Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

sztuka ludowa

Ekosystem ludowy, czyli kobiety i rośliny w folklorze polskim

Pierwsze wydanie tej książki sprzedało się na pniu. Co przyciągnęło do niej czytelników, nie tylko studentów i badaczy? Praca Sary Orzechowskiej „Kobiety i rośliny w folklorze polskim” wskazuje na nierozłączność ludzi i bytów nie-ludzkich, w tym flory. To także opowieść o życiu wiejskich kobiet poprzez roślinne kody, które autorka obnaża przed czytelnikiem. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music rośliny kobieta ekologia ekosystem KSIĄŻKA

Nasze niematerialne: Krakowska koronka klockowa

Koronka klockowa powstała we Włoszech w XVI – XVIII wieku, rozwinęła się szczególnie w Niderlandach, później we Francji, Szwajcarii, Czechach, Rosji, a także w Polsce i innych krajach europejskich. Koronka klockowa w Krakowie pojawiła się i zyskała popularność za sprawą królowej Bony, jednak od momentu wprowadzenia na rynek koronek wyrabianych maszynowo sztuka ta zaczęła zanikać. Dopiero na początku XX wieku nastąpił jej renesans w Małopolsce, a w szczególności w Krakowie. Do rozpowszechnienia się na nowo tego rzemiosła przyczyniła się Zofia Dunajczan (1904-1985), która przez ponad pół wieku uczyła tej trudnej sztuki inne kobiety. [materiały NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa rękodzieło

Nasze niematerialne: Garncarstwo w Medyni Głogowskiej, Medyni Łańcuckiej, Pogwizdowie i Zalesiu

Od połowy XIX wieku, miasta Medynia Głogowska, Medyni Łańcucka, Pogwizdów i Zalesie były znane z garncarstwa. Pomimo zmieniających się warunków, przemian politycznych i rosnących potrzeb społecznych, rzemiosło garncarskie na tym obszarze przetrwało i nadal jest praktykowane przez kolejne pokolenia mieszkańców.  Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa rękodzieło

Początki wiejskiego street artu. Spotkanie z Danielem Rycharskim

Daniel Rycharski to artysta wizualny, aktywista. Zajmuje się działaniami artystycznymi w przestrzeni wsi, jest twórcą wiejskiego street artu. Urodził się w 1986 roku w Sierpcu. Po studiach w Krakowie Rycharski powrócił w swoje rodzinne strony – do wsi Kurówko na Mazowszu. O jego działaniach w przestrzeni wiejskiej, często angażujących lokalną społeczność – wkrótce zrobiło się głośno w całej Polsce. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek Aleksandra Stec dziedzictwo narodowe zabawa Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi Narodowy Instytut Dziedzictwa

Nasze niematerialne: Pochód inauguracyjny Uniwersytetu Jagiellońskiego

Jeden z najstarszych znanych opisów tego pochodu opisuje inaugurację otwarcia gmachu Collegium Novum w 1887 roku, kiedy to członkowie Senatu Akademickiego zbierali się w Sali Senackiej. Następnie, ubrani w togi, udawali się w porządku hierarchicznym do kolegiaty św. Anny. Najważniejsi szli na końcu, a orszak zamykał rektor. Początkowo pochód był niewielki, podobnie jak sam Senat, który składał się z zaledwie trzech przedstawicieli z czterech wydziałów [mat. NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa

Nasze niematerialne: Tradycje kulturowe regionu opoczyńskiego

Wpływ na kulturę ludową regionu opoczyńskiego kształtowały lokalne osadnictwo, napływ ludności związany z przemysłem oraz XIX-wieczny podział dóbr dworskich. Na południu, gdzie rozwijał się przemysł i górnictwo, zanikły tradycje ludowe Zupełnie inaczej przedstawia się północno-zachodnia część, a więc te obszary, gdzie koncentrują się dawne wsie królewskie i biskupie. [mat. NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Opoczno

Lato i Jesień w Czterech Domach Słońca

21 września zapraszamy Słuchaczy do wspólnej zabawy przy muzyce tradycyjnej tworzonej przez dzieci i przyjaciół dzieci dla wszystkich! O godz. 12.00 w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego odbędzie się koncert promujący album „Cztery Domy Słońca. Lato i Jesień”! Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek Aleksandra Stec dziedzictwo narodowe Olga Pawińska dzieci zabawa Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi

Nasze niematerialne: Rusznikarstwo artystyczne i historyczne – wyroby według tradycyjnej szkoły cieszyńskiej

Tradycje wyrobu broni w Cieszyńskim mają swe korzenie w drugiej połowie XVI stulecia, a kunszt z jakim broń ta była wykonywana przyniosła rozgłos miejscowym rzemieślnikom nawet poza granicami ówczesnej Europy. Tutejsi rusznikarze wyspecjalizowali się w wyrobie małokalibrowej strzelby myśliwskiej tzw. ptaszniczki, która służyła do polowań na ptaki siedzące. Broń cieszyńskich mistrzów wyróżniała się specyficznym mechanizmem zapalającym tzw. zamkiem kołowym, a także unikatową dekoracyjnością. Dzięki połączeniu perfekcji wykonania elementów strzelniczych z unikatowym zdobnictwem, ptaszniczka wykonywana przez tutejszych mistrzów została nazwana cieszynką. [mat. NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa śląsk Cieszyński broń

Kolekcjonerka. Herstorie na wystawie Teresy Szwedkowicz w PME

Teresa Szwedkowicz jednocześnie była twórczynią – sama haftowała i wycinała, ucząc się od twórczyń ludowych, a jej wytwory stawały się przedmiotem kolekcji i obiektami dziedzictwa kulturowego. W pracy nauczycielki wykorzystywała kolekcję jako pomoc naukową, a jako popularyzatorka prezentowała ją na wystawach. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec Nagroda im. Oskara Kolberga Wilanów world music Wyspy Zielonego Przylądka

Nasze niematerialne: Bobowska koronka klockowa

Data pojawiania się koronkarstwa w Bobowej nie jest dokładnie znana. Wiadomo jedynie, że już przed 1866 rokiem umiejętność ta była niezwykle popularna w Bobowej, a w 1899 roku w tej miejscowości utworzono Zawodową Szkołę Koronkarstwa. Umiejętność przekazywana była z pokolenia na pokolenie i nadal odtwarzana jest przez miejscową wspólnotę m.in. poprzez używanie tradycyjnych wzorów, stworzonych jeszcze w XIX wieku. [mat.NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa

Nasze niematerialne: Umiejętność wyplatania kosza „kabłącoka” w Lucimi na Radomszczyźnie

Umiejętność wyplatania kosza „kabłącoka” w Lucimi” dotyczy wiklinowego kosza o przeznaczeniu gospodarczym. Powstaje on ze świeżej, nieokorowanej wikliny (pędów wierzby różnych gatunków, najbardziej popularnego materiału plecionkarskiego w Polsce) z zastosowaniem techniki krzyżowo-żeberkowej. Kabłąk jest umiejscowiony w tylnej ścianie kosza, co daje wyrobowi charakterystyczny wygląd – ściana tylna jest płaska, a boki łagodnie zaokrąglone. Ten kształt pozwala wygodnie nosić kosz na biodrze, lub ustawić go przy ścianie. [mat. NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Radomskie rękodzieło

Od świdermajerów po styl zakopiański. Dzień Architektury Drewnianej

Chaty, chatki, stodoły, ale i wille, kościoły, cerkwie - Polska jak długa i szeroka bogata jest w drewnianą architekturę. A w dniach 23-25 sierpnia możemy świętować jej najpiękniejsze przejawy. Dzień Architektury Drewnianej, a wręcz cały weekend, to ogólnopolskie wydarzenie, które przybliża architektoniczne dziedzictwo, nie tylko kultury tradycyjnej. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Piotr Kędziorek architektura Narodowy Instytut Dziedzictwa

Nasze niematerialne: Wyplatanie koron żniwnych w Gogolinie

Zbiór najpiękniejszych kłosów zaczyna się już w czerwcu. Wówczas w polu dorasta jęczmień ozimy, w lipcu przychodzi czas na kolejne zboża. Następnie zebrane kłosy suszy się w przewiewnym pomieszczeniu. W tym czasie powstaje koncepcja „korony żniwnej” – misternego wieńca dożynkowego symbolizującego obfitość plonów. Szczególnie charakterystyczne tworzone są w Gogolinie, w województwie opolskim, gdzie tradycja ich wyplatania sięga około 150 lat! Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Gogolin dożynki