Polskie Radio
Section05

Adam Mickiewicz

Polska na wygnaniu. Wielka Emigracja pozwoliła nam przetrwać

Choć pojedyncze punkty oporu broniły się do końca października, to przekroczenie granicy Prus przez główny korpus wojsk powstańczych 5 października 1831 roku oznaczało upadek powstania. Podobnie jak żołnierze, granice Kongresówki opuściły tysiące ludzi, dając początek fenomenowi polskiego życia kulturalno-politycznego poza ojczystą ziemią.
Zobacz więcej na temat:  emigracja powstanie listopadowe romantyzm Adam Jerzy Czartoryski Fryderyk Chopin Cyprian Kamil Norwid Zygmunt Krasiński Juliusz Słowacki Joachim Lelewel

Towarzystwo Filomatów. Mickiewicz jako poeta i biurokrata

– Towarzystwo Filomatów, czasami posądzane o związki z masonerią, miało bardzo rozbudowaną hierarchię, referaty wygłaszano co tydzień, a wielkie posiedzenia wyborcze odbywały się co trzy miesiące – mówił w Polskim Radiu w 2002 roku dr Eligiusz Szymanis, znawca literatury romantycznej.
Zobacz więcej na temat:  Wilno Wileńszczyzna romantyzm literatura literatura polska poezja historia Polski represje procesy polityczne studenci

Tajemnicze knieje i magiczne jeziora. Czym inspirował się pan Mickiewicz?

Na pewno kojarzycie bajki takie jak „Kopciuszek”, „Czerwony Kapturek” czy „Jaś i Małgosia”. Przed wieloma laty spisali je bracia Grimm, wędrując po Niemczech i słuchając ludowych opowieści. Ale i w Polsce znajdziemy mnóstwo tradycyjnych podań, które zainspirowały znanych pisarzy! W „Źródełku” wraz z Jolantą Kossakowską sprawdzamy, skąd jeden z najważniejszych polskich poetów czerpał inspirację dla swoich ballad i co można usłyszeć, stojąc nad jeziorem Świteź. 
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk folklor kultura ludowa Muzyka dla dzieci instrumenty książki dla dzieci Jolanta Kossakowska Litwa

"Mickiewicz? To polski Petrarka". Maurycy Mochnacki jako apostoł romantyzmu

Był jednym z pierwszych, którzy poznali się na geniuszu Adama Mickiewicza. W słynnym sporze romantyków z klasykami stanął po stronie nowej poezji. Maurycy Mochnacki - publicysta, uczestnik powstania listopadowego - należał do najważniejszych teoretyków epoki, która miała się stać dla naszej kultury przełomowa.
Zobacz więcej na temat:  Maurycy Mochnacki romantyzm oświecenie literatura tożsamość poezja

Juliusz Słowacki. Wieszcz, którego nie chcieliśmy

Pod wieloma względami miał pecha. Zanim przedwcześnie zmarł, musiał żyć w czasach, gdy gwiazdą był Adam Mickiewicz. Publiczność żądała tylko jednego geniusza. Ale w "Beniowskim" zapowiadał: "moje będzie za grobem zwycięstwo". I chyba miał rację.
Zobacz więcej na temat:  Juliusz Słowacki literatura poezja romantyzm książki Zygmunt Krasiński Cyprian Kamil Norwid Józef Piłsudski Wawel Kraków Paryż pisarz pisarze i poeci Salomea Słowacka krzemieniec historia Polski emigracja Narodowe Czytanie Andrzej Towiański filozofia

Książki, które mogą zmienić wszystko. Historia Marii Janion

- Kiedy przyglądam się tylu swoim fascynacjom literackim, odkrywam w nich pewną prawidłowość. Podobają mi się pisarze, którzy są zajęci bardzo niebezpieczną pracą samopoznania - mówiła w archiwalnej audycji Polskiego Radia prof. Maria Janion. Według tej wybitnej literaturoznawczyni książki były kluczem do głębszego, bardziej uważnego życia. 
Zobacz więcej na temat:  Maria Janion romantyzm literatura poezja

Zemsta i Krzyżacy. Ile jest Konrada von Wallenrode w Konradzie Wallenrodzie?

20 sierpnia 1393 roku zmarł wielki mistrz krzyżacki Konrad von Wallenrode. Kojarzy się on przede wszystkim z bohaterem poematu Adama Mickiewicza "Konrad Wallenrod". I choć wieszcz podczas pisania inspirował się życiem średniowiecznego wojownika, losy wykreowanej przez niego postaci są zupełnie zmyślone. 
Zobacz więcej na temat:  Krzyżacy historia Polski romantyzm literatura Litwa średniowiecze poezja

"Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę". Wymyślił mesjanizm, miał kontrowersyjne poglądy

– Józef Hoene-Wroński twierdził, że jest powołany do objawienia ludziom prawdy absolutnej i przeprowadzenia reformy powszechnej filozofii, matematyki, astronomii i techniki w oparciu o własny system filozoficzny – mówił w Polskim Radiu prof. Andrzej Notkowski. 9 sierpnia mija 172. rocznica śmierci tego myśliciela, matematyka, twórcy filozofii mesjanistycznej, którego idee bywały mocno dyskusyjne.  
Zobacz więcej na temat:  oświecenie romantyzm filozofia religia Rosja Tadeusz Kościuszko wynalazcy matematyka

Pałac, który zainspirował Mickiewicza. Dwójka w Śmiełowie

"Dwójka na miejscu" – tym razem w Wielkopolsce! A dokładniej w Szwajcarii Żerkowskiej, dokąd wybraliśmy się, aby poznać fascynującą historię pałacu w Śmiełowie – perły architektury klasycystycznej. Dowiedzieliśmy się, jakie tajemnice, również alkowy, skrywa to wyjątkowe miejsce, w którym Adam Mickiewicz gościł w pamiętnym 1831 roku.
Zobacz więcej na temat:  Wielkopolska Katarzyna Sanocka Małgorzata Szymankiewicz KULTURA Dwójka

Powojenne losy "Panoramy Racławickiej" i innych polskich zbiorów ze Lwowa

Po II wojnie światowej podjęto trud odzyskania pozostałych we Lwowie zabytków polskiej kultury, w tym "Bitwy pod Racławicami". Starania zakończyły się sukcesem i 18 lipca 1946 roku słynny obraz Wojciecha Kossaka i Jana Styki wraz z częścią zbiorów lwowskiego Ossolineum został przekazany polskiej stronie. 
Zobacz więcej na temat:  Lwów zabytki Jan Matejko ZSRR II wojna światowa III Rzesza okupacja niemiecka

Mickiewicz w rytmie hip-hopu? Rapowy "Nowy PAN TADEUSZ" na Open’erze

Uwaga! Czas na kontrowersję. Zamach na klasykę czy nowe odczytanie narodowej epopei? Czy teatr na festiwalu muzycznym ma sens? Wreszcie: jak granie w festiwalowym namiocie, poza macierzystą sceną, wpływa na aktorów i samo dzieło? Sprawdziliśmy to na Open'er Festival, na którym Teatr Polski z Poznania pokazał głośny spektakl "Nowy PAN TADEUSZ, tylko że rapowy".
Zobacz więcej na temat:  Open'er Festival Mateusz Baran

Pośmiertne peregrynacje wybitnych Polaków

4 lipca 1890 roku pochowano na Wawelu sprowadzone z Paryża szczątki Adama Mickiewicza. Jak pokazała historia, nie był to jedyny przypadek, gdy Rzeczpospolita zabiegała o przetransportowanie prochów wielkiego Polaka do ojczyzny. W ciągu ostatnich dwustu lat miało miejsce kilkanaście takich sytuacji. Oto opowieści o niektórych z nich. 
Zobacz więcej na temat:  Władysław Sikorski Cyprian Kamil Norwid Henryk Sienkiewicz Fryderyk Chopin Maurycy Mochnacki pogrzeby śmierć Powstanie Warszawskie Francja Szwajcaria