Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

skarby archiwum historia

Katyń 1940. Józef Czapski wspomina poszukiwanie zaginionych polskich oficerów

3 kwietnia 1940 roku wyruszył pierwszy transport polskich oficerów, więźniów z obozu w Kozielsku do stacji Gniazdowo. Stamtąd jeńcy byli przewożeni autobusami więziennymi do lasu katyńskiego, gdzie byli mordowani strzałem w tył głowy. Zobacz więcej na temat:  Katyń Katyń zbrodnia katyńska Józef Stalin Władysław Anders Władysław Sikorski Józef Czapski komunizm Władysław Sikorski Józef Czapski Związek Sowiecki komunizm II wojna światowa

Grudzień '70. Posłuchaj fragmentów rozmów milicjantów pacyfikujących robotnicze powstanie

17 grudnia 1970, tzw. czarny czwartek, był najtragiczniejszym dniem protestów grudniowych na Wybrzeżu. Wojsko i milicja strzelały do protestujących robotników. Zginęło 45 osób, w tym Zbyszek Godlewski, którego zakrwawione ciało demonstranci ponieśli w pochodzie pod siedzibę władz. Prezentujemy fragmenty zachowanych nagrań rozmów milicjantów, którzy brali udział w pacyfikowaniu robotników.   Zobacz więcej na temat:  Grudzień 1970 komunizm strajki robotnicy

Gen. Stanisław Sosabowski do obrońców Warszawy: żołnierze obrony stolicy, dobrze spełniliście obowiązek

- Sytuacja była napięta, głębokie wzruszenie malowało się na twarzach wszystkich. Przemówiłem krótko: "Żołnierze obrony stolicy, dobrze spełniliście obowiązek żołnierski. Niech was nie złamie chwilowe niepowodzenie, zmienne są koleje wojny. Żołnierzami zostajecie, mimo że zrzucicie mundur i przywdziejecie ubranie cywilne - wspominał gen. Stanisław Sosabowski na antenie Radia Wolna Europa.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa Warszawa Stanisław Sosabowski

Wrzesień '39. Aleksander Pragłowski: Niemcy przyznali, że postawa Warszawy była bohaterska

- Blaskowitz oświadczył na początek, że przyjmuje nas jako parlamentariuszy, ale jedynie dla potwierdzenia bezwarunkowej kapitulacji. Choć nie było to dla nas zaskoczeniem, zrobiliśmy długie miny, zdradzając konsternację. Nie czekając naszej reakcji podjął dalej, że waleczna postawa Warszawy zasługuje na pewne względy - wspominał Aleksander Pragłowski na antenie Radia Wolna Europa. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa Aleksander Pragłowski Warszawa

"Wszyscy jesteśmy żołnierzami!" - komunikat z 1 września

– Halo, halo! Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską, łamiąc pakt o nieagresji. Zbombardowano szereg miast, za chwilę usłyszą państwo komunikat specjalny – usłyszeli odbiorcy Polskiego Radia rankiem 1 września 1939 roku. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa Polskie Radio kampania wrześniowa 1939 81. rocznica wybuchu II wojny światowej

POSŁUCHAJ Gen. Władysław Anders wspomina, jak dowiedział się w sowieckim więzieniu o tym, że zostanie dowódcą armii

- O mianowaniu mnie dowódcą mającej powstać armii dowiedziałem się 4 sierpnia 1941. Była to wiadomość nieoficjalna, gdyż zakomunikowało mi ją dwóch dostojników sowieckich: Beria, ówczesny wszechwładny szef NKWD, oraz jego zastępca Wsiewołod Mierkułow - wspominał generał Władysław Anders.  Zobacz więcej na temat:  Władysław Anders Armia Polska w ZSRR Ławrientij Beria Władysław Sikorski Zygmunt Szyszko-Bohusz II wojna światowa historia Polski

Posłuchaj wspomnień Szpilmana ze stycznia 1945 roku

- 17 stycznia nie zdawałem sobie sprawy z tego, że Warszawa jest wolna. 20 stycznia rano, gdy się obudziłem, usłyszałem, że mnóstwo ludzi chodzi po ulicy, jakieś krzyki i ruch. Podszedłem do okna i rozpłakałem się. Poczułem się wolnym człowiekiem - Władysław Szpilman wspominał w 1958 roku na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Władysław Szpilman Warszawa 1945 II wojna światowa Powstanie Warszawskie Armia Czerwona