Polskie Radio
Section05

dziedzictwo narodowe

Wieś, śmierć i śpiew. „Wniebogłos” w na deskach Wierszalina

Powieść Wniebogłos, uhonorowana tytułem „Debiutu roku” na Festiwalu „Między wierszami” w 2024 roku, zyskuje nowe, teatralne oblicze. Oparta na debiucie Aleksandry Tarnowskiej opowieść to poruszająca historia o uzdrawiającej sile muzyki, dorastaniu i mierzeniu się z przemijaniem. W realiach dawnej, polskiej wsi poznajemy 12-letniego Ryśka, który marzy, by śpiewać na pogrzebach i grać w wiejskiej kapeli. Jego droga do spełnienia marzeń prowadzi przez samotność, stratę i trudne lekcje dorosłości.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Patrycja Zisch

Mit kolonialnej niewinności. O czym jest „Wybielanie”

Początek kolekcji Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie sięga 1888 roku i jest związany z obiektami przywiezionymi przez Leopolda Janikowskiego z Kamerunu. Jego podróż ze Stefanem Szolcem-Rogozińskim – „pierwsza polska ekspedycja do Afryki” finansowana m.in. przez Henryka Sienkiewicza – miała na celu założenie polskiej kolonii w Afryce Środkowej. 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Hanna Szczęśniak Afryka

"Pasky" i łemkowskie pisanki. Wielka Sobota w tradycji wschodniej

Wielka Sobota, ostatni dzień przed Wielkanocą. W wielu miejscach Polski w wiejskich parafiach trwały i do tej pory trwają całonocne czuwania przy grobie pańskim. W nocy z Wielkiego Piątku na Wielką Sobotę mieszkańcy zbierali się przy grobie. Pieśni, które często miały po kilkadziesiąt zwrotek intonowała jedna osoba, po chwili dołączali do niej pozostali zgromadzeni.
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor tradycja sztuka ludowa muzyka ludowa Wielki Post Wielkanoc Wielki Tydzień Mariana Kril

Wieś inspiruje i triumfuje! Podsumowujemy polską fonografię folkową 2024

W sobotnim "Poranku Dwójki" podsumowujemy najnowszą odsłonę radiowego konkursu fonograficznego na Folkowy Fonogram Roku 2024 - czyli konkurs na najlepsze płyty z muzyką korzeni, inspirowaną tradycją, minionego roku. W naszym studiu wyniki i werdykt komentować będą jurorzy konkursu.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Patrycja Zisch Ula Nowak Hanna Szczęśniak Łukasz Komła Tomasz Janas Michał Wieczorek

Nasze niematerialne: Krzyżyki z palmy wielkanocnej – zwyczaj z terenów Opolszczyzny

Tworzenie krzyżyków z palmy wielkanocnej jest zwyczajem charakterystycznym dla społeczności rolniczych zamieszkujących okolice Strzelec Opolskich, Olesna i Opola. Początki zwyczaju są trudne do ustalenia, z pewnością jednak funkcjonował on w pełni już w XIX w. 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkanoc opolskie

Nasze niematerialne: Oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej

Pierwotnie na obszarze Puszczy Białej pisanki służyły do ozdabiania szklanych półek kredensów, bożonarodzeniowych choinek, ale przede wszystkim były tradycyjną dekoracją wielkanocnej święconki oraz świątecznego stołu. Pisanki wykorzystywano także jako podarki. Podczas obchodów dyngusowych, które zawsze miały zabarwienie miłosne, dziewczęta wręczały chłopcom pisanki wykonane własnoręcznie.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkanoc

Nasze niematerialne: Babski Comber na Śląsku Opolskim

Babski Comber na Śląsku Opolskim jest popularnym zwyczajem okresu końca karnawału. Combry organizowane są przez wiele grup kobiet na terenie całego województwa, a uczestniczą w nich również niemal wyłącznie kobiety. Do czasu II wojny światowej funkcjonował on jako obrzęd przejścia dla młodych mężatek inicjowany przez starsze zamężne gospodynie. Później stał się zabawą dla wszystkich kobiet z danej miejscowości bez względu na stan cywilny.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music Narodowy Instytut Dziedzictwa karnawał