Powstanie Styczniowe w PolskieRadio.pl (2)

Kwestia narodowościowa w powstaniu styczniowym

Pierwociny koncepcji pokojowego, równoprawnego współistnienia i samostanowienia narodów dawnej Rzeczpospolitej, Polaków, Litwinów i Rusinów - Ukraińców i Białorusinów - ewoluujące później w kierunku myśli Piłsudskiego, a następnie Giedroycia i Mieroszewskiego, wykuwały się (choć niestety bez większego powodzenia) razem z powstańczymi kosami. 162 lata po niepodległościowym zrywie po raz kolejny nabrały aktualności.

Powstanie styczniowe. Najbardziej masowy ruch niepodległościowy XIX wieku

- Wybuch powstania jest zawsze aktem desperacji, oznacza, że wyczerpano wszelkie inne możliwe środki walki politycznej o własny byt narodowy, a sytuacja, w której naród się znajduje, jest po prostu nieakceptowalna - mówił historyk prof. Michał Klimecki. 162 lata temu, 22 stycznia 1863 roku, rozpoczęło się powstanie styczniowe, największy zryw narodowowyzwoleńczy przeciwko rosyjskiemu zaborcy.

Aleksander Hercen. Dzwon rosyjskiego sumienia

"Polska demokratyczna, reprezentowana przez swoich demokratycznych przywódców, wyciąga do nas swoją dłoń. Łączcie się z Polakami we wspólnej walce za naszą i waszą wolność" - pisał Aleksander Hercen, jeden z niewielu rosyjskich orędowników sprawy polskiej podczas powstania styczniowego.

Powstanie styczniowe mitem założycielskim II RP. Taką decyzję podjął marszałek Piłsudski

Jednym z mitów założycielskich współczesnej Polski jest powstanie warszawskie, dla II Rzeczypospolitej takim mitem było powstanie styczniowe. - Józefowi Piłsudskiemu bardzo zależało, aby pokazać, że Polska, która pojawiła się na mapach Europy, jest tą samą Polską, która zniknęła z tych map w roku 1795 - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Jacek Radzymiński.

W Twierdzy Kijowskiej uczczono 162. rocznicę powstania styczniowego

Polscy i litewscy dyplomaci w związku z 162. rocznicą powstania styczniowego oddali hołd jego uczestnikom, którzy byli więzieni i rozstrzeliwani przez carskie władze rosyjskie w Twierdzy Kijowskiej. Przedstawiciele dwóch krajów złożyli wieńce przed krzyżem i tablicami pamiątkowymi na cześć powstańców.

Stanisław Brzóska. "Był kapelanem, ale nie zamierzał być dowódcą"

Czy kapłan, człowiek, który ma głosić miłość do nieprzyjaciół, może walczyć z bronią w ręku? Ten dylemat moralny nasuwa się w kontekście działalności kapelana i zarazem dowódcy oddziału powstańczego. Niezależnie od oceny, ksiądz Stanisław Brzóska pozostaje wzorem konsekwencji i poświęcenia.

Powstanie styczniowe 1863. "Rząd carski karał tak samo kobiety, jak mężczyzn"

- Chcieliśmy pokazać, że powstanie styczniowe może nie tyle, że było kobietą, co było ruchem kobiecym - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Wojciech Kalwat, historyk związany z Muzeum Historii Polski. Już wkrótce kolejna rocznica wybuchu powstania styczniowego. Jaka była w nim rola kobiet?

Walery Wróblewski. Awanturniczy życiorys idealisty

Był jednym z najzdolniejszych dowódców Powstania Styczniowego, generałem Komuny Paryskiej, socjalistą i działaczem niepodległościowym. Wspierał rosyjskich terrorystów, przegrał majątek w kasynie, musiał uciekać z dwóch państw przed karą śmierci, a życie zawdzięcza ciotce Marii Curie-Skłodowskiej. 188 lat temu urodził się Walery Wróblewski, dla którego odzyskanie niepodległości przez Polskę było najważniejsze. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Komuna Paryska Jarosław Dąbrowski Zygmunt Sierakowski Polska Partia Socjalistyczna

Romuald Traugutt. Dyktator z misją

– Łączył ogromną religijność z poświęceniem dla ojczyzny. Taki obraz przywódcy powstania styczniowego przekazywali wszyscy jego współpracownicy – mówił historyk prof. Andrzej Szwarc. 17 października 1863 roku Romuald Traugutt objął urząd dyktatora powstania styczniowego.

Powstanie Styczniowe

Kwestia narodowościowa w powstaniu styczniowym

Powstanie styczniowe. Najbardziej masowy ruch niepodległościowy XIX wieku

Powstańcy styczniowi. Wzór patriotyzmu w II Rzeczpospolitej

Aleksander Hercen. Dzwon rosyjskiego sumienia

Józef Hauke-Bosak. Powinowaty cara, powstaniec styczniowy

Powstanie styczniowe mitem założycielskim II RP. Taką decyzję podjął marszałek Piłsudski

W Twierdzy Kijowskiej uczczono 162. rocznicę powstania styczniowego

Romuald Traugutt. "Łączył ogromną religijność z poświęceniem dla ojczyzny"

Branka, czyli pobór do carskiego wojska. Tragedia młodych konspiratorów

Stanisław Brzóska. "Był kapelanem, ale nie zamierzał być dowódcą"

Powstanie styczniowe 1863. "Rząd carski karał tak samo kobiety, jak mężczyzn"

Walery Wróblewski. Awanturniczy życiorys idealisty

Powstanie zabajkalskie. Ostatni zryw powstańców styczniowych

Królestwo Kongresowe. Pół-Polska pod carskim berłem

Walery Przyborowski. "Rozpalał ducha walki o wolność"

Ludwik Mierosławski. "Uwierzył w swoją jedyność, wyłączność i nieomylność"

Most Kierbedzia. Propagandowa przeprawa rosyjskiego zaborcy

Romuald Traugutt. Dyktator z misją