Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

stalinizm

Słynny nieznany twórca. Jerzy Andrzejewski i legenda, której nie było

Zawsze chciał być pisarzem. Najlepiej: wielkim pisarzem. Był gotów wiele poświęcić, by jego książki były czytane i wydawane. Wciąż myślał o swojej sławie. Ale ona go opuściła. Choć był jednym z najbardziej znanych polskich autorów XX wieku, dziś niewielu o nim pamięta. Zobacz więcej na temat:  Jerzy Andrzejewski pisarz literatura PRL Komitet Obrony Robotników komunizm katolicyzm Dwudziestolecie międzywojenne opozycja demokratyczna

Losy Tadeusza Płużańskiego. Filozofia jako obrona człowieka przed złem

Tadeusz Płużański - żołnierz i konspirator - spędził łącznie w niemieckim obozie koncentracyjnym i stalinowskim więzieniu aż 14 lat. Traumatyczne doświadczenia zainspirowały go do podjęcia studiów filozoficznych, dzięki którym chciał dawać świadectwo o wartości ludzkiej. Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa procesy polityczne Żołnierze Wyklęci komunizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne nazizm Tadeusz Płużański

Proces generałów. Tak zaczęła się stalinowska czystka w Wojsku Polskim

Jednym procesem pokazowym komuniści zdołali uderzyć w kilku swoich przeciwników: od "polskiego" Londynu, przez Armię Krajową i Zachód, aż po wroga wewnętrznego - Władysława Gomułkę i Mariana Spychalskiego. Sądowy spektakl zapowiadał też falę terroru, która przetoczyła się w pierwszej połowie lat 50. przez szeregi kadry oficerskiej.   Zobacz więcej na temat:  Wojsko Polskie represje PRL procesy polityczne

Obława Augustowska jak Katyń. "Zginęli, bo byli Polakami"

12 lipca 1945 roku Armia Czerwona z NKWD, wspomagane przez Urząd Bezpieczeństwa oraz Ludowe Wojsko Polskie, przeprowadziły akcję pacyfikacyjną na terenie Puszczy Augustowskiej i jej okolic. Komuniści aresztowali wtedy 7 tysięcy osób, 600 nigdy nie wróciło do domu. Zostali wywiezieni w nieznanym kierunku i zamordowani.  Zobacz więcej na temat:  Armia Czerwona Armia Krajowa komunizm NKWD obława augustowska II wojna światowa zbrodnie sowieckie

Obława Augustowska. Wspomnienia rodzin ofiar [POSŁUCHAJ]

- Jak tato wyszedł z przesłuchania, już był nie do poznania, ledwo szedł. To był ostatni raz, kiedy go widziałem, potem nie było już żadnej wiadomości - opowiadał Józef Szmygiel, syn Franciszka. 80 lat temu rozpoczęła się Obława Augustowska, największa sowiecka zbrodnia popełniona na Polakach po zakończeniu II wojny światowej.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski obława augustowska NKWD Armia Czerwona Armia Krajowa II wojna światowa zbrodnie sowieckie

Tadeusz Borowski. "Zdać relację żywym, stanąć w obronie zmarłych"

"Patrz na to wszystko uważnie i nie trać siły, gdy jest Ci źle. Bo może z tego czasu obozu, z tego czasu oszustw będziemy musieli zdać ludziom żywym relację i stanąć w obronie zmarłych" pisał w opowiadaniu "U nas w Auschwitzu" Tadeusz Borowski. Tej zasadzie podporządkował swoją twórczość. 3 lipca 1951 roku pisarz popełnił samobójstwo. Zobacz więcej na temat:  Auschwitz literatura Tadeusz Borowski II wojna światowa komunizm nazizm Niemcy

Zamiast rozmów w Pruszkowie, Proces Szesnastu w Moskwie

80 lat temu, wiosną 1945 roku, przywódców Polskiego Państwa Podziemnego zaproszono na rozmowy z przedstawicielami władz sowieckich. Biała willa przy ulicy Pęcickiej 5 w Pruszkowie (dziś Armii Krajowej 11) była zasadzką NKWD, a zaproszenie na konsultacje z Sowietami okazało się zaproszeniem do Moskwy... Reprezentantów głównych partii porwano na Łubiankę, a w czerwcu w cieniu Kremla zorganizowano pokazowy trybunał, który miał przejść do historii jako Proces Szesnastu. Ta sprawa była w PRL objęta ścisłym zapisem cenzorskim. O Procesie Szesnastu opowiadają prof. Rafał Habielski i Andrzej Mietkowski Zobacz więcej na temat:  ZSRR Armia Krajowa II wojna światowa

Od przestępców do bohaterów literackich

Gruzowiska, ślepe uliczki, przepaście niezabezpieczonych piwnic. Bandyci, złodzieje, mordercy, prostytutki ... i nieudolna milicja. Powojenna, zrujnowana Warszawa to miejsce, w którym nikt z nas nie chciałby się znaleźć, zwłaszcza późną porą. Leopold Tyrmand w swoim dziele, powieści "ZŁY" uchwycił ten prawdziwy, a przerażający miejscami obraz powojennej stolicy.  Grzegorz Kalinowski i Marcel Woźniak - znawca życia i twórczości Tyrmanda, opowiedzą o zbrodniach i realiach tamtych trudnych czasów.  Zobacz więcej na temat:  przestępczość