Polskie Radio
Section05
Andrzej Nowak

Duma z II Rzeczypospolitej: Gdynia, Centralny Okręg Przemysłowy, Skamander i Ordonka

Gdynię i powstały w niej ponad 100 lat temu port nazywano "bramą na świat". Była powodem dumy mieszkańców odrodzonej po 1918 roku Polski. Pisał o niej Melchior Wańkowicz, zaistniała w filmie "Rapsodia Bałtyku" jako "Zbiorowy wysiłek narodu, cud". 
Zobacz więcej na temat:  Hanka Ordonówna Centralny Okręg Przemysłowy Gdynia Dorota Truszczak II RP historia Polski Andrzej Nowak poezja Eugeniusz Kwiatkowski

"Operacja polska" NKWD 1937-1938. Zbrodniczy reżim zamordował ponad 100 tys. Polaków

- To największa operacja ludobójcza na kontynencie europejskim przed Holokaustem - mówi w Programie 1 Polskiego Radia o "Operacji polskiej" NKWD prof. Andrzej Nowak. Te zbrodnicze działania w latach 1937-1938 były pod względem skali kilkukrotnie większe niż Katyń, a ich inicjatorem był Stalin.
Zobacz więcej na temat:  NKWD Józef Stalin historia Polski operacja polska NKWD Dorota Truszczak Andrzej Nowak

Katyń i sowiecka okupacja - symbole walki o prawdę

Kilka miesięcy po 17 września 1939 roku, po sowieckiej napaści na Polskę, 5 marca 1940 roku Biuro Polityczne Komunistycznej Partii ZSRS na czele z Józefem Stalinem, podjęło decyzję o rozstrzelaniu polskich jeńców przebywających w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych na obszarze przedwojennych wschodnich województw II Rzeczypospolitej.
Zobacz więcej na temat:  Katyń Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski

Auschwitz-Birkenau. Los Żydów w okupowanej Polsce

Na konferencji w Wannsee pod Berlinem - 20 stycznia 1942 roku - Niemcy zdecydowali o "ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej" w Europie, czyli zamordowaniu wszystkich Żydów. 15 lutego 1942 roku do KL Auschwitz dotarł z Bytomia pierwszy transport. Aresztowani przez Gestapo, po przywiezieniu do obozu, zostali zgładzeni przez Niemców.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski Holokaust II wojna światowa okupacja niemiecka Żydzi

Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie podczas II wojny światowej

Po klęsce kampanii wrześniowej żołnierze polscy kontynuowali walkę z Niemcami. We Francji powstał rząd polski. Jego premierem został gen. Władysław Sikorski, który podjął decyzję o odtworzeniu polskich sił zbrojnych na wychodźstwie. Wiosną 1940 roku to było już 80 tysięcy ludzi. Zmierzających do polskiego wojska niemiecka propaganda nazywała "turystami Sikorskiego".
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak II wojna światowa historia Polski

Lata 1632-1673. Potop i ogień, wstęp do upadku

Tak widzi te cztery dekady w historii Polski i I Rzeczypospolitej prof. Andrzej Nowak, autor książkowego serialu "Dzieje Polski". Ukazał się właśnie szósty tom cyklu. Opisuje on krótki czas, zaledwie cztery dekady, a słowa tytułowe zaczerpnęliśmy z jednego z rozdziałów książki. Skąd taka ocena? Jakie to były cztery dekady w historii Polski, które zaczyna przecież zwycięstwo w wojnie smoleńskiej państwa polsko-litewskiego w konfrontacji z Moskwą i kończy zwycięstwo w bitwie pod Chocimiem, stoczonej 11 listopada 1673 pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a Imperium Osmańskim?
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak

Prof. Andrzej Nowak

Historyk, zajmuje się głównie historią polityczną i myślą polityczną Europy Wschodniej XIX–XX wieku, znawca stosunków polsko-rosyjskich, publicysta, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor zwyczajny w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, kierownik Zakładu Historii Europy Wschodniej Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1991–2012 redaktor naczelny czasopisma „Arcana”, autor  wielu publikacji, w tym  „Dziejów Polski”. 
Zobacz więcej na temat:  Choinki Jedynki Choinki Jedynki 2023 Andrzej Nowak

Stalinizm w Polsce. Przeciwko wystąpili Żołnierze Wyklęci

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza powstała w grudniu 1948 roku z połączenia Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej. W swoim programie partia deklarowała, że reprezentuje interesy "ludu pracującego miast i wsi". Jednak od kilku lat, pod wpływem Moskwy, nad Wisłą instalowano system komunistyczny. Utworzenie PZPR uważa się za początek stalinizmu w naszym kraju.
Zobacz więcej na temat:  Andrzej Nowak Dorota Truszczak stalinizm Józef Stalin historia Polski komunizm Moskwa PZPR

Druga Wielka Emigracja. Od Giedroycia i Gombrowicza, do Grydzewskiego i Hemara

Była jednym z największych ruchów emigracyjnych ówczesnej Europy - polska emigracja polityczna po powstaniu listopadowym 1830-31 roku. Została nazwana Wielką Emigracją ze względu na rolę, jaką odegrała w dziejach Polaków oraz na jej liczebność. Bezpośrednio po powstaniu około 9 tysięcy, a do 1862 roku blisko 20 tysięcy osób. Po raz drugi duża grupa Polaków znalazła się poza ojczyzną z powodów politycznych po 1945 roku.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak Jerzy Giedroyc historia Polski powstanie listopadowe Francja emigracja Radio Wolna Europa Jan Nowak-Jeziorański pisarze i poeci

Węzły polskiej pamięci. Edward Gierek i Czerwiec 1976

Edward Gierek był nazywany przez działaczy partyjnych "dobrym gospodarzem ze Śląska". 19 grudnia 1970 roku, po tym jak został wybrany na I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Polacy usłyszeli od niego słowa "Nigdy więcej grudnia". To wyraźne nawiązanie do brutalnie tłumionych przez wojsko i milicję protestów.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Edward Gierek Czerwiec 1976 Dorota Truszczak Andrzej Nowak

Węzły polskiej pamięci: "Solidarność" i stan wojenny

Dziś wiemy, że już w czasie fali strajków w sierpniu 1980 roku komunistyczne władze Polski myślały o wprowadzeniu stanu wojennego celem uspokojenia sytuacji. Tymczasem zawarły porozumienia z "Solidarnością". Dlaczego ten fakt nie zakończył prac nad przeprowadzeniem wariantu siłowego, który miał zahamować rozwój rodzącego się ruchu demokratycznego? 
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski Solidarność stan wojenny

opinia Ideologia wielkorosyjska przeżarła dusze Rosjan. Prof. Andrzej Nowak rozlicza "historyka" Putina

Uosabiany przez Putina rosyjski imperializm pozostaje jednym z najważniejszych zagrożeń dla światowego bezpieczeństwa, a bestialski atak na Ukrainę wciąż wielu wydaje się czymś, "co nie miało prawa się zdarzyć". Jednak lektura najnowszej monografii prof. Andrzeja Nowaka – "Powrót Imperium Zła" - dowodzi, że była to kontynuacja polityki od lat prowadzonej przez rosyjskiego dyktatora, a atak z 24 lutego zeszłego roku - chwilą, gdy czyny zastąpiły słowa.
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Andrzej Nowak Rosja Władimir Putin Unia Europejska