Polskie Radio
Section05

Powstanie Warszawskie

Powstanie Warszawskie. "Jak opadł kurz, zobaczyłem jatkę z ludzkich ciał"

13 sierpnia 1944 roku wycofujący się Niemcy pozostawili w okolicach pl. Zamkowego opancerzony pojazd transportowy wypełniony ładunkami wybuchowymi. Kiedy żołnierze Batalionu "Gustaw" zdobytym pojazdem wjechali w ul. Kilińskiego przy Podwalu, nastąpiła ogromna eksplozja. Śmierć poniosło co najmniej 300 osób, wśród nich 67 żołnierzy Batalionu "Gustaw".
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Armia Krajowa Tadeusz Bór-Komorowski Niemcy III Rzesza nazizm zbrodnie wojenne

"Tylko proszę nie płakać". Wspomnienia matki o skatowanym Janku Bytnarze

– Podszedł do mnie Tadeusz Zawadzki i mówi: "jest Jasiek. Tylko proszę nie płakać. Proszę być naprawdę dzielną" – opowiadała Zdzisława Bytnar, powstanka warszawska, matka Janka "Rudego", o swoim spotkaniu ze śmiertelnie skatowanym przez Niemców synem. W rocznicę śmierci Zdzisławy Bytnar przypominamy historię jej życia i przejmujący wywiad, który zachował się w radiowym archiwum.
Zobacz więcej na temat:  Jan Bytnar II wojna światowa Warszawa pedagog Legiony Polskie

Powstanie Warszawskie. Churchill pisze do Stalina. "Zapoznałem się z rozpaczliwym telegramem Polaków z Warszawy"

Brytyjski premier Winston Churchill 12 sierpnia 1944 roku depeszuje bezskutecznie do Stalina: "Zapoznałem się z rozpaczliwym telegramem Polaków z Warszawy, po dziesięciu dniach wciąż jeszcze walczących. Błagają o karabiny maszynowe i amunicję. Czy nie może pan udzielić im dalszej pomocy, odległość bowiem z Włoch jest bardzo duża?"
Zobacz więcej na temat:  Warszawa II wojna światowa Niemcy III Rzesza Winston Churchill Józef Stalin nazizm zbrodnie wojenne

Juliusz W. Gomulicki: ten rysunek w sierpniu '44 roku wydał mi się symboliczny

- Byłem na Marszałkowskiej u prof. Sierpińskiego, słynnego matematyka. Przyniosłem do niego zakodowany tekst, który przechwyciło nasze radio. Odesłał mnie na plac Narutowicza do swojego kolegi. Wychodząc, zobaczyłem na stole otwarty tom "Don Kichota" z ilustracją, jak walczy z wiatrakami. Nie wiem, czy to było celowe ze strony profesora, ale dla mnie to było symboliczne - wspominał w archiwalnym nagraniu powstanie warszawskie Juliusz Wiktor Gomulicki.
Zobacz więcej na temat:  Wiktor Gomulicki Juliusz Wiktor Gomulicki KULTURA Ewa Stocka-Kalinowska Bogumiła Prządka Dwójka

Powstanie Warszawskie. Harcerska Poczta Polowa. "Chłopcy szli w teren, niosąc wiadomości"

- Chłopcy szli w teren, niosąc wiadomości. Rzadko były to wiadomości złe, bo jeżeli ktoś pisał, był to sygnał, że żyje, poszukuje i jest. Dlatego byli przyjmowani wszędzie z niesłychanym entuzjazmem i podnosili nastrój walczącego miasta – wspominał naczelnik Szarych Szeregów Stanisław Broniewski.
Zobacz więcej na temat:  harcerstwo II wojna światowa poczta Warszawa Niemcy nazizm

Jak w PRL obchodzono niewygodną prawdę o powstaniu warszawskim

- Jest to skutek trzech miesięcy bardzo intensywnych prac. Przekopywania naszego archiwum, w którym znajduje się cała masa materiałów dotyczących powstania warszawskiego. Od samego początku chcieliśmy, żeby to była historia o tym, jak przez ponad 40 lat PRL opowiadano o tym wydarzeniu w oficjalnym przekazie ówczesnych władz - mówił w Dwójce Bartłomiej Makowski, współautor podcastu Polskiego Radia pt. "Powstanie Warszawskie. Pamięć w eterze".
Zobacz więcej na temat:  Bartłomiej Makowski Jakub Kukla Dwójka podcast Agencja Kreacji Projektów Podcastowych Przemysław Lis

Heinz Reinefarth. Kat Woli nigdy nie poniósł odpowiedzialności za ludobójstwo

Zbrodniarz odpowiedzialny za rzeź Woli, za śmierć od 40 tys. do 60 tys. ludzi w największej jednostkowej zbrodni popełnionej na ludności cywilnej w czasie niemieckiej okupacji, nigdy nie odpowiedział za swoje czyny. Po wojnie był szanowanym samorządowcem, burmistrzem Westerland na wyspie Sylt i deputowanym do niemieckiego Landtagu. 
Zobacz więcej na temat:  rzeź Woli zbrodnie wojenne Niemcy nazizm II wojna światowa