Polskie Radio
Section05
góralska muzyka

Prawosławna Wielkanoc i rozkwitający kwiat góralszczyzny

Христос воскрес! Хрыстос Уваскрос! Dziś nasi prawosławni bracia w wierze obchodzą Wielkanoc! Dlatego gros „Kiermaszu pod kogutkiem” poświęcamy właśnie prawosławnym tradycjom wielkanocnym. Zawitaliśmy także do Zakopanego, gdzie od wczoraj trwa XIII Tatrzański Festiwal Muzyczny Złote Kierpce!
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Mariana Kril Ukraina prawosławie Wielkanoc góralska muzyka

Kolejna lektura dla miłośników Podhala!

Ponad 240 melodii góralskich wraz z opisem ich powstania, ale również krótkie biogramy muzykantów, śpiewaków, tonecników i autorów słów pieśni. Oto, co znajduje się w najnowszym kompendium wiedzy na temat muzycznego dziedzictwa Podhala pt. „Góralska muzyka – Podhalańskie Dziedzictwo Kulturowe” autorstwa Krzysztofa Gocała.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Podhale góralska muzyka Magdalena Tejchma

„Za głosem ślebody. Folklor w obliczu II wojny światowej". Zespół Zyngry śpiewa o okupacji

Podhalańska grupa wokalna Zyngry przygotowała wyjątkową płytę-słuchowisko – „Za głosem ślebody. Folklor w obliczu II wojny światowej". Trafiły na nią pieśni poruszające tematykę czasu okupacji oraz opowieści żyjących świadków tamtych wydarzeń. Praca nad wydawnictwem trwała aż trzy lata.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Aleksandra Faryńska góralska muzyka Podhale II wojna światowa

Od snopka do talerza. Trwa Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich

W Zakopanem odbywa się Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich. Jest to wyjątkowe i barwne spotkanie ze sztuką, tradycją i obrzędowością górali z całego świata. - W tym roku pandemicznym, gdy nie można jechać gdzieś daleko za granicę, to część tych miejsc z daleka przyjedzie i pokaże się w Zakopanem - mówiła w Polskim Radiu 24 dyrektor Festiwalu Joanna Staszak.
Zobacz więcej na temat:  góry góralska muzyka góralki Zakopane folklor tradycja kultura ludowa imprezy masowe społeczeństwo Polskie Radio 24

Karol Stoch-Waka i Jan Krzysiak

Muzykę góralską po raz pierwszy nagrał w 1904 etnograf Roman Zawiliński, używając fonografu Edisona wyposażonego w wałki woskowe. Z nich ostały się tylko dwa. w 1914 roku dyrektor Muzeum Tatrzańskiego Juliusz Zborowski dokonał kolejnych nagrań, większość wałków z tymi nagraniami przetrwała i można z nich odtworzyć muzykę - opowiadał w najnowszym odcinku podcastu Krzysztof Trebunia-Tutka.
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Muzyka Skalnego Podhala wg Krzysztofa Trebuni-Tutki cz. 3 Bartłomiej Obrochta Bartusiem zwany

Ponoć, kiedy był małym chłopcem, usłyszał go ostatni tatrzański zbójnik – Wojtek Mateja – od tego czasu młody Bartuś Obrochta chodził ze zbójnikami, by przygrywać im do tańca przy watrze. Odwiedzał też drugą stronę Tatr, skąd przynosił nowe motywy muzyczne.
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Muzyka Skalnego Podhala wg Krzysztofa Trebuni-Tutki cz. 2 Jan Krzeptowski z Gąsieniców zwany Sabałą

Sabała przeniósł do naszych czasów tę najstarszą kulturę, którą pamiętał jeszcze z młodości od swoich przodków. Żył w XIX w., parał się pasterstwem, myślistwem, niekiedy i zbójnictwem. Brał udział w Powstaniu Chochołowskim przeciw austriackiemu zaborcy. W starszym wieku został przewodnikiem tatrzańskim.  Sabała był ulubionym muzykiem dra Tytusa Chałubińskiego. Jeden z zakopiańskich pomników przedstawia Chałubińskiego z Sabałą, trzymającym złóbcoki…
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Góralski głos na pierwszym planie

- Śpiewak to był każdy prawie. Śpiewało się na każdym kroku. Jak się wyszło wieczorem z domu, z każdej strony było słychać śpiew. Śpiewali młodzi i starzy. Góral śpiewał zawsze: wtenczas, kiedy mu było wesoło, kiedy mu było smutno, przy różnych robotach, pracach w domu czy w polu to się śpiewało – powiedział kiedyś Bolesław Karpiel Bułecka. Dziś, mówiąc o muzyce góralskiej, zwykle akcentujemy popisową grę prymistów, charakterystyczne basy i taneczne melodie. Warto jednak zwrócić uwagę na śpiew!
Zobacz więcej na temat:  folk folklor Piotr Kędziorek muzyka ludowa kultura ludowa góralska muzyka