Historia

Neil Armstrong - człowiek, który zrobił wielki krok dla ludzkości

Ostatnia aktualizacja: 20.07.2023 05:52
20 lipca 1969 roku Neil Armstrong jako pierwszy człowiek postawił stopę na globie innym niż Ziemia. 500-600 milionów ludzi na całym świecie obserwowało z zapartym tchem, jak schodzi po drabince na spacer po Srebrnym Globie.
Portret Neila Armstronga, amerykańskiego kosmonauty, dowódcy misji Apollo 11. Houston, 1 maja 1969
Portret Neila Armstronga, amerykańskiego kosmonauty, dowódcy misji Apollo 11. Houston, 1 maja 1969Foto: PAP/DPA

Armstrong dwukrotnie poleciał w kosmos. Po raz pierwszy w 1966 roku jako dowódca misji Gemini 8, która nieomal skończyła się katastrofą. To spokojowi Armstronga załoga zawdzięczała powrót na Ziemię.

W 1969 roku znów był w kosmosie.


Posłuchaj
01:13 Armstrong z Księżyca.mp3 Neil Armstrong na Księżycu powiedział zdanie, które przeszło do historii. W archiwalnym nagraniu także fragment rozmowy Armstronga z prezydentem USA Richardem Nixsonem. (RWE, 1969)

Podobno atronauta długo zastanawiał się, jak powinien przebiec jego pierwszy meldunek z powierzchni Księżyca. Wiadomo było, że słowa pierwszego człowieka na Księżycu przejdą do historii – musiał zatem powiedzieć coś specjalnego. W tak ważnym momencie trudno o "bon-motową" kreatywność, więc przemowa została przygotowana już wcześniej.

Ostatecznie Armstrong zdecydował się na historyczne już stwierdzenie "To jeden mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości" (ang. "That's one small step for [a] man, one giant leap for mankind"). 

Kolejny meldunek z Księżyca dotyczył warunków: Neil zameldował, że poruszanie się po powierzchni Księżyca nie jest problemem (absolutely no trouble to walk around). Po 15 minutach do Armstronga dołączył Buzz Aldrin, szokując widownię godnymi kangura skokami (potem okazało się, że wykonywał specjalne badania grawitacji). Opisał on dla Ziemian powierzchnię Księżyca, po raz pierwszy widzianą z tak bliska.

Misja Apollo 11 z 1969 roku miała przejść do historii. Trudno uwierzyć, ale do końca nie było wiadomo, czy astronautom wystarczy paliwa na powrót. 

Astronauta spędził na Księżycu 2 godziny i 32 minuty. Buzz Aldrin, który mu towarzyszył, tylko 15 minut mniej. W 1971 roku, dwa lata po sukcesie Apollo 11, Armstrong odszedł z NASA i podjął pracę wykładowcy na University of Cincinnati. Uczył przez niemal dekadę. Uporczywie odmawiał udzielania wywiadów i rozdawania autografów. - Nie chcę być żywym pomnikiem - mówił. Podczas gdy Buzz zmagał się z traumą postksiężycowej sławy i alkoholizmem, Neil ze spokojem powrócił do normalnego życia.

Urodził się w 1930 roku w amerykańskim stanie Ohio. Już w szkole średniej zainteresował się sztuką pilotażu. Jego młodzieńcza pasja miała okazać się przeznaczeniem: w NASA początkowo był pilotem-oblatywaczem samolotów z napędem nadźwiękowym. W końcu został astronautą.

Zmarł 25 sierpnia 2012 wskutek komplikacji wynikłych po operacji serca, jakiej poddał się 7 sierpnia 2012 roku. Miał 82 lata.

- Neil był jednym z największych amerykańskich bohaterów - powiedział w specjalnym oświadczeniu po jego śmierci ówczesny prezydent USA Barack Obama. - Nie tylko naszych czasów, ale wszech czasów.

Czytaj także

"Wszechświat jako nadmiar", czyli pytania o istotę kosmosu

Ostatnia aktualizacja: 05.07.2019 08:11
– Dlaczego człowiek kolejny raz nie postawił stopy na Księżycu? A może postawił, ale nam o tym nie powiedziano? Może spotkał tam ufoludka? Jest wiele mniej lub bardziej poważnych pytań i w książce "Wszechświat jako nadmiar" sięga po nie nestor polskiej fantastyki Marek Oramus – mówi Mateusz Matyszkowicz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pół wieku od historycznej misji na podbój Księżyca

Ostatnia aktualizacja: 16.07.2019 20:16
16 lipca 1969 roku, dokładnie 50 lat temu z Centrum Lotów Kosmicznych na Canaveral wystartowała ku Księżycowi amerykańska misja  Apollo 11. Cztery dni później, 20 lipca Neil Armstrong, dowódca misji, przekazał ze Srebrnego Globu długo oczekiwane słowa: "Orzeł wylądował".  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Lot na Księżyc. "W misji Apollo 11 przemyślany był każdy guzik"

Ostatnia aktualizacja: 18.07.2019 11:30
Mija 50 lat od momentu, gdy Neil Armstrong postawił stopę na Srebrnym Globie. Od 20 lipca w Domu Spotkań z Historią będzie można oglądać wystawę "Zdobyć Księżyc", prezentującą fotograficzną podróż z Ziemi na Księżyc.
rozwiń zwiń