Polskie Radio
Section05

potop szwedzki

Przeor Augustyn Kordecki. Obrońca Jasnej Góry

– Obrona Częstochowy jest wydarzeniem, które dostało się do historycznej pamięci przede wszystkim dzięki prozie Henryka Sienkiewicza. Oto natchniony przeor paulińskiego klasztoru z pomocą kilkuset żołnierzy, mnichów i szlachty wytrzymał czterdziestodniowe ciężkie oblężenie w niewielkiej twierdzy i zmusił do sromotnego odwrotu liczniejszą armię szwedzką – mówiła prof. Jolanta Choińska-Mika w audycji Polskiego Radia z 2001 roku.
Zobacz więcej na temat:  Jasna Góra Częstochowa

Jan Amos Komensky. Prekursor nowoczesnej pedagogiki

Pochodzący z Czech i osiadły w Polsce naukowiec i teoretyk nauczania postulował wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego przez państwo blisko dwieście lat przed tym, jak ta sztuka powiodła się w pierwszym europejskim państwie. Mógł przyczynić się do rozwoju szkolnictwa w Rzeczpospolitej, jednak fatalna decyzja z czasów potopu szwedzkiego spowodowała, że zmarł na wygnaniu i w niesławie dokładnie 355 lat temu.
Zobacz więcej na temat:  szkoła protestantyzm NAUKA Rzeczpospolita edukacja

"Niech diabeł wyklnie mi duszę". Janusz Radziwiłł i rok 1655

"Niech diabeł wyklnie mi duszę, jeślim się kiedy o to znosił dawniej" - pisał hetman Janusz Radziwiłł do swojego stryjecznego brata Bogusława po rozpoczęciu rozmów ze Szwedami latem 1655 roku. Już wówczas nieprzychylni zarzucali mu zdradę i przygotowywanie antykrólewskiego spisku. Jaką w rzeczywistości rolę odegrał Janusz Radziwiłł w czasie potopu szwedzkiego?
Zobacz więcej na temat:  Janusz Radziwiłł historia Polski Litwa Henryk Sienkiewicz zdrada Moskwa

Unia hadziacka i marzenia o stworzeniu Rzeczpospolitej Trojga Narodów

16 września 1658 roku zostało zawarte porozumienie pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a hetmanem kozackim Iwanem Wyhowskim, które zakładało powołanie do życia nowego państwa składającego się z Korony, Wielkiego Księstwa Litewskiego i kozackiego Księstwa Ruskiego. Planów tych nigdy nie udało się jednak zrealizować.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA Rzeczpospolita Litwa Ukraina POLSKA

Powstanie na Białorusi. Powszechny opór przeciw Moskwie

Przeciwko moskiewskim okupantom wystąpili chłopi, mieszczanie i szlachta. Przewodzili im Kozacy, którzy kilka lat wcześniej pomogli Moskalom podbić Wielkie Księstwo Litewskie. Powstanie na ziemiach białoruskich w latach 1658-1659 było częścią szerszego planu walki z Moskwą. Planu, z którego wywiązali się tylko powstańcy. I zapłacili za to najwyższą cenę.
Zobacz więcej na temat:  Rosja Moskwa Białoruś Rzeczpospolita