polszczyzna w PolskieRadio.pl

"Jakby spał". Adam Miklasz i zestaw jego ulubionych 33 zdań polskich

W swojej książce "Jakby spał. W labiryncie polskich fraz" Adam Miklasz stworzył subiektywny zestaw swoich ulubionych trzydziestu trzech polskich zdań. Maja one konkretną specyfikę - w większości przypadków odrzucił idiomy, związki frazeologiczne, przysłowia. Są to zdania wytrychy języka mówionego.

Mistrz Mowy Polskiej. Nominowana Anna Lisiecka: czuję się majstrem w tym zawodzie

W tym roku przypada jubileuszowa, 25. edycja plebiscytu Mistrz Mowy Polskiej. W gronie nominowanych znalazła się uznana dziennikarka Programu 2 Polskiego Radia Anna Lisiecka. – My w radiu jesteśmy skromni, jak mawiała Teresa Budzisz-Krzyżanowska, i to jest dobra cecha. Jesteśmy bez obrazu, skoncentrowani na odpowiedziach naszych gości i tkaniu audycji z ich wypowiedzi – mówiła w rozmowie z Marią Czok. Zobacz więcej na temat: Anna Lisiecka Mistrz Mowy Polskiej Maria Czok KULTURA język polski Dwójka

Pan przedszkolanka, pan kosmetyczka, pan wiedźma?

Jakby nie dość było wyzwań, przynajmniej dla niektórych, z feminatywami, czyli nazwami żeńskich zawodów czy funkcji utworzonymi od form męskich – czyha na nas kolejne językowe zadanie. Bo jak określić mężczyznę, który pracuje w przedszkolu? Albo w zakładzie kosmetycznym?

Gościni to jeszcze nic. Lista najstraszniejszych feminatywów

Dzień Kobiet jest doskonałą okazją, by przypomnieć o oszałamiającej potencji słowotwórczej języka polskiego w dziedzinie tworzenia nazw żeńskich. Chodzi tu o nazwy stanowisk, funkcji czy zawodów. Ich dostosowane do kobiet formuły budzą u niektórych, różnie motywowany, sprzeciw. Tak czy inaczej feminatywy mogą być czasem pięknie zaskakujące.

Nie wiesz, kim jest wielki wuj? W rodzinie możesz mieć też paszenoga, jątrew i zełwicę

Dawne nazwy stopni pokrewieństwa brzmią dziś dziwacznie, śmiesznie lub niepokojąco. Warto je jednak znać – nie tylko po to, by mieć świadomość bogactwa polszczyzny, ale i dlatego, by na przykład wprawić rodzinę w osłupienie. I ponazywać wszystkich tak, jak to kiedyś bywało.

"Stopień wyżej od gwar". Językoznawczyni o mowie Podlasia

Piosenka "Lusterka" duetu Sw@da i Niczos – jeden z kandydatów do reprezentowania Polski na Eurowizji 2025 – wywołała wielką dyskusję wokół tematów, którymi na co dzień zajmuje się wąskie grono badaczy. Poszło o "podlaski język" tej piosenki. Dlatego o język Podlasia – o jego status, pochodzenie i cechy szczególne – zapytaliśmy prof. Ninę Barszczewską, językoznawczynię i specjalistkę od pogranicza polsko-białoruskiego.

Książkowo, serialowo i koncertowo, czyli "Tu Myśliwiecka 3/5/7" - z Michałem Nogasiem

Książkowe rekomendacje, zaproszenia na koncerty, spotkanie z autorką książki, która wywołała poruszenie wśród sluchaczek i słuchaczy, oraz podróż tropem dzieła Fredericka Forsytha? To zaledwie kilka punktów z kolejnego wydania audycji "Tu Myśliwiecka 3/5/7", którą tym razem poprowadził Michał Nogaś.

Młodzieżowe słowa z przeszłości. "Ty żłobie automatyczny", "kombinower", "łapświnia"

Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku 2024 jest dobrą okazją, by rozejrzeć się w źródłach i sprawdzić, jak kiedyś posługiwano się "młodą polszczyzną". Zwłaszcza że ta odmiana języka należy chyba do najbardziej twórczych, zaskakujących i, co widać do dziś, wywołujących pytania: "ale co to w ogóle znaczy?".

Dziadurzenie w codziennej mowie. Czym jest i jak je rozpoznać?

Dziadurzenie może przytrafić się każdemu. Nie musimy znać tego pojęcia, by je uprawiać. Jest to specyficzny sposób mówienia do osób starszych. Niestety, choć możemy mieć dobre chęci, może to być szkodliwe dla osoby starszej. A jak się okazuje, wiele seniorek i seniorów ma z tym do czynienia.

Specjalista od prostego języka: nowy język urzędowy powinien być jak prosta droga do celu

- Wiele osób myśli, że prosty język jest prostacki. A teksty uproszczone muszą być nawet bardziej poprawne, bo łatwiej w nich zauważyć błędy. Mózg nie traci wtedy energii na odczytywanie głównych myśli merytorycznych i widzi wszystko - mówił w Dwójce dr hab. Tomasz Piekot, współtwórca Pracowni Prostej Polszczyzny na Uniwersytecie Wrocławskim.

polszczyzna

"Jakby spał". Adam Miklasz i zestaw jego ulubionych 33 zdań polskich

Mistrz Mowy Polskiej. Nominowana Anna Lisiecka: czuję się majstrem w tym zawodzie

Mniejszości narodowe na Litwie znów pod ostrzałem. Skandaliczne słowa również pod adresem Polaków

Dziennikarka Dwójki Anna Lisiecka z nominacją Mistrza Mowy Polskiej

Był czas, kiedy Polacy nie mieli znanych nam dziś wakacji

Pan przedszkolanka, pan kosmetyczka, pan wiedźma?

Gościni to jeszcze nic. Lista najstraszniejszych feminatywów

Nie wiesz, kim jest wielki wuj? W rodzinie możesz mieć też paszenoga, jątrew i zełwicę

"Stopień wyżej od gwar". Językoznawczyni o mowie Podlasia

Książkowo, serialowo i koncertowo, czyli "Tu Myśliwiecka 3/5/7" - z Michałem Nogasiem

Babcia w Polsce istnieje dopiero od niedawna. Ale była i "wielga baba"

Michał Dudziński uczy Polaków, jak mówić bez błędów. "Robię to w zabawny sposób"

Młodzieżowe słowa z przeszłości. "Ty żłobie automatyczny", "kombinower", "łapświnia"

O pochodzeniu, znaczeniu i niuansach językowych nazwisk w języku polskim

Azbest, cringe i skibidi. O Młodzieżowym Słowie Roku i języku najmłodszych

Dziadurzenie w codziennej mowie. Czym jest i jak je rozpoznać?

Dlaczego język budzi tak wiele emocji? Paulina Mikuła o "mówieniu inaczej"

Specjalista od prostego języka: nowy język urzędowy powinien być jak prosta droga do celu