Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

etnografia

Pieśni i słowa na pożegnanie

„Pieśni pogrzebowe nie są do słuchania, a do śpiewania. One materializują się we wspólnym śpiewie”, podkreślają Anna Jurkiewicz i Olga Kozieł, śpiewaczki, które badały i popularyzują ten rodzaj obrzędowego śpiewu. Czego dziś mogą nauczyć nas pieśni pogrzebowe?   Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa książki sztuka ludowa Wszystkich Świętych odeszli 2025 Małgorzata Nieciecka- Mac Aldona Łaniewska-Wołłk Aleksandra Tykarska

Dlaczego czarny jest na Zachodzie kolorem żałoby? Jak to wygląda w innych krajach?

- Kolory mogą być symbolami, skrótami znaczeniowymi kształtowanymi przez religię, obyczaje i status społeczny. Na to, jak je postrzegamy, kultura ma bezpośredni wpływ. W jednej kulturze biel oznacza czystość, w innej wręcz przeciwnie - jest to kolor żałoby, żalu. Dlatego interpretacja koloru w kontekście śmierci nie jest w żaden sposób uniwersalna, naturalna, a raczej wyuczona - zwróciła uwagę kulturoznawczyni Magdalena Guziejko. Zobacz więcej na temat:  tradycja żałoba Wszystkich Świętych

Dziady na Jazdowie i we współczesnej tradycji

Dusze przodków odgrywały ważną rolę w życiu Słowian, wierzyli że zmarli mają moc i mogą wpływać na zbiory, pogodę czy nawet na płodność. Na ziemiach polskich, przed przyjęciem chrześcijaństwa, a nawet wieki po, na przełomie października i listopada kultywowano zwyczaj zwany Dziadami. Obrzęd organizowany ku czci zmarłych opisał w II części „Dziadów” Adam Mickiewicz. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa książki sztuka ludowa Nowa Tradycja Piotr Kędziorek

"Utracona kolekcja". Odtworzenie inwentarza Muzeum Etnograficznego w Warszawie

"Utracona kolekcja. Badania na rzecz odtworzenia przedwojennego inwentarza Muzeum Etnograficznego w Warszawie" to projekt, który ma przybliżyć mało znane karty z dziejów instytucji. Idea utworzenia warszawskiego muzeum etnograficznego sięga lat 70. XIX wieku, a jej urzeczywistnienie – dzięki staraniom etnografów i ludoznawców – stało się możliwe w kwietniu 1888 roku.  Zobacz więcej na temat:  Małgorzata Nieciecka- Mac muzeum

Nożyczkami i nie tylko! Marianna Oklejak analogowo

Marianna Oklejak od kilku lat rozwija nowy, całkowicie analogowy nurt swojej twórczości. Zamiast cyfrowych narzędzi wybiera papier, farby i nożyczki. Jak sama mówi – to powrót do źródeł, do rysunku i prostoty, w której mniej znaczy więcej. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music dziedzictwo narodowe Małgorzata Nieciecka- Mac Aleksandra Tykarska Patrycja Zisch Monika Gigier Hanna Szczęśniak

Żywe tradycje z całej Polski na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Pierwsze wpisy trafiły na nią w 2014 roku. Dziś na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajduje się 116 pozycji. Niektóre z nich, jak nowo wpisana Procesja Bożego Ciała w Myszyńcu, to tradycje liczące sobie ponad 250 lat! W Poranku Dwójki opowiemy o tych najnowszych i zaprosimy na wyjątkowe wydarzenie. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music dziedzictwo narodowe Małgorzata Nieciecka- Mac Mateusz Dobrowolski Mariana Kril

Tradycje jesiennego redyku

Zwyczajowo owce są sprowadzane z wypasu do dnia św. Michała. Na południu Polski, gdzieniegdzie tysiącami, zwierzęta są zganiane z hal i przechodzą uroczyście przez okoliczne miejscowości, by rozejść się do swoich zagród. Koniec września to czas jesiennego redyku, a ten – jak każdy moment przejścia – ma swoje obrzędy, zakazy i nakazy… Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music dziedzictwo narodowe Aleksandra Tykarska Małgorzata Nieciecka- Mac Aldona Łaniewska-Wołłk

Festiwal Kultury Regionalnej zaprasza do Żelazowej Woli

W sobotnim folkowym Poranku Dwójki zaprosimy m.in. na III Festiwal Kultury Regionalnej w Żelazowej Woli to wydarzenie, które w wyjątkowy sposób łączy tradycję z muzyką i historią, a jego tegoroczna, trzecia edycja, zaplanowana na 6 i 7 września. Organizatorzy ponownie przygotowali bogaty i różnorodny program. Każdy znajdzie coś dla siebie – zarówno miłośnicy folkloru, jak i osoby dopiero odkrywające piękno polskiej kultury ludowej. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa książki sztuka ludowa Nowa Tradycja Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi Piotr Kędziorek Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Aldona Łaniewska-Wołłk Monika Gigier Olga Pawińska Hanna Szczęśniak

Zbliża się 21. Festiwal Skrzyżowanie Kultur

21 Festiwal Skrzyżowanie Kultur odbędzie się w dniach od 12 do 14 września br. Od dwudziestu jeden lat festiwal ten maluje mapę świata dźwiękami. Tej jesieni ponownie zaprasza publikę do zanurzenia się w muzycznych opowieściach o tożsamości, pamięci i wolności. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec dziedzictwo narodowe Aleksandra Tykarska Małgorzata Nieciecka- Mac Monika Gigier

Antoni Kroh świętuje 83 urodziny!

Dla chcących zaznajomić się z kulturą Podhala „Sklep potrzeb kulturalnych” Antoniego Kroha jest lekturą obowiązkową. Zresztą, kultura Podhala to nie wszystko! To dzięki Antoniemu Krohowi możemy na nowo zaczytywać się w przygodach wojaka Szwejka Jarosłava Haška czy dogłębnie poznać karpacką rzeźbę ludową. 16 sierpnia etnograf i literat świętuje swoje urodziny. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec dziedzictwo narodowe Aleksandra Tykarska Małgorzata Nieciecka- Mac Maria Baliszewska górale góralska muzyka Aldona Łaniewska-Wołłk

Nasze niematerialne: Procesja z figurami podczas odpustu św. Rocha w Dobrzeniu Wielkim

Podczas uroczystości odpustowych św. Rocha w Dobrzeniu Wielkim, procesja z figurami stanowi centralny punkt obchodów. Miejscowy kościół przyciąga, co roku pielgrzymów z pobliskich miejscowości, modlących się o zdrowie, urodzajne plony i opiekę nad inwentarzem. Święty Roch, jak podają pątnicy z Fałkowic, był dla ich przodków orędownikiem w czasie zarazy i chorób. Jest też patronem bydła i pasterzy. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa

Strój mówi wszystko. Spotkanie z tradycją podczas Etnotrendów

W weekend 9-10 sierpnia spotykają się barwy, wzory i muzyka rodzimego folkloru. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi zaprasza na Etnotrendy! Krakowskie Przedmieście w Warszawie wypełnią barwy strojów ludowych z całej Polski, muzyka tradycyjna i folkowa. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec dziedzictwo narodowe Aleksandra Tykarska Andrzej Zieliński

Zapomniany Holokaust. Zagłada Romów i Sinti z 1944 roku

2 sierpnia 1944 r. Niemcy przystąpili do likwidacji tzw. obozu romskiego w Auschwitz-Birkenau, mordując w komorach gazowych tysiące Romów i Sinti. Ale Auschwitz to nie jedyne miejsce, które odcisnęło tragiczne piętno na ludności romskiej w czasie II wojny światowej. De facto, możemy nadal nie znać wszystkich.  Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Tykarska Mariana Kril Aleksandra Stec Małgorzata Nieciecka- Mac Romowie zbrodnie wojenne II wojna światowa

"Przepraszam za brzydkie pismo" Antoniny Tosiek. Głos wiejskich kobiet w pamiętnikach

"Chłopki" i "rolniczki" - to grupa społeczna, o której wiemy prawie tyle, co nic. Dzięki różnym publikacjom i reportażom wydanym ostatnio w Polsce, zyskujemy nieco wglądu w ich świat - widziany raczej jako hologram naszego zbiorowego wyobrażenia o ludowości. Dlatego książka Antoniny Tosiek "Przepraszam za brzydkie pismo" jest tak ważna - bo w końcu oddaje głos im samym, wiejskim kobietom. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music dziedzictwo narodowe Aleksandra Tykarska