ZSRR w PolskieRadio.pl

Syberia, Ural, Kaukaz. Podbite narody chcą się uwolnić?

Coraz głośniej o dekolonizacji Rosji. Na emigracyjnym spotkaniu rosyjskich polityków i działaczy w Warszawie padła propozycja, by "nowa Rosja" ograniczyła się jedynie do europejskiej części kraju, a regiony takie jak Kaukaz, Syberia czy Ural uzyskały niepodległość. Sowietolog Paul Goble zauważa, że postulaty rozbicia Federacji Rosyjskiej zyskują coraz większe poparcie wśród aktywistów narodowych i znajdują odzwierciedlenie w debacie międzynarodowej, m.in. w rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.

Lenin. Zawodowy rewolucjonista, żądny krwi urzędnik

– Tak jak jakobini, radykałowie rewolucji francuskiej, wywodzili się ze środowisk adwokackich i notariuszy, tak w warunkach rosyjskich Lenin, niewątpliwie wychowany w rodzinie drobnomieszczańskiej, stał się rewolucjonistą zawodowym, rosyjskim jakobinem – mówił w Polskim Radiu historyk prof. Leszek Jaśkiewicz.

Kresy Wschodnie. Przez II wojnę światową Polska straciła niemal pół terytorium

- W ujęciu propagandowym Polska wyszła zwycięsko z II wojny światowej. Ale jakiż to za zwycięzca, którego terytorium było o 20 procent mniejsze niż przed ową zwycięską wojną? Jakiż to zwycięzca, który stracił kilka milionów swoich obywateli? – pytał historyk prof. Jerzy Eisler w radiowej audycji "Kronika polska".

Konstanty Ciołkowski projektował statki kosmiczne, zanim pojawiły się samoloty

Jego życie naznaczone było przekraczaniem granic. Ojciec był polskim szlachcicem, matka Rosjanką z domieszką krwi tatarskiej. Rodzina często zmieniała miejsce pobytu. Konstanty od dziecka najchętniej spoglądał jednak w stronę ostatniej z granic. Chciał wysłać człowieka w kosmos. Zaczął nad tym pracować jeszcze w XIX wieku.

Jan Karski. Jak jednostka może wpłynąć na losy historii?

Mówił o sobie Jan Karski: „Chciałem ratować miliony, a nie uratowałem ani jednego życia”. Jako emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego był pierwszym, który złożył wolnemu światu pełną relację o zagładzie polskich Żydów. Jak mówił Eli Wiesel, dzięki niemu wiemy, że jednostka, jeśli tego pragnie, ma szansę wpłynąć na bieg historii. Po wojnie został w Ameryce, był wykładowcą Georgetown University. Uhonorowano go tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, w USA pośmiertnie odznaczono prezydenckim Medalem Wolności. Ten podcast opowiada o powojennych losach Wielkiego Świadka Holocaustu. Zobacz więcej na temat: Jan Karski II wojna światowa Niemcy Holokaust

"Dla ojczyzny nie ma ratunku". Tragiczna śmierć Witkacego

18 września 1939 roku we wsi Jeziory na Polesiu Stanisław Ignacy Witkiewicz – na wieść o agresji sowieckiej na Polskę – odebrał sobie życie. O ataku Armii Czerwonej artysta dowiedział się z wiadomości radiowych. – Wtedy powiedział, że dla ojczyzny nie ma już żadnego ratunku – wspominał słowa Witkacego Włodzimierz Ziemlański, świadek tych dramatycznych wydarzeń.

"Celem Stalina było wytrzebienie polskości z Kresów"

17 września 1939 roku był katastrofą państwa polskiego, a dla setek tysięcy mieszkańców wschodnich terenów Rzeczpospolitej stał się także prologiem osobistych tragedii. Masowe deportacje Polaków w głąb Rosji były częścią sowieckiego planu wymazania polskości z Kresów. Dlatego 17 września, w rocznicę inwazji ZSRR na II RP, obchodzimy także Światowy Dzień Sybiraka.

"Jak dzicz". Świadkowie o agresji sowieckiej w 1939 roku

– To już będę zawsze pamiętał. Tę noc pochmurną, przerażającą dla nas wszystkich, to głuche dudnienie ciężkiego żelastwa. I wkraczające późno nocą do Wilna czołgi radzieckie – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Bogdan Rudnicki, wilnianin. Takich przejmujących wspomnień o 17 września 1939 roku zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej.

Sowiecka propaganda, czyli próba usprawiedliwienia bezprawia

Inwazja sowiecka dokonana 17 września 1939 roku była pogwałceniem wszelkich traktatów i konwencji międzynarodowych. Władze Kremla, które miały świadomość dokonywanego przez siebie bezprawia, próbowały usprawiedliwiać swoje czyny poprzez zaklinanie rzeczywistości i zakłamywanie faktów.

Rachunek za wojnę: aneksja Kresów. Kradzież połowy Polski

Utrata Kresów Wschodnich, usankcjonowana przez sojuszników, była dla Polski nie tylko tragedią geopolityczną, ale przede wszystkim amputacją połowy terytorium i kradzieżą całego potencjału gospodarczego. Miliony Polaków zostały wykorzenione ze swoich domów, a ziemia, infrastruktura i zasoby, które przez dekady mogły wzbogacać polską gospodarkę, zostały bezpowrotnie zagrabione przez Związek Radziecki. Ten fragment rachunku pokazuje, jak fundamentalna i trwała była ta strata dla naszego państwa i narodu.

ZSRR

Syberia, Ural, Kaukaz. Podbite narody chcą się uwolnić?

Saatse saabas. Dlaczego estońska droga biegnie przez Rosję?

1949. Niewidzialni muzycy i Chopin "lakierowany na czerwono"

Ostatni antysowiecki partyzant ukrywał się aż do 1978 roku

John Dos Passos. Kronikarz Nowego Jorku

Lenin. Zawodowy rewolucjonista, żądny krwi urzędnik

Kresy Wschodnie. Przez II wojnę światową Polska straciła niemal pół terytorium

Konstanty Ciołkowski projektował statki kosmiczne, zanim pojawiły się samoloty

Jan Karski. Jak jednostka może wpłynąć na losy historii?

"Dla ojczyzny nie ma ratunku". Tragiczna śmierć Witkacego

Nie możemy dać się oszukiwać sowieckiej dezinformacji. Prezydent w 86. rocznicę agresji ZSRR

Pogrzeb szczątków ofiar zbrodni katyńskiej w 86. rocznicę agresji ZSRR na Polskę

"Celem Stalina było wytrzebienie polskości z Kresów"

17 września 1939. Sowiecki atak rozpoczął IV rozbiór Polski

Jak polskie władze uciekały z Polski we wrześniu 1939 roku

"Jak dzicz". Świadkowie o agresji sowieckiej w 1939 roku

Sowiecka propaganda, czyli próba usprawiedliwienia bezprawia

Rachunek za wojnę: aneksja Kresów. Kradzież połowy Polski