Bohaterowie spod Wizny. Symbol obrony we wrześniu 1939 7 września 1939 rozpoczęła się bitwa o Wiznę. 720 polskich żołnierzy kapitana Władysława Raginisa stawiło przez 3 dni opór 42 tysiącom Niemców. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa Niemcy historia Polski kampania wrześniowa
Panika i chaos w Warszawie. Feralny apel płk Umiastowskiego Wojenny chaos sprzyja nieporozumieniom i brzemiennym w skutki błędom. Nie inaczej było w pierwszych chwilach II wojny światowej. W nocy z 6 na 7 września 1939 roku przed mikrofonem Polskiego Radia stanął ppłk Roman Umiastowski, szef propagandy w sztabie Naczelnego Wodza. Wygłosił apel, w którym wzywał zdolnych do noszenia broni mężczyzn do opuszczenia miasta. Jego wypowiedź wywołała panikę. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa wrzesień Roman Umiastowski Konrad Libicki
"Niech żyje nasz sojusznik". 3 września 1939 w Polskim Radiu Mieszkańcy Warszawy na wieść o przystąpieniu do wojny przez Wielką Brytanię i Francję w euforii wyszli na ulice stolicy. Te chwile złudnej - jak się okazało - nadziei zostały uwiecznione w relacji dziennikarzy Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa Warszawa kampania wrześniowa
Z jakim wrogiem Polska musiała walczyć we wrześniu 1939? Polska została napadnięta we wrześniu 1939 roku przez przeważające siły wrogich armii. 1 września 1939 roku granice II RP przekroczyły wojska Niemiec i Słowacji. 17 września zdradziecki cios zadał Polsce ZSRR. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Wojsko Polskie III Rzesza ZSRR Słowacja II Rzeczpospolita II RP infografika historia
"1 września obudziły mnie syreny". Świadkowie o początku II wojny – O szóstej rano pierwszego września rozległ się potworny hałas. Cały dom drżał. Zerwaliśmy się. Przez okno widzieliśmy, jak od strony Krosna szły dymy – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu grafik i malarz Franciszek Starowieyski. Takich osobistych wspomnień o okolicznościach wybuchu II wojny światowej zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa wrzesień wspomnienie Niemcy Warszawa
Adolf Hitler 1 września 1939. "Listopad 1918 roku w historii Niemiec nigdy więcej się nie powtórzy" Naziści doszli do władzy w Niemczech na podstawie rewizjonizmu wobec postanowień traktatu wersalskiego. Dlatego Hitler w propagandowym przemówieniu zapowiedział, że wydarzenia, które doprowadziły do jego uchwalenia, nigdy więcej się nie powtórzy. Zobacz więcej na temat: Adolf Hitler II wojna światowa kampania wrześniowa Niemcy nazizm III Rzesza II Rzeczpospolita
"Wojna jest, panowie, wyłazić z wody!". Posłuchaj wspomnień z 1 września 1939 roku "Gdzie byłem, co robiłem w piątkowy poranek 1 września 1939 roku?". O tym szczególnym momencie – który okazał się punktem zwrotnym w dziejach świata, po którym już nie było tak samo – opowiadali przed laty przed mikrofonem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa m.in. dziennikarze i artyści. Dużo w tych historiach codzienności i najzwyklejszych spraw. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa wrzesień wspomnienie III Rzesza II RP Niemcy
Słowacja. Trzeci najeźdźca II RP we wrześniu 1939 roku 1 września 1939 przez granicę polską wtargnęły nie tylko wojska niemieckie. Na południu kraju granicę przekroczyła licząca ponad 12 tysięcy żołnierzy armia słowacka. Zajęte przez nią terytorium było nieporównywalnie mniejsze niż tereny, które padły ofiarą III Rzeszy i ZSRR, ale słowacka okupacja części terenów II RP była faktem. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Słowacja kampania wrześniowa Niemcy nazizm II RP
Kryptonim "Peking". Ewakuacja polskich niszczycieli 30 sierpnia 1939 roku Polskie Radio nadało trzykrotnie sygnał "Peking". Na ten znak niszczyciele "Burza", "Błyskawica" i "Grom" podniosły kotwice i wyruszyły w rejs do Wielkiej Brytanii. Zobacz więcej na temat: HISTORIA marynarka wojenna II wojna światowa II Rzeczpospolita II RP
"To może najpiękniejszy mecz w historii polskiego futbolu" – Na trybunach, jak pamiętam, właściwie było zielono, bo już byli w mundurach ci, którzy wyrwali się ze służby wojskowej na mecz. Cała publiczność to już było prawie samo wojsko – wspominał wieloletni dziennikarz Polskiego Radia Bohdan Tomaszewski, który 86 lat temu był świadkiem meczu. Zobacz więcej na temat: II Rzeczpospolita II RP Piłka nożna reprezentacja Polski II wojna światowa
Ludwik Kmicic-Skrzyński. Poświęcił życie walce o wolność ojczyzny Dziś mija 132. rocznica urodzin generała Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego, żołnierza Legionów Polskich, jednego z "Siódemki Beliny" - pierwszego oddziału polskiej kawalerii w Wielkiej Wojnie, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej i dowódcy Podlaskiej Brygady Kawalerii w wojnie 1939 roku. Zobacz więcej na temat: Ludwik Kmicic-Skrzyński II Rzeczpospolita Dwudziestolecie międzywojenne II wojna światowa wrzesień
Tak Polacy spędzali ostatnie lato przed II wojną Jaka atmosfera panowała w Polsce latem 1939 roku? Gdzie wyjeżdżano na wakacyjne wojaże, kto wybierał modne i drogie kurorty? Czy w ciepłe miesiące na plażach Bałtyku czy w cieniu gór spodziewano się, co za chwilę nastąpi? Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Anna Lisiecka Dwudziestolecie międzywojenne wspomnienie wakacje lato
Enigma. Jak Polacy przekazali aliantom tajemnicę nazistów "Im więcej Polacy mówili o swoich maszynach, tym bardziej Knox gotów był słuchać. Miał powrócić do Londynu ze świadomością, że zapewne pierwszy raz w życiu spotkał kogoś dorównującego mu intelektem" – pisał Dermot Turing o wrażeniu Brytyjczyków z konferencji kryptologicznej w Pyrach, podczas której Polacy przekazali Brytyjczykom sekret złamania kodu Enigmy. Zobacz więcej na temat: Enigma II RP II wojna światowa II Rzeczpospolita Marian Rejewski
Włodzimierz Steyer. Wspomnienia wojenne dowódcy Rejonu Umocnionego Hel Należał do ojców polskiej floty, bronił Wybrzeża w jednym z ostatnich bastionów września 1939, po wojnie odbudowywał Marynarkę Wojenną, za co komunistyczne władze odwdzięczyły mu się skazaniem na zapomnienie. Dziś mija 133. rocznica jego urodzin. Zobacz więcej na temat: marynarka wojenna II wojna światowa wrzesień Hel historia Polski
Gdańsk ceną za pokój? Zuchwałe wystąpienie Hitlera z kwietnia 1939 roku 28 kwietnia 1939 roku Adolf Hitler rozpoczął przemówienie w Reichstagu. Stwierdził w nim, że pakt o nieagresji zawarty z Polską zaledwie pięć lat wcześniej już nie obowiązuje. Tydzień później na wypowiedź niemieckiego kanclerza stanowczo zareagował polski minister spraw zagranicznych Józef Beck, stwierdzając, że "Polska od Bałtyku odepchnąć się nie da". Zobacz więcej na temat: Adolf Hitler Józef Beck III Rzesza przemówienie historia Polski HISTORIA Wielka Brytania Francja
Wiktor Thommée. Bohaterski obrońca twierdzy Modlin Generał, którego 143. rocznica urodzin przypada 30 grudnia, zebrał osieroconą Armię "Łodź" i zdołał wycofać ją w kierunku Warszawy. - W znakomity sposób dowodził obroną modlińskiej twierdzy. Należy do bardzo jasnych postaci września 1939 - oceniał go na antenie Polskiego Radia prof. Paweł Wieczorkiewicz. W Archiwum Polskiego Radia zachowała się relacja generała o tamtych dniach. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa Wojsko Polskie Bartłomiej Makowski
PZL.37 "Łoś". Najnowocześniejszy polski samolot września 1939 Uważany za jedną z najlepszych polskich przedwojennych konstrukcji znajdował się w czołówce maszyn w swojej klasie. Nowatorskich i eleganckich bombowców było jednak za mało, żeby zmienić wynik wojny 1939 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA lotnictwo samolot samoloty II Rzeczpospolita II wojna światowa Bartłomiej Makowski
Tadeusz Tomaszewski. Świadek płonącej Warszawy – Dziesięć godzin takiego piekła, że nikt kto tego nie przeżył, nie może powziąć nawet przybliżonego wyobrażenia – wspominał bombardowanie Warszawy na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa gen. Tadeusz Tomaszewski. Zobacz więcej na temat: Dwudziestolecie międzywojenne HISTORIA II wojna światowa kampania wrześniowa Warszawa Bartłomiej Makowski