odrębną tożsamość i poczucie przynależności.


Posłuchaj
58:27 2025_12_18 20_00_27_RadioDzieciom_Strefa_Rodzica.mp3 Strefa Rodzica 18 grudnia godz. 20:00

 

Współczesne subkultury coraz rzadziej stoją w kontrze do głównego nurtu kultury. Żyjemy w świecie, który sprzyja autoekspresji – im większe poczucie bezpieczeństwa, tym więcej miejsca na indywidualne formy wyrażania siebie. Dlatego dziś obok skejtów czy hip-hopowców pojawiają się gamerzy, fani K-popu, cosplayerzy, sneakerheadzi czy rozbudowane fandomy internetowe. Co istotne, jedna osoba może jednocześnie należeć do kilku subkultur, łącząc różne potrzeby i zainteresowania. Dawne wykluczające się tożsamości zastąpiły elastyczne, zmienne konfiguracje.

Subkultura, jak zauważył socjolog, jest jak wytyczony szlak w lesie. Daje poczucie bezpieczeństwa, inspirację i gotowe ramy, ale jednocześnie może ograniczać samodzielne poszukiwania. Przynależność pomaga młodym ludziom budować tożsamość, jednak niesie też ryzyko bezrefleksyjnego przyjęcia „gotowca”. Kluczowe staje się więc to, jakie wartości dana subkultura promuje: kreatywność, sztukę czy wrażliwość – czy też hejt, agresję i wykluczanie. Prawdziwa wolność myślenia, podkreślił Piotr Toczyski, zaczyna się w momencie, gdy człowiek potrafi zejść z wyznaczonego szlaku i pójść własną drogą.
Więcej w załączonym zapisie audycji.

Audycja "Strefa Rodzica"
Prowadzi: Marta Kawalec
Gość: Piotr Toczyski - socjolog 
Data emisji: 18.12.2025
Godzina emisji: 20:00

Polskie Radio Dzieciom to całodobowe radio dla dzieci i rodziców. Stacja emituje audycje edukacyjne, podróżnicze, kulturalne i rozrywkowe oraz bajki, słuchowiska i podcasty. W audycjach usłyszeć można znane i lubiane piosenki dla dzieci.

Wszystkie audycje Polskiego Radia Dzieciom są źródłem wszechstronnej wiedzy, rozwijają w dzieciach wrażliwość na dźwięki.
Stacja nie emituje żadnych reklam! 


Zobacz także
Czytaj także

Dojrzewanie mózgu tłumaczy zachowanie nastolatków

Ostatnia aktualizacja: 21.05.2021 09:00
Mózg człowieka wciąż skrywa przed nami wiele tajemnic. Chociaż w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nasza wiedza na temat jego pracy i funkcjonowania się pogłębiła, to jednak zdefiniowanie, co oznacza proces dojrzewania mózgu i kiedy on następuje, jest nadal problematyczne. Niektórzy mogą pokusić się o stwierdzenie, że dzieje się to przez całe życie człowieka. Co ma zatem wspólnego dojrzewanie mózgu z zachowaniem dzieci i nastolatków? I dlaczego świat odbierany zmysłami przez osobę dorosłą nie jest już tak niezwykły jak u pięciolatka?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdy zmienia się ciało... Jak rozmawiać z dziećmi o dojrzewaniu?

Ostatnia aktualizacja: 26.05.2021 20:05
Dojrzewanie to czas, kiedy w ciele każdego człowieka zachodzi wiele zmian, których dzieci i nastolatkowie mogą się nie spodziewać lub nie rozumieć. Duża odpowiedzialność w ich uświadamianiu leży po stronie rodziców, którzy jednak często nie podejmują rozmów na ten temat. Może to wynikać z ich krępacji lub tego, że w przeszłości zagadnienia te traktowane były jako tabu.  W szerzeniu wiedzy o dojrzewaniu mogą pomóc książki i gry, o których w "Strefie Rodzica" w Polskim Radiu Dzieciom opowiedzieli Barbara Pietruszczak, dziennikarka specjalizująca się w tematyce obrazu ciała i autorka książki "Twoje ciałopozytywne dojrzewanie" oraz Igor Widawki, projektant gier symulacyjnych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Dlaczego warto czytać książki dzieciom - także tym nastoletnim

Ostatnia aktualizacja: 22.01.2024 09:44
Choć dla rodziców młodszych dzieci korzyści płynące z czytania są niemal oczywiste, czytanie dzieciom nastoletnim, które przecież same potrafią to robić, może być czymś nowym i zaskakującym. Dzięki czytaniu młodszym dzieciom w ich mózgach powstają dodatkowe połączenia synaptyczne, dzieci poznają nowe słowa i uczą się nawiązywać lepsze relacje z otoczeniem. 
rozwiń zwiń