Historia

Nieznane prace Wyspiańskiego na wystawie Muzeum Narodowego w Krakowie

Ostatnia aktualizacja: 26.04.2024 05:40
Pochodzące z prywatnej kolekcji obrazy i rysunki Stanisława Wyspiańskiego z okresu jego studiów w Paryżu prezentuje na nowej odsłonie wystawy stałej poświęconej artyście Muzeum Narodowe w Krakowie. Wiele dzieł pokazywanych jest po raz pierwszy.
Otwarcie wystawy pt. Wyspiański. Trzecia odsłona wraz z pokazem dzieł z okresu paryskiego w MNK Wyspiański w Krakowie, 25.04.2024 r.
Otwarcie wystawy pt. "Wyspiański. Trzecia odsłona wraz z pokazem dzieł z okresu paryskiego" w MNK Wyspiański w Krakowie, 25.04.2024 r.Foto: PAP/Łukasz Gągulski

Artystyczna klasa Wyspiańskiego

Muzeum Narodowe w Krakowie inauguruje trzecią odsłonę wystawy stałej prezentującej twórczość Stanisława Wyspiańskiego. W oddziale poświęconemu młodopolskiemu artyście obok kanonicznych obiektów należących do zbiorów muzeum od 26 kwietnia br. można będzie obejrzeć także dzieła nieprezentowane dotąd publiczności, w tym dwanaście prac z prywatnej kolekcji Ziyada Raoofa (Pełnomocnika Rządu Regionalnego Kurdystanu w Polsce; współzałożyciela Kurdyjskiego Centrum Informacji i Dokumentacji; członka Rady Muzeum Historycznego Miasta Krakowa).

- Wydaje nam się, że Wyspiańskiego już znamy, a jeżeli coś się pojawi, to będzie porównywalne z tym, co już jest nam doskonale znane. Tymczasem jest zupełnie odwrotnie. Na tym też polega wyjątkowość sytuacji, że jest to Wyspiański, którego się nikt nie spodziewa. I to jeszcze takiej klasy artystycznej - podkreślił podczas spotkania z mediami dyrektor MNK prof. Andrzej Szczerski.

W muzeum znalazły się akademickie rysunki węglem i obrazy olejne - studia aktów oraz portrety kobiet i mężczyzn. Większość tej kolekcji powstała w latach 1892-1893 w Paryżu, gdzie Wyspiański uczył się malarstwa w prywatnej szkole włoskiego rzeźbiarza Filippa Colarossiego.

Rozwijanie talentu rysunkowego

- To sensacja, dlatego że widzimy, jak Wyspiański kształtował swój talent rysunkowy – to głównie studia aktów, znakomite, wskazujące na mistrzostwo kreski, panowanie nad technikami rysunkowymi, które potem wykorzystał w swoich dojrzałych pracach w Krakowie. Ale jeszcze ciekawsze są studia olejne, a więc prace, których nikt nie znał, wykonane w technice, którą Wyspiański porzucił ze względu na kłopoty zdrowotne - wskazał dyrektor muzeum. - Mamy Wyspiańskiego, który pokazuje nam, z kim się stykał w Paryżu, z jakim środowiskiem się spotykał, jak bardzo to było różne od Krakowa, i jednocześnie jak tam się świetnie odnajdywał - dodał.

Jego zdaniem na szczególną uwagę zasługuje portret mężczyzny, pochodzącego prawdopodobnie z Polinezji Francuskiej. - Ten portret jest niezwykle empatyczny, to nie jest zdystansowane studium modela. (…) To Wyspiański, który patrzy innym okiem niż kolonialne oko z Francji - zwrócił uwagę Andrzej Szczerski.

Wrażliwa technika artysty

W Muzeum Stanisława Wyspiańskiego, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie, prezentowanych jest blisko dwieście dzieł artysty, z czego zdecydowaną większość stanowią prace pastelowe na podłożu papierowym. Jest to technika wrażliwa zarówno na mikroklimat i zanieczyszczenia, jak również na działanie światła. Z tego powodu, w celu zapewnienia bezpieczeństwa zbiorów, wystawa cyklicznie podlega zmianie.

- Staramy się, żeby przy każdej kolejnej odsłonie, które robimy z przyczyn konserwatorskich, wprowadzać nowości. Wielką gratką jest pozyskanie kolekcji prywatnej, ale równocześnie staramy się wprowadzać nowe obiekty z naszej kolekcji, których dotąd nie pokazywaliśmy na ekspozycji - podkreśliła kurator wystawy Magdalena Laskowska, wskazując na zestaw pasteli do kościoła franciszkanów obejmujący m.in. "Bratki". - Te obiekty również nie były wcześniej eksponowane - wskazała kurator.

Stanisław Wyspiański, Autoportret, 1894, Muzeum Narodowe w Warszawie Stanisław Wyspiański, Autoportret, 1894, Muzeum Narodowe w Warszawie

Wyspiański w rodzinnym Krakowie

Trzecia odsłona wystawy zachowuje scenariusz z poprzednich edycji: podział na sale: "We własnym domu", "Żywioły". "Wawel - dramat królów", "Apollo- Chrystus", "Księgi moje" i "Metamorfozy". Na parterze oddziału można zobaczyć też portrety własne Wyspiańskiego, uzupełnione o wizerunki najbliższej rodziny – żony i dzieci, a także portrety przyjaciół, mecenasów i bliskich znajomych. Przestrzeń dopełniają widoki Krakowa, w tym pejzaże tworzone z okna mieszkania przy ulicy Krowoderskiej i wnętrza ulic rodzinnego miasta.

Wystawa "Wyspiański. Trzecia odsłona wraz z pokazem dzieł z okresu paryskiego" będzie dostępna od piątku 26 kwietnia do 27 października br. w oddziale MNK Wyspiański przy pl. Sikorskiego 6 w Krakowie. 

PAP/Julia Kalęba/im


Czytaj także

"Wesele" Wyspiańskiego z pogranicza snu i jawy

Ostatnia aktualizacja: 16.03.2023 05:45
- Żądnym sensacji mieszkańcom Krakowa oferowała ta sztuka galerię powszechnie znanych współczesnych postaci ze świata kultury, bo inspiracją dramatu był spektakl prawdziwie z życia wzięty - mówił w Polskim Radiu dr Janusz Osica, historyk.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Wyspiański. Czwarty wieszcz narodowy

Ostatnia aktualizacja: 15.01.2024 06:00
Po premierze "Wesela" stał się symbolem. "Niewielu dusza i serce, myśl i ból były tak na wskroś polskie, nasze własne jak Wyspiańskiego" - pisała krakowska gazeta "Czas" nazajutrz po śmierci artysty.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rydel się żeni! Najsłynniejsze polskie wesele

Ostatnia aktualizacja: 20.11.2023 05:55
123 lata temu, po ślubie poety Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny w kościele Mariackim w Krakowie, para młoda wraz z gośćmi udała się do Bronowic Małych, by wziąć udział w wydarzeniu, które przeszło do legendy polskiej literatury.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kraków: Powstaje skansen z najciekawszymi obiektami drewnianymi z okolic

Ostatnia aktualizacja: 21.07.2021 05:50
Drewniana chałupa z końca XIX wieku należąca do rodziny Waligórów z Woli Justowskiej to jeden z obiektów, który ma trafić do Parku Edukacyjnego Branice. We wtorek odbyły się oględziny zabytkowego kompleksu zabudowań.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Dziady" po raz pierwszy, czyli Wyspiański tnie arcydzieło

Ostatnia aktualizacja: 31.10.2023 06:00
Prapremiera teatralna najważniejszego dla polskiej literatury dramatu - "Dziadów" Adama Mickiewicza - odbyła się prawie 70 lat po powstaniu dzieła: 31 października 1901 roku. Autor inscenizacji, Stanisław Wyspiański, zebrał wszystkie części tekstu, dokonując jednak wielu skrótów. "To barbarzyństwo", komentowali niektórzy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kraków. Rekonstrukcja słynnej prakobiety Lucy w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ

Ostatnia aktualizacja: 05.01.2024 05:40
Rekonstrukcję słynnej Lucy, australopiteka – przodka człowieka rozumnego (Homo sapiens), która żyła 3,2 mln lat temu w Afryce, można oglądać w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kraków. Nigdy nie publikowany obraz Jana Matejki na pokazie w krakowskim Muzeum ASP

Ostatnia aktualizacja: 09.04.2024 05:40
Mało popularne prace Jana Matejki, w tym pokazywany po raz pierwszy publicznie obraz z lat młodzieńczych "Studium całej figury chłopca" można oglądać w Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wystawa "Pod powiekami aniołów", w ramach której prezentowane są prace malarza, potrwa do 21 kwietnia.
rozwiń zwiń