"Mówię z oblężonej Warszawy". Radiowy apel Juliena Bryana 15 września 1939 roku Julien Bryan, amerykański fotograf i reżyser, zaapelował przez Polskie Radio do prezydenta Stanów Zjednoczonych oraz narodu amerykańskiego. Prosił o pomoc dla oblężonej Warszawy. Zobacz więcej na temat: kampania wrześniowa II wojna światowa Warszawa skarby archiwum historia
"Chcę 600 ludzi gotowych umrzeć za Warszawę". Odpowiedź na radiowy apel Starzyńskiego zaskoczyła wszystkich 12 września 1939 roku warszawska rozgłośnia Polskiego Radia wciąż nadawała program. Na antenie jak zwykle wystąpił prezydent miasta Stefan Starzyński, który w płomiennym apelu wezwał ochotników do oddziałów obrony Warszawy. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa kampania wrześniowa Polskie Radio Stefan Starzyński Niemcy nazizm Warszawa
"Wehrmacht też był organizacją zbrodniczą". Masakra w Końskich Do masakry doszło 12 września 1939 roku w Końskich podczas uroczystości pogrzebowych czterech żołnierzy Wehrmachtu. Niemcy w odwecie spędzili kilkudziesięciu Żydów na plac miejski przed miejscowym kościołem. Niedługo później rozpoczęła się strzelanina. Zginęło 22 cywili. Zobacz więcej na temat: Końskie II wojna światowa Holokaust Niemcy nazizm
Stefan Starzyński: "Co chwila tysiące faktów pokazują nam siłę ludu polskiego" – Obywatele, przepraszam za spóźnienie, ale obowiązki chwili dzisiejszej nie pozwalają mi być punktualnym – powiedział prezydent Warszawy Stefan Starzyński w Polskim Radiu 11 września 1939 roku. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Warszawa Stefan Starzyński
Kpt. Władysław Raginis. "Myśmy tu nie przyszli po cudze, walczymy o swoje, musimy wytrwać" - Myśmy tu nie przyszli po cudze, walczymy o swoje, musimy wytrwać - mówił kpt. Raginis do swoich żołnierzy. To właśnie on był dowódcą 720 żołnierzy, którzy we wrześniu 1939 roku pod Wizną stawili opór ponad 30 tys. uzbrojonych w broń pancerną żołnierzy niemieckich, nacierających w kierunku przepraw na Narwi i Biebrzy. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Niemcy III Rzesza II RP Władysław Raginis Bitwa pod Wizną
Tu Polskie Radio: "Hitler nie zjadł śniadania w Warszawie" – Wczoraj radio Königsberg podało, że w dniu dzisiejszym nastąpi uroczysty wjazd kanclerza Hitlera do Warszawy, gdzie spożyje śniadanie. Jakoś tego śniadania nie zjadł – mówił ppłk Wacław Lipiński, szef propagandy Dowództwa Obrony Warszawy w przemówieniu radiowym 10 września 1939 roku. Zobacz więcej na temat: kampania wrześniowa II wojna światowa Warszawa Polskie Radio Niemcy nazizm II RP zbrodnie wojenne
"Barykada Września" na warszawskiej Ochocie. Posłuchaj archiwalnych wspomnień 8 września 1939 roku Wehrmacht zaatakował Warszawę. Rozpoczęło się oblężenie stolicy Polski, a w czasie jej obrony szczególnie odznaczyli się obrońcy barykady w dzielnicy Ochota, która stawiała opór aż do momentu zawieszenia broni z 27 września. Zobacz więcej na temat: HISTORIA kampania wrześniowa II wojna światowa Warszawa
Bohaterowie spod Wizny. Symbol obrony we wrześniu 1939 7 września 1939 rozpoczęła się bitwa o Wiznę. 720 polskich żołnierzy kapitana Władysława Raginisa stawiło przez 3 dni opór 42 tysiącom Niemców. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa Niemcy historia Polski kampania wrześniowa
Panika i chaos w Warszawie. Feralny apel płk Umiastowskiego Wojenny chaos sprzyja nieporozumieniom i brzemiennym w skutki błędom. Nie inaczej było w pierwszych chwilach II wojny światowej. W nocy z 6 na 7 września 1939 roku przed mikrofonem Polskiego Radia stanął ppłk Roman Umiastowski, szef propagandy w sztabie Naczelnego Wodza. Wygłosił apel, w którym wzywał zdolnych do noszenia broni mężczyzn do opuszczenia miasta. Jego wypowiedź wywołała panikę. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa wrzesień Roman Umiastowski Konrad Libicki
"Niech żyje nasz sojusznik". 3 września 1939 w Polskim Radiu Mieszkańcy Warszawy na wieść o przystąpieniu do wojny przez Wielką Brytanię i Francję w euforii wyszli na ulice stolicy. Te chwile złudnej - jak się okazało - nadziei zostały uwiecznione w relacji dziennikarzy Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa Warszawa kampania wrześniowa
Z jakim wrogiem Polska musiała walczyć we wrześniu 1939? Polska została napadnięta we wrześniu 1939 roku przez przeważające siły wrogich armii. 1 września 1939 roku granice II RP przekroczyły wojska Niemiec i Słowacji. 17 września zdradziecki cios zadał Polsce ZSRR. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Wojsko Polskie III Rzesza ZSRR Słowacja II Rzeczpospolita II RP infografika historia
"1 września obudziły mnie syreny". Świadkowie o początku II wojny – O szóstej rano pierwszego września rozległ się potworny hałas. Cały dom drżał. Zerwaliśmy się. Przez okno widzieliśmy, jak od strony Krosna szły dymy – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu grafik i malarz Franciszek Starowieyski. Takich osobistych wspomnień o okolicznościach wybuchu II wojny światowej zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa wrzesień wspomnienie Niemcy Warszawa
Adolf Hitler 1 września 1939. "Listopad 1918 roku w historii Niemiec nigdy więcej się nie powtórzy" Naziści doszli do władzy w Niemczech na podstawie rewizjonizmu wobec postanowień traktatu wersalskiego. Dlatego Hitler w propagandowym przemówieniu zapowiedział, że wydarzenia, które doprowadziły do jego uchwalenia, nigdy więcej się nie powtórzy. Zobacz więcej na temat: Adolf Hitler II wojna światowa kampania wrześniowa Niemcy nazizm III Rzesza II Rzeczpospolita
"Wojna jest, panowie, wyłazić z wody!". Posłuchaj wspomnień z 1 września 1939 roku "Gdzie byłem, co robiłem w piątkowy poranek 1 września 1939 roku?". O tym szczególnym momencie – który okazał się punktem zwrotnym w dziejach świata, po którym już nie było tak samo – opowiadali przed laty przed mikrofonem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa m.in. dziennikarze i artyści. Dużo w tych historiach codzienności i najzwyklejszych spraw. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa wrzesień wspomnienie III Rzesza II RP Niemcy
Słowacja. Trzeci najeźdźca II RP we wrześniu 1939 roku 1 września 1939 przez granicę polską wtargnęły nie tylko wojska niemieckie. Na południu kraju granicę przekroczyła licząca ponad 12 tysięcy żołnierzy armia słowacka. Zajęte przez nią terytorium było nieporównywalnie mniejsze niż tereny, które padły ofiarą III Rzeszy i ZSRR, ale słowacka okupacja części terenów II RP była faktem. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Słowacja kampania wrześniowa Niemcy nazizm II RP
Kryptonim "Peking". Ewakuacja polskich niszczycieli 30 sierpnia 1939 roku Polskie Radio nadało trzykrotnie sygnał "Peking". Na ten znak niszczyciele "Burza", "Błyskawica" i "Grom" podniosły kotwice i wyruszyły w rejs do Wielkiej Brytanii. Zobacz więcej na temat: HISTORIA marynarka wojenna II wojna światowa II Rzeczpospolita II RP
"To może najpiękniejszy mecz w historii polskiego futbolu" – Na trybunach, jak pamiętam, właściwie było zielono, bo już byli w mundurach ci, którzy wyrwali się ze służby wojskowej na mecz. Cała publiczność to już było prawie samo wojsko – wspominał wieloletni dziennikarz Polskiego Radia Bohdan Tomaszewski, który 86 lat temu był świadkiem meczu. Zobacz więcej na temat: II Rzeczpospolita II RP Piłka nożna reprezentacja Polski II wojna światowa
Ludwik Kmicic-Skrzyński. Poświęcił życie walce o wolność ojczyzny Dziś mija 132. rocznica urodzin generała Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego, żołnierza Legionów Polskich, jednego z "Siódemki Beliny" - pierwszego oddziału polskiej kawalerii w Wielkiej Wojnie, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej i dowódcy Podlaskiej Brygady Kawalerii w wojnie 1939 roku. Zobacz więcej na temat: Ludwik Kmicic-Skrzyński II Rzeczpospolita Dwudziestolecie międzywojenne II wojna światowa wrzesień