Krzysztof Wyszkowski: komuniści wyczekiwali na moment, żeby w nas uderzyć

- Uważałem, że tym ruchem władza popełniała samobójstwo, uważałem, że ten, kto pierwszy użyje siły, ten przegra. O tym, że komuniści trzymali nam pistolet za plecami i wyczekiwali na moment, żeby w nas uderzyć, dowiedzieliśmy się później - powiedział Krzysztof Wyszkowski w rozmowie z Portalem Polskiego Radia w 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.

Milicja w stanie wojennym

Foto: Ośrodek KARTA

Krzysztof Wyszkowski, opozycjonista i jeden z założycieli Wolnych Związków Zawodowych w Gdańsku, był w tych dniach razem z Tadeuszem Mazowieckim uczestnikiem posiedzenia Komisji Krajowej Solidarności w Gdańsku. Z 12 na 13 grudnia 1981 roku obaj nocowali w hotelu w Sopocie.

- Przyznaję, że mieliśmy pewne obawy, dochodziły pewne informacje, że ma być wprowadzony stan wyjątkowy, że władza w jakiś sposób nas zaatakuje – mówił Krzysztof Wyszkowski w rozmowie z Portalem Polskiego Radia. - Mogliśmy się spodziewać, że komuniści będą chcieli poprawić swoją sytuację, ale nie przyszło mi do głowy, że ci ludzie poważą się na restalinizację.

Esbecja przyszła do hotelowych pokoi nad ranem 13 grudnia, żeby aresztować Krzysztofa Wyszkowskiego i Tadeusza Mazowieckiego.

- Kiedy wyjrzałem przez okno, zobaczyłem, że hotel był otoczony przez ZOMO. Udało mi się chwilę porozmawiać z Tadeuszem Mazowieckim. On mi wtedy powiedział, że to, co się dzieje, to katastrofa, że to straszne, że chcą dokonać mordu na Solidarności polskimi rękami - mówił Krzysztof Wyszkowski.

Posłuchaj całej rozmowy, nagranej w 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego:

W związku z 40. rocznicą wprowadzenia w Polsce stanu wojennego Polskie Radio wydało specjalny album. Na publikację składają się dwie płyty oraz ponad 120-stronicowa część ikonograficzna, opatrzona komentarzem. Pierwszą z płyt otwiera utwór Włodzimierza Korcza z tekstem Jana Pietrzaka "Żeby Polska była Polską", którego tytuł posłużył za nazwę wydawnictwa. Na krążku znajduje się też m.in. słuchowisko "Raport o stanie wojennym" - nagranie Teatru Polskiego Radia z 2012 roku - o walce z terrorem władzy komunistycznej. Powraca tu wątek ludzkiego sumienia przeciwstawionego jawnego i bezwzględnemu żywiołowi okrucieństwa fundowanego Polakom przez komunistyczne władze.

Kliknij w obrazek i zobacz serwis specjalny poświęcony historii stanu wojennego:

​Druga płyta poświęcona jest przede wszystkim działalności religijno-społecznej oraz męczeńskiej śmierci błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki. Jest tu m.in. nagranie mniej znanego, jednego z ostatnich kazań wygłoszonych przez kapelana Solidarności w październiku 1984 roku. To wykład moralnego nauczania ks. Popiełuszki - katecheza sumienia połączonego z wolnością wewnętrzną.

- Kościół zareagował błyskawicznie na wprowadzenie przez komunistów stanu wojennego. Biskupi i prymas Józef Glemp już 15 grudnia 1981 roku przekazali wytyczne, żeby Kościół wspierał przede wszystkim rodziny internowanych i aresztowanych - mówił prof. Jan Żaryn, historyk. - Niewątpliwie ksiądz Jerzy Popiełuszko, stał się dla nas symbolem tego czasu, a kościół św. Stanisława na Żoliborzu stał się wówczas miejscem na mapie oporu, a także na mapie solidarności tych, którzy zdawali sobie sprawę, że trzeba dalej w tych warunkach stanu wojennego żyć.

Więcej dowiesz się z materiału filmowego dołączonego do tekstu.

***

Polskie Radio przygotowało dwupłytowe wydawnictwo "Żeby Polska była Polską", które ukazało się na kilka dni przed czterdziestą rocznicą wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. To kolejne historyczne wydawnictwo tożsamościowe Polskiego Radia, któremu patronuje Rada Mediów Narodowych. 

Album "Żeby Polska była Polską" otwiera reportaż Krzysztofa Czabańskiego (w 1981 roku dziennikarza "Tygodnika Solidarność"), będący jego osobistym wspomnieniem z 13 grudnia 1981 roku. Jest to relacja naocznego świadka, który w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku uczestniczył w spotkaniu Komisji Krajowej "Solidarności", przerwanym przez nagłe wkroczenie oddziałów ZOMO.

im/bm