Nauka

Skryty rak - nowotwór trzustki

Ostatnia aktualizacja: 15.04.2008 09:41
Właśnie trzustkę spotyka jeden z najbardziej podstępnych i trudnych w rozpoznaniu nowotworów.
Audio

Trzustka jest jednym z najważniejszych gruczołów w organizmie człowieka. Jest jednocześnie gruczołem trawiennym, który wydziela enzymy, oraz gruczołem dokrewnym, produkującym hormony. Właśnie trzustkę spotyka jeden z najbardziej podstępnych i trudnych w rozpoznaniu nowotworów.

 

Trzustka pełni w organizmie człowieka bardzo istotne funkcje. Jej zasadnicze czynności możemy podzielić na:

- zewnątrzwydzielnicze – produkuje ona jeden z soków trawiennych, sok trzustkowy, wydzielany do dwunastnicy, zawierający enzymy trawienne,

- wewnątrzwydzielnicze – do krwi wydzielane są hormony, najważniejsze z nich to insulina i glukagon.

Rak trzustki jest nowotworem niebezpiecznym i trudnym do wykrycia we wczesnym stadium. Często jest zbyt późno na całkowite wyleczenie chorego, bo choroba postępuje bardzo szybko. Niestety należy on także do tych nowotworów, które najczęściej powodują zgony.

Mało wiemy o jego przyczynach – są to najczęściej mutacje komórkowe. Około 10% zachorowań ma podłoże genetyczne, pozostałe wynikają z przyczyn środowiskowych oraz prowadzonego stylu życia. Częściej chorują także osoby cierpiące na przewlekłe zapalenie trzustki, nadużywające alkoholu czy palące tytoń. Innymi czynnikami zwiększającymi ryzyko są: wiek – nowotwór występuje głównie po 60 roku życia, płeć – choroba ta częściej dotyka mężczyzn (różnice jednak nie są wielkie), a także cukrzyca, nadwaga i otyłość oraz siedzący tryb życia.

Rozwój choroby

Nowotwór we  wczesnym okresie rozwija się praktycznie bezobjawowo. Rozpoznanie choroby zależy od miejsca w trzustce, jakie zostało zaatakowane. Trzustka dzieli się na 4 części – głowę, szyję, trzon oraz ogon. Jedynie w przypadku rozwoju raka w głowie trzustki, możliwe jest szybsze zdiagnozowanie choroby – wtedy bowiem pojawia się żółtaczka bezbólowa. Jej przyczyną jest zablokowanie przez guz normalnego odpływu żółci z wątroby przez przewody żółciowe do dwunastnicy.

W pozostałych częściach trzustki choroba jest bardziej „podstępna” – daje o sobie znać późno, dowiadujemy się o niej, gdy pojawia się silny ból, ubytek masy ciała, brak apetytu, a niekiedy wymioty. Są to jednak objawy już zaawansowanego stadium choroby.

Rak trzustki jest nowotworem złośliwym. Część komórek trzustkowych rozwija się chaotycznie, bez jakiejkolwiek kontroli organizmu. Powodem bólów promieniujących do kręgosłupa są głównie przerzuty oraz miejscowe nacieki na nerwy. Po jakimś czasie niekontrolowane komórki całkowicie blokują przewód żółciowy i trzustkowy. Prowadzi to do wycieńczenia, a w konsekwencji również do śmierci.

 

 

Leczenie

- To co może pomóc to badania ultrasonograficzne jamy brzusznej – można nimi wykryć nowotwór i dlatego są badaniami podstawowymi – mówi dr Rafał Paluszkiewicz, z kliniki chirurgii ogólnej transplantacyjnej i wątroby, Uniwersytetu Medycznego w Warszawie. Morfologia i badania biochemiczne krwi, podobnie jak markery nowotworowe, są badaniami pomocniczymi.

Podstawowym  leczeniem jest  chirurgiczne leczenie operacyjne. Usunięcie guza wraz z otoczeniem trzustki jest konieczne. Dopiero kolejnym etapem może być chemioterapia. Narzędziami, które ułatwiają walkę z chorobą są także tomografia komputerowa, endoskopia jamy brzusznej, wreszcze rezonans magnetyczny. Pomocna jest również nowoczesna technika – pojawiają się nowe, mniej inwazyjne metody walki z nowotworem. W onkologii najskuteczniejsze rezultaty daje leczenie skojarzone - śródoperacyjne naświetlanie pola operacyjnego promieniami X, w połączeniu z przeprowadzaną później operacją.

Zapobieganie

Przy schorzeniach trzustki bardzo istotna jest odpowiednia dieta. Należy całkowicie zrezygnować ze spożycia alkoholu. Powinniśmy także unikać tłustych i ciężkostrawnych potraw. W jadłospisie warto zrezygnować z tłuszczów zwierzęcych, a uzupełnić go o świeże warzywa i owoce. Rakowi trzustki zapobiegać można także poprzez regularny wysiłek fizyczny, utrzymywanie prawidłowej masy ciała oraz rzucenie palenia.

Przemysław Goławski

  

POSŁUCHAJ AUDYCJI JOANNY PASZKOWSKIEJ - mp3 (8,39 MB)

  

POSŁUCHAJ również o genetycznych przyczynach nowotworów w audycji Doroty Truszczak.

Czytaj także

8 faktów o grypie, świńskiej

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2009 15:26
Świńska grypa – czyli rzeczy, o które chciałeś zapytać, ale nie wiedziałeś, o co pytać.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tajna historia świńskiej grypy

Ostatnia aktualizacja: 06.11.2009 11:19
Nic w naturze nie ginie nagle i nic nie wyskakuje jak przysłowiowy Filip z konopii. Podobnie jest ze świńską grypą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Grzyby antyrakowe odkryte na ciałach gąsienic

Ostatnia aktualizacja: 29.12.2009 10:53
Brytyjscy naukowcy odkryli, w jaki sposób egzotyczny, dziko rosnący grzyb zwalcza nowotwory.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mango pogromcą raka piersi i jelita grubego

Ostatnia aktualizacja: 12.01.2010 16:47
Związki zawarte w mango mogą hamować wzrost raka piersi i raka okrężnicy - wynika z badań amerykańskich naukowców.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jak walczyć z rakiem

Ostatnia aktualizacja: 16.01.2010 20:10
Co to jest terapia standardowa i niestandardowa w onkologii i czy są szanse na nowe terapie.
rozwiń zwiń