Polskie Radio
Section05

wojna 1920

Stanisław Skwarczyński. Komendant Oleandrów. Posłuchaj radiowych wspomnień!

Przebył wzorcową dla piłsudczyka drogę, której najjaśniejszym punktem była karta legionowa. Jako jeden z ostatnich świadków tamtych dni dzielił się – aż do swojej śmierci 44 lata temu, 8 sierpnia 1981 roku – barwnymi wspomnieniami z okresu formowania zalążków Wojska Polskiego. 
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Skwarczyński Pierwsza Kadrowa Józef Piłsudski Legiony Polskie I wojna światowa II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka Dwudziestolecie międzywojenne

Izaak Babel. Czarodziej słów, kronikarz wojny, wróg Stalina

"Dostrzegał to, czego inni nie dostrzegali, kiedy mówił, głos jego zadziwiał" - pisał o Izaaku Bablu jego przyjaciel Ilia Erenburg. Konstanty Paustowski po lekturze Bablowskiego "Króla" stwierdził: "wszystko, co ten człowiek napisze, nie będzie nigdy bezbarwne i mdłe". Ale wielki talent nie uchronił Izaaka Babla przed zbrodniczą machiną ZSRR. 
Zobacz więcej na temat:  Żydzi literatura ZSRR Odessa Rosja wojna polsko-bolszewicka

Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

- W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Zobacz więcej na temat:  Ryga Dwudziestolecie międzywojenne wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska komunizm II RP II Rzeczpospolita Ukraina Białoruś

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA FILM kino reżyser II Rzeczpospolita patriotyzm bitwa warszawska

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

"Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita Ukraina polityka wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska wojna na Ukrainie wojna 2022

Władysław Broniewski. Poeta wielokrotnie zapomniany

Jego nazwisko jest słynne, lecz twórczość należy do mniej znanych w historii polskiej literatury. Zawsze coś stało na przeszkodzie jego poezji. – W swoim życiu stanął wobec wszystkich największych wyzwań XX wieku, za co płacił wielką cenę – mówił w Polskim Radiu biograf Władysława Broniewskiego Mariusz Urbanek.
Zobacz więcej na temat:  Władysław Broniewski historia Polski literatura poezja pisarz KULTURA Antoni Słonimski wiersze PRL ZSRR II Rzeczpospolita II RP komunizm miłość Wisła Warszawa Płock wojna polsko-bolszewicka Armia Polska w ZSRR

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka kino FILM niepodległość 11 listopada Józef Piłsudski HISTORIA

Merian Cooper, producent hitu kinowego "King Kong", walczył o wolność Polski

Merian C. Cooper, amerykański pilot, po zakończeniu I wojny światowej nie wrócił do domu. Późniejszy producent kinowego hitu "King Kong" z 1933 roku, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej z powodu rodzinnego długu zaciągniętego u Tadeusza Kościuszki. 
Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka lotnictwo Józef Piłsudski Tadeusz Rozwadowski Ignacy Jan Paderewski II wojna światowa HISTORIA