Baran Nie tak dawno temu królował na wielkanocnym stole z czerwoną chorągiewką przypominał o zmartwychwstaniu. Jego biała, czysta wełna kojarzona jest z niewinnością. I tu czeka nas w "Źródłosłowie" pewna sprzeczność! Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Pascha 23 kwietnia 2022 według kalendarza juliańskiego chrześcijanie obrządków wschodnich przeżywają Triduum Paschalne, przygotowując się na Wielkanoc. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Jajko Bez niego nie byłoby ani święconki, ani Świąt Wielkanocnych, i prawdopodobnie niczego innego też, bo z niego bierze się życie. Nazywane płynnym złotem, na polskiej wsi było bardzo cennym i wbrew pozorom rzadko jedzonym specjałem. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Języki regionalne – teraźniejszość i przyszłość W Polsce obowiązują dwa języki urzędowe: polski i kaszubski. Ponadto w kraju używane są dialekty: mazowiecki, małopolski, wielkopolski, śląski oraz mieszane na wschodzie kraju i tzw. nowe dialekty mieszane na zachodzie i północy. Zobacz więcej na temat: Trójka Piotr Firan Kaszuby mowa język ojczysty
Świnia Mało które zwierzę ma tak złą prasę. Symbolizuje brud i same najgorsze cechy, przychodzi do głowy chyba tylko wtedy, gdy chcemy kogoś wyzwać. A tymczasem ŚWINIA, bohaterka kolejnego odcinka naszego cyklu Źródłosłów, jest zwierzęciem niezwykle inteligentnym, a także rodzinnym. O tym, jak postrzegano świnię w kulturze ludowej i co z tego zostało w polszczyźnie, opowie językoznawczyni i etnolingwistka z Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie dr Olga Kielak. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Koza Uparta, dzika, głupia - koza w kulturze ludowej niestety nie ma najlepszej prasy... Bywa agresywna, impulsywna, ma powiązania z ciemnymi mocami, choć koza to jeden z najstarszych udomowionych gatunków zwierząt, na całym świecie hodowana dla mleka, mięsa, sierści i skór. Dziś w „Źródłosłowie” o symbolice związanej z tym zwierzęciem opowiadała językoznawczyni i etnolingwistka z Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie dr Olga Kielak. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Koń To majestatyczne, dostojne zwierzę. Mówią, że najpiękniejsze ze wszystkich! Jego okiełznanie, a potem oswojenie człowiek liczy sobie jako jedno z największych swoich osiągnięć ewolucyjnych. Jaki jest każdy widzi, a bez niego trudno było sobie niegdyś wyobrazić życie nie tylko na wsi. Koń w tradycji ludowej zajmuje zaszczytne, ważne miejsce jako pomocnik gospodarza, towarzysz żołnierza czy kawalera. Dziś w „Źródłosłowie” o symbolice związanej z tym zwierzęciem mówiła językoznawczyni i etnolingwistka dr Olga Kielak. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Brama Może być mała, duża, prosta lub zdobiona. Z jednej strony chroni nas przed intruzami, z drugiej - przy niej uroczyście można witać gości. Dziś kojarzy się też nieco pejoratywnie z grodzonymi osiedlami w miastach, ale dobrze jest przypomnieć, że od zawsze pełniła bardzo ważną funkcję w życiu społeczności. O symbolice BRAMY w najnowszym odcinku "Źódłosłowu" opowie nam językoznawca, antropolog i etnolog prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Diabeł Chyba nie ma straszniejszej niż on postaci... Z jednej strony rogi, kopyta, widły i smoła, z drugiej czarny kapelusz i wąsik - oto jego atrybuty. Ma podjudzać człowieka do najgorszych czynów i mieć szczególny wpływ na kobiety. O tym, że nie taki diabeł straszny, jak go malują, opowie nam w "Źródłosłowie" językoznawca, antropolog i etnolog prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Diabeł Chyba nie ma straszniejszej niż on postaci... Z jednej strony rogi, kopyta, widły i smoła, z drugiej czarny kapelusz i wąsik - oto jego atrybuty. Ma podjudzać człowieka do najgorszych czynów i mieć szczególny wpływ na kobiety. O tym, że nie taki diabeł straszny, jak go malują, opowie nam w "Źródłosłowie" językoznawca, antropolog i etnolog prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Droga Droga - niewiele jest pojęć, z którymi wiąże się tyle powiedzeń i przysłów co z tym. Może być prosta, kręta, może być nie do przejścia albo do raju. Może łączyć, pozwalać odkrywać świat, ale i uciec. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu” elementy symboliki drogi objaśni nam językoznawstwa; kulturoznawca i folklorysta prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Droga Droga - niewiele jest pojęć, z którymi wiąże się tyle powiedzeń i przysłów co z tym. Może być prosta, kręta, może być nie do przejścia albo do raju. Może łączyć, pozwalać odkrywać świat, ale i uciec. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu” elementy symboliki drogi objaśni nam językoznawstwa; kulturoznawca i folklorysta prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Porządna gimnastyka języka w "Poranku" Polskiego Radia Dzieciom [SŁUCHAJ] W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie, Jola lojalna, Jola nielojalna, Pocztmistrz z Tczewa. Wczoraj był Europejski Dzień Logopedy. W poniedziałkowym "Poranku" bierzemy się za porządną gimnastykę języka i przerabiamy łamańce językowe. Zapraszamy do słuchania załączonej audycji. Zobacz więcej na temat: logopedia język ojczysty Poranek Polskiego Radia Dzieciom radio dla dzieci
Miedza Czas na kolejny odcinek naszego cyklu "Źródłosłów" i kolejne znane, ale nieoczywiste pojęcie. Przy poszukiwaniu źródeł tego dzisiejszego musimy cofnąć się do łacińskiej mediany. Słowo to oznacza środek, coś pomiędzy, między. Chodzi oczywiście o MIEDZĘ. To coś co w świetle ostatnich wydarzeń na Ukrainie nabiera szczególnego znaczenia. Jakiego? To mówi nam antropolog, folklorysta i językoznawca prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Na miedzy Czas na kolejny odcinek naszego cyklu "Źródłosłów" i kolejne znane, ale nieoczywiste pojęcie. Przy poszukiwaniu źródeł tego dzisiejszego musimy cofnąć się do łacińskiej mediany. Słowo to oznacza środek, coś pomiędzy, między. Chodzi oczywiście o MIEDZĘ. To coś co w świetle ostatnich wydarzeń na Ukrainie nabiera szczególnego znaczenia. Jakiego? To mówi nam antropolog, folklorysta i językoznawca prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego został ustanowiony w 1999 roku przez UNESCO dla upamiętnienia wydarzeń w miejscowości Dhaka, obecnej stolicy Bangladeszu, w 1952 roku. Zginęło wówczas 5 studentów, którzy domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu urzędowego. Pierwsze obchody na świecie odbyły się w 2000 roku, w Polsce po raz pierwszy świętowano Dzień Języka Ojczystego w 2005 roku. Zobacz więcej na temat: język polski język ojczysty Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego Polonia Polacy za granicą
Pracowity jak wół Robimy teraz kolejny krok w naszej podróży po hasłach, pospolitych wyrazach, które przewijają się w naszym codziennym życiu, ale których pełne znaczenie czasem nam umyka. W „Źródłosłowie” przyjrzymy się bliżej zwierzęciu, symbolizującym poświęcenie i ofiarę, które ze względu na swoje cechy było jednym z najważniejszych w gospodarstwie na dawnej wsi. Wół – o nim opowie nam teraz językoznawczyni i etnolingwistka dr Olga Kielak. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia
Słownik stereotypów i symboli ludowych prof. Jerzego Bartmińskigo 7 lutego 2022 roku pożegnaliśmy w Lublinie prof. Jerzego Bartmińskiego, językoznawcę, etnolingwistę, slawistę, profesora UMCS i Instytutu Slawistyki PAN, twórcę Lubelskiej Szkoły Etnolingwistycznej. Spośród wielu jego dokonań skupimy się teraz na tym, które dało początek naszemu cyklowi „Źródłosłów”. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia