Polskie Radio
Section05
Dorota Truszczak

Budowa Gigantycznego Teleskopu Magellana. Nowe "oczy" na wszechświat

Ten projekt ma już 18 lat, w tym roku wszedł w dorosłość. A we wrześniu rozpoczęto odlewanie z 17 ton szkła siódmego, o średnicy około 8,5 metra, zwierciadła przyszłego teleskopu Magellana. To ostatni element czaszy, która ma posłużyć obserwacjom kosmosu z Ziemi po 2029 roku. I to z rozdzielczością 10 razy lepszą niż kosmiczne super oko – czyli działający od 1990 roku Kosmiczny Teleskop Hubble'a.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak kosmos astronomia astronautyka planety planetoida Centrum Nauki Kopernik

Stanisław Łucki - współtwórca polskiej i francuskiej sieci wywiadu podczas II wojny światowej

Stanisław Łucki był współtwórcą polskiej i francuskiej sieci wywiadu antyniemieckiego F-2 we Francji podczas II wojny światowej. - Realizował zadania polskiego wywiadu, jednocześnie wewnątrz francuskiego wywiadu rządu gen. de Gaulle'a - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski Jan Żaryn Stanisław Łucki II wojna światowa Francja

Druga Wielka Emigracja. Od Giedroycia i Gombrowicza, do Grydzewskiego i Hemara

Była jednym z największych ruchów emigracyjnych ówczesnej Europy - polska emigracja polityczna po powstaniu listopadowym 1830-31 roku. Została nazwana Wielką Emigracją ze względu na rolę, jaką odegrała w dziejach Polaków oraz na jej liczebność. Bezpośrednio po powstaniu około 9 tysięcy, a do 1862 roku blisko 20 tysięcy osób. Po raz drugi duża grupa Polaków znalazła się poza ojczyzną z powodów politycznych po 1945 roku.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak Jerzy Giedroyc historia Polski powstanie listopadowe Francja emigracja Radio Wolna Europa Jan Nowak-Jeziorański pisarze i poeci

Stefan Szolc-Rogoziński. Odkrywał Afrykę Równikową i rozsławiał imię Polski

Stefan Szolc-Rogoziński badał Kamerun, dotarł również do Ghany, Nigerii i Liberii. Sporządzał mapy, odkrywał rzeki, jeziora oraz wodospady, zdobywał górskie szczyty i opracowywał słowniki języków lokalnych plemion. Do Afryki Równikowej dopłynął pod biało-czerwoną banderą ze znakiem warszawskiej syrenki i Polską w sercu. - Był jednym z pierwszych ojców polskiej afrykanistyki - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Andrzej Krasnowolski, antropolog kultury.
Zobacz więcej na temat:  kosmos Dorota Truszczak Andrzej Krasnowolski gwinea równikowa Afryka Równikowa Stefan Szolc-Rogoziński

Węzły polskiej pamięci. Edward Gierek i Czerwiec 1976

Edward Gierek był nazywany przez działaczy partyjnych "dobrym gospodarzem ze Śląska". 19 grudnia 1970 roku, po tym jak został wybrany na I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Polacy usłyszeli od niego słowa "Nigdy więcej grudnia". To wyraźne nawiązanie do brutalnie tłumionych przez wojsko i milicję protestów.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Edward Gierek Czerwiec 1976 Dorota Truszczak Andrzej Nowak

Maria i Anna - dwie siostry Sucheni. Jak zapisały się w historii swoją działalnością w obozie narodowym?

Maria i Anna, dwie siostry (z domu Sucheni) były związane z obozem narodowym. Dlaczego? Jak zapisały się w jego historii swoją działalnością? Czy atmosfera domu rodzinnego miała na to wpływ? Jak są obecne w pamięci Polaków?
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak PRL NSZZ Solidarność historia Polski Maria Rutkowska-Kurcyuszowa Anna Sucheni-Grabowska Narodowa Organizacja Wojskowa Jan Żaryn Ruch Narodowy

Węzły polskiej pamięci: "Solidarność" i stan wojenny

Dziś wiemy, że już w czasie fali strajków w sierpniu 1980 roku komunistyczne władze Polski myślały o wprowadzeniu stanu wojennego celem uspokojenia sytuacji. Tymczasem zawarły porozumienia z "Solidarnością". Dlaczego ten fakt nie zakończył prac nad przeprowadzeniem wariantu siłowego, który miał zahamować rozwój rodzącego się ruchu demokratycznego? 
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski Solidarność stan wojenny

Kościół katolicki pod okupacjami sowieckimi. Prof. Żaryn o represjach wobec księży po 17 września 1939

Jak wyglądała sytuacja Kościoła katolickiego i kilku milionów katolików po wkroczeniu Sowietów do Polski 17 września 1939 roku? - Kapłanom nie wolno było prowadzić katechezy i jakiekolwiek działalności duszpasterskiej - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Jan Żaryn historia Polski 17 września 1939 okupacja sowiecka

Ulmowie z Markowej. Zastępca prezesa IPN o błogosławionej rodzinie: chciałbym, żeby ta wiedza rozeszła się w Niemczech

Papież Franciszek włączył Józefa i Wiktorię Ulmów oraz ich siedmioro dzieci do grona błogosławionych. - Ulmowie są dziś symbolem wszystkich Polaków zamordowanych za pomoc Żydom - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa IPN. Rodzina z Markowej została rozstrzelana przez Niemców 24 marca 1944 roku.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa historia Polski wieś okupacja niemiecka Dorota Truszczak Ulmowie IPN Mateusz Szpytma

Maciej Miechowita - naczelnik przedniejszych dziejopisów polskich

W tym roku mija pięćset lat od śmierci Macieja z Miechowa, autora "Kroniki Polaków" - pierwszej drukowanej syntezy dziejów Polski. Dzieło napisane zostało po łacinie i w następnych wiekach było najczęściej cytowaną w Europie historią Rzeczypospolitej. - Jego wielką motywacją było dbanie o prestiż Polski i Polaków - mówi w Programie 1 Polskiego Radia ks. prof. Janusz Królikowski, autor wstępu do polskiego tłumaczenia "Kroniki Polaków".
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski