Józef Piłsudski w PolskieRadio.pl (36)

Piłsudski - myślą polityczną wybiegał poza wąski horyzont

82 lata temu, 12 maja 1935 roku, zmarł Józef Piłsudski, marszałek Polski, Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny Wojska Polskiego. Mąż stanu, polityk, twórca Legionów, zwycięski wódz wojny polsko-bolszewickiej. 91 lat temu, 12 maja 1926 roku, marszałek Józef Piłsudski dokonał przewrotu majowego. Był to zbrojny zamach stanu, przeprowadzony pod hasłem sanacji, czyli uzdrowienia państwa. O dziedzictwie marszałka Piłsudskiego mówił w Polskim Radiu 24 historyk prof. Janusz Odziemkowski.

Rocznica przewrotu majowego. "To zwycięzcy piszą historię"

12 maja 1926 rozpoczął się przewrót majowy. Jaką rolę odegrał w nim Piłsudski? - Był moment kiedy Polacy byli na krawędzi zagłady jako naród, wtedy mity pozwalały nam żyć i dlatego sobie pewne mity produkowaliśmy. Mit marszałka Piłsudskiego jest jednym z nich. Piłsudski był zawsze postacią kontrowersyjną, mającą zarówno gorących wyznawców, jak i zajadłych wrogów. Bezdyskusyjną legendą stał się dopiero w latach 80. – tak o marszałku Piłsudskim mówił w audycji Szukając Dziury w Całym Rafał Ziemkiewicz, publicysta „Do Rzeczy” i autor książki „Złowrogi cień Marszałka”. Zobacz więcej na temat: przewrót majowy PPS II RP II Rzeczpospolita Rafał Ziemkiewicz Łukasz Warzecha

Ojcowie II RP. "Zabrakło myśli niepodległościowej lewicy"

Sejm przyjął ustawę o obchodach 100-lecia niepodległości Polski. Za "ojców II RP", uznaje ona, oprócz marszałka Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wincentego Witosa, Ignacego Jana Paderewskiego i Wojciecha Korfantego. – Bardzo dobrze, że politycy zdali sobie sprawę z wagi takiego wydarzenia. Jednak ten konsensus trochę się załamuje, jeśli chodzi o selekcję bohaterów – mówił w audycji Historia Na Dziś dr Patryk Pleskot z Instytutu Pamięci Narodowej.

Konstytucja marcowa z 1921 roku. "Krzyk narodzin II RP"

17 marca 1921 roku Sejm II RP uchwalił pierwszą, nowoczesną konstytucję. Wprowadziła ona republikę demokratyczną, władzę oddając w ręce narodu. – To był fenomen. Widać było w klasie politycznej wielkie zapotrzebowanie na odbudowę zrębów państwowości polskiej – mówił w audycji Historia Na Dziś dr Patryk Pleskot z Instytutu Pamięci Narodowej.

Gen. Józef Dowbor Muśnicki - zapomniany bohater

- Był jednym z najbardziej wykształconych generałów II Rzeczpospolitej. Miał za sobą wojnę japońsko-rosyjską, w której aktywnie uczestniczył, a następnie wiele sukcesów w pierwszej fazie I wojny światowej. Posiadał z jednej strony wykształcenie, z drugiej doświadczenie - podkreśla prof. Marian Marek Drozdowski.

Traktat Ryski. Sukces czy porażka?

W Pałacu Czarnogłowców w Rydze, 18 marca 1921 roku, podpisano traktat, kończący wojnę polsko-bolszewicką z lat 1919-1920. Ustalał on przebieg granicy między państwami oraz regulował inne, sporne kwestie. O znaczeniu traktatu ryskiego mówił w audycji Historia na Dziś dr Patryk Pleskot z Instytutu Pamięci Narodowej.

Prof. Roszkowski: nie byłoby niepodległości, gdyby...

Debata "Drogi do Niepodległej - kontekst międzynarodowy", w której wzięli wybitni polscy historycy, została zorganizowana wspólnie przez Instytut Pamięci Narodowej i Kancelarię Prezydenta RP. Była kolejną debatą z dwuletniego cyklu mającego przybliżyć wydarzenia i postaci, które szczególnie przyczyniły się do odrodzenia polskiego państwa w 1918 r.

Prof. Jan Żaryn: z Romanem Dmowskim istnieje dziś problem społeczny

2 stycznia 1939 zmarł Roman Dmowski - polski polityk, publicysta, Minister Spraw Zagranicznych, poseł na Sejm Ustawodawczy RP. Był twórcą Narodowej Demokracji oraz politycznym przeciwnikiem Józefa Piłsudskiego. O jednym z najbardziej kontrowersyjnych polityków w naszej historii najnowszej mówił w programie Wszystko Jest Historią historyk prof. Jan Żaryn.

Kulisy Spraw: Losy sarkofagu marszałka Piłsudskiego

Pod koniec lat 30. XX wieku zorganizowano konkurs na wykonanie sarkofagu marszałka Józefa Piłsudskiego. Plebiscyt wygrał Jan Szczepkowski, który przygotował nawet odlew gipsowy swojego projektu. II wojna światowa przeszkodziła jednak w ostatecznej realizacji przedsięwzięcia. Czy dziś istnieje jeszcze szansa na stworzenie pomnika? O tym w audycji Kulisy Spraw mówił prof. Janusz Smaza, ekspert ds. konserwacji dzieł sztuki z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Józef Piłsudski

Piłsudski - myślą polityczną wybiegał poza wąski horyzont

Uczczono pamięć Józefa Piłsudskiego i Władysława Andersa

Rafał Ziemkiewicz obala mit Józefa Piłsudskiego

Rocznica przewrotu majowego. "To zwycięzcy piszą historię"

Bronisław Piłsudski na Dalekim Wschodzie

Witos, Bartel i ich spór o Piłsudskiego

"Piłsudski i Dmowski grali na dwóch fortepianach"

Rozwadowski i Daszyński kontra Piłsudski