wojna 1920 w PolskieRadio.pl

Układ Piłsudski-Petlura. Razem przeciwko bolszewikom

104 lata temu Polska podpisała porozumienie z Ukraińską Republiką Ludową. Dokument ustalał granicę między państwami, a jego dopełnieniem była konwencja zakładająca wspólną walkę przeciwko zagrożeniu ze strony Armii Czerwonej. Dla Marszałka był to jeden z fundamentów jego planu budowy nowego ładu w Europie Środkowej.

Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

- W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą".

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

"Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej. Zobacz więcej na temat: historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita Ukraina polityka wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska wojna na Ukrainie wojna 2022

Władysław Broniewski. Poeta wielokrotnie zapomniany

Jego nazwisko jest słynne, lecz twórczość należy do mniej znanych w historii polskiej literatury. Zawsze coś stało na przeszkodzie jego poezji. – W swoim życiu stanął wobec wszystkich największych wyzwań XX wieku, za co płacił wielką cenę – mówił w Polskim Radiu biograf Władysława Broniewskiego Mariusz Urbanek.

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał.

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

17 października 1865 roku w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski.

Bitwa Warszawska pokazała fenomen mobilizacji społeczeństwa

- Przydzielony do 2 Pułku Piechoty znalazłem w nim 500 starych żołnierzy i około 2 tysięcy ochotników – studentów, uczniaków, harcerzy siedemnasto-osiemnastoletnich, którzy po raz pierwszy trzymali w ręku karabin i strzelać ani bić się nie umieli– wspominał Józef Werobej, oficer Brygady Syberyjskiej. Ci zwykli ludzie obronili Polskę przed bolszewikami.

Różne mundury - ten sam cel. W Bitwie Warszawskiej walczyli Polacy z różnych stron świata

Wojsko Polskie odradzało się z wielkim trudem i wielkim entuzjazmem. Podczas wojny z bolszewikami tworzyło barwną mozaikę ludzi, którzy pochodzili ze wszystkich stron świata, nosili różne mundury, ale mieli ten sam cel - obronę niepodległości ojczyzny. Wszyscy pełnili służbę pod znakiem orła białego lub biało-czerwonej kokardy narodowej.

Bitwa Warszawska. Ukraiński sojusznik w przełomowych dniach

Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej była największą siłą sojuszniczą Polski w wojnie 1920 roku. Ignacy Daszyński, wówczas wicepremier, mówił, że postawa Ukraińców w czasie wojny polsko-bolszewickiej jest "prawdziwym dowodem przyjaznych stosunków obu narodów, które walczą w imię haseł sprawiedliwości i wolności".

wojna 1920

Układ Piłsudski-Petlura. Razem przeciwko bolszewikom

105 lat temu Józef Piłsudski otrzymał stopień Marszałka Polski

Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

Władysław Broniewski. Poeta wielokrotnie zapomniany

Józef Piłsudski. Mówimy niepodległość, myślimy Piłsudski

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

W Kijowie znicze na kwaterze Legionistów 1920 - Polaków walczących z bolszewikami

Merian Cooper, producent hitu kinowego "King Kong", walczył o wolność Polski

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

"Europie groził totalitaryzm". Co by się stało, gdyby Polska przegrała Bitwę Warszawską?

Bitwa Warszawska. "To nie był cud, tylko maestria dowodzenia"

Co wspólnego ma "King Kong" z Bitwą Warszawską?

"Bij bolszewika!" kontra "na polski front!". Propaganda i literatura w wojnie polsko-bolszewickiej

Bitwa Warszawska pokazała fenomen mobilizacji społeczeństwa

Różne mundury - ten sam cel. W Bitwie Warszawskiej walczyli Polacy z różnych stron świata

Bitwa Warszawska. Ukraiński sojusznik w przełomowych dniach