Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Mateusz Adamczyk

Pies zdycha czy umiera? Jak się mówi w polszczyźnie?

W mediach toczy się dyskusja wywołana słowami profesora Jerzego Bralczyka, który powiedział m.in. "nie pasuje mi adoptowanie zwierząt". Głos zabrali dziennikarze, językoznawcy, opiekunowie zwierząt. W studiu Czwórki dyskutowały: Ewa Walas, dziennikarka gazeta.pl, Justyna Dżbik-Kluge, dyrektorka Czwórki, oraz Anna Wojtalewicz, weterynarka, i Magdalena Siwecka, inicjatorka Łąk wspomnień. Głos zabrał również Mateusz Adamczyk, językoznawca. Zobacz więcej na temat:  Czwórka Jakub Jamrozek pies zwierzęta Justyna Dżbik-Kluge Magdalena Siwecka Ewa Walas Anna Wojtalewicz

Inne spojrzenie na polszczyznę. O nauczaniu języka polskiego jako obcego

Czy język polski rzeczywiście jest jednym z najtrudniejszych na świecie? Czego można się dowiedzieć o polszczyźnie, kiedy postrzegamy ją jako język obcy? Między innymi o tym Mateusz Adamczyk rozmawiał Wiolettą Gurdak - polonistką, nauczycielką języka polskiego jako obcego, metodyczką i autorką licznych materiałów dydaktycznych oraz egzaminatorką Państwowych Egzaminów Certyfikatowych z Języka Polskiego jako Obcego. Zobacz więcej na temat:  Trójka język polski polszczyzna nauka języków obcych

"PrzySłowie". Polski język seksu: jak przełamać tabu w rozmowach o "tych" sprawach?

Jak po polsku mówi się i rozmawia o "tych" sprawach i "tych" rzeczach? Zostawiając na boku kwestię czy w ogóle się rozmawia (oczywiście!) i jak często (to zależy), w swojej audycji Mateusz Adamczyk i jego gościni zastanawiają się nad tym, jakiego języka używamy, aby "o tym" – czyli o seksie – porozmawiać. Zobacz więcej na temat:  seks społeczeństwo seksualność edukacja język polski rozmowa Tabu intymność Trójka zdrowie

Prof. Michał Rusinek i "Nadbagaż", czyli felietony z podróży oraz opowieści o języku

- Uświadomiłem sobie, że z różnych względów sporo podróżuję. Mam sporo tak zwanych wyjazdów służbowych. (...) Jakoś nigdy nie klasyfikowałem ich jako podróży - opowiada prof. Michał Rusinek. Literaturoznawca, tłumacz i wykładowca wydał ostatnio książkę "Nadbagaż". W rozmowie z Mateuszem Adamczykiem natomiast nie tylko opowiedział o tej książce, ale też podzielił się spojrzeniem na najnowszą polszczyznę. Zobacz więcej na temat:  Michał Rusinek Trójka literatura książki język polski język ojczysty

Młodzież wobec języka polskiego. Dr Aleksandra Korczak: to bardzo zróżnicowana grupa

- Młodzież to są ludzie. Mniejsi, albo po prostu młodsi, ale ludzie. Tak samo jak mamy zróżnicowany stosunek do dorosłych osób, tak samo nastoletnie osoby mogą być przyjemne w rozmowie albo przysporzyć trudności w dogadywaniu się - opowiada dr Aleksandra Korczak, nauczycielka języka polskiego, etyki i filozofii; ekspertka do spraw lektur szkolnych oraz edukacji antydyskryminacyjnej, wyróżniona w konkursie Nauczyciel Roku oraz nominowana do Nagrody im. Ireny Sendlerowej i Nagrody prof. Czerneckiego za publicystykę na rzecz edukacji. Zobacz więcej na temat:  Trójka młodzież język polski język ojczysty edukacja szkoła

Prościej, czyli lepiej. Jak zmienić język pism urzędowych?

Wizyta w urzędzie to często seria pism, wniosków, listów bądź innego typu dokumentów. Te z kolei wymagają od nas stosowania odpowiedniego stylu albo same są zapisane w złożony sposób. Problem można rozwiązać, jeśli skorzystamy z paru zasad prostej polszczyzny. Co więcej, po to rozwiązanie sięgają również urzędnicy. W audycji "PrzySłowie" mówiła o tym prof. Monika Kresa z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat:  Trójka język polski język ojczysty urząd

Nowe zasady pisowni w języku polskim. Prof. Kłosińska: staraliśmy się usunąć nieścisłości

Rada Języka Polskiego ogłosiła jedenaście nowych reguł pisowni. Zmiany nie dotyczą usunięcia "ch", "ó" i "rz", lecz pisowni łącznej, rozłącznej i z łącznikiem oraz małą i wielką literą. - Przede wszystkim staraliśmy się usunąć różne niekonsekwencje, nieścisłości - wyjaśnia w audycji "PrzySłowie" prof. Katarzyna Kłosińska - przewodnicząca Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Zobacz więcej na temat:  Trójka Rada Języka Polskiego język polski język ojczysty polszczyzna gramatyka ortografia

Popularyzowanie polszczyzny w internecie. Kamila Kalińczak: lepiej jest polecać się nawzajem

Jak zdobyć popularność w internecie? Można tworzyć treści rozrywkowe, przygotowywać skompilowane informacje z kraju i świata lub zajmować się nauką - nie tylko fizyką czy chemią, ale i popularyzowaniem poprawnej polszczyzny. Jak wygląda taka działalność od kulis? O tym opowiedziała Kamila Kalińczak - dziennikarka, lektorka i trenerka wystąpień publicznych, którą w mediach społecznościowych obserwuje łącznie kilkaset tys. osób. Zobacz więcej na temat:  Trójka Kamila Kalińczak język polski media społecznościowe social media influencerzy

Zmiany w ortografii. Mateusz Adamczyk: to zaakceptowanie naszego sposobu pisania

Rada Języka Polskiego przyjęła uchwałę ws. zmian zasad ortografii. Dotyczą one m.in. pisowni wielką i małą literą czy nazw własnych oraz zdań z wykorzystaniem cząstek -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście ze spójnikami. Zmiany wejdą w życie za niecałe dwa lata. - Najprościej mówiąc, chodzi o to, by ułatwić nam ortograficzne życie - tłumaczy polonista, popularyzator wiedzy o języku i Mistrz Mowy Polskiej Mateusz Adamczyk, prowadzący w Trójce audycję "PrzySłowie". Zobacz więcej na temat:  Trójka Martyna Matwiejuk język polski język ojczysty polszczyzna ortografia Rada Języka Polskiego

Złość, lęk i inne emocje w języku polskim. Jak je wyrażamy?

- Myślę, że w polskiej kulturze mamy taką tendencję do niehamowania negatywnych emocji. (...) Polacy, i w ogóle narody wschodnioeuropejskie, lubią narzekać - ocenia Matylda Kozakiewicz - polonistka, psycholożka (absolwentka UW i SWPS) i publicystka. W kolejnym wydaniu audycji "PrzySłowie" ekspertka wraz z Mateuszem Adamczykiem przeanalizowała, jak w języku polskim wyrażamy swoje emocje. Zobacz więcej na temat:  Trójka język polski język ojczysty feminatywy polszczyzna

Feminatywy - nowy wymysł czy wiekowy środek językowy?

Używanie takich feminatywów jak np. "profesorka", "doktorka", "architektka" nie spotyka akceptacji niektórych osób, choć bez problemu używane przez wszystkich są "nauczycielka", "aktorka", "pisarka". Dla jednych to dziwny wymysł; inni wskazują, że takie formy znajdziemy w przedwojennych słownikach. Jaka jest prawda o feminatywach? O tym w "PrzySłowiu", które z cyklu przekształciło się w pełnowymiarową audycję. Zobacz więcej na temat:  Trójka język polski język ojczysty feminatywy polszczyzna

Debata Dwójki: feminatywy. "Są z nami od stuleci"

- Zarówno w środowisku językoznawców, jak i Polaków w ogóle feminatywy są od stuleci, chociaż mają zmienną naturę. Czasami znikają z komunikacji, czasami ich przybywa. Dla niektórych są ważne, dla niektórych obojętne, czasami są kwestią mód językowych, jakichś trendów intelektualnych, czasami też polityki. Nasz stosunek do feminatywów bardzo się zmienia - mówiła w czasie "Debaty Dwójki" dr hab. Barbara Sobczak, sekretarz Rady Języka Polskiego. Zobacz więcej na temat:  feminatywy Debata Dwójki Małgorzata Szymankiewicz Łukasz Warzecha Dorota Kozińska Dwójka Barbara Sobczak język polski