Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

konstytucja 3 maja

Szlachta jednak pracuje! Ustanowienie prawa o miastach

18 kwietnia 1791 roku Sejm Wielki uchwalił ustawę "Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rzeczpospolitej". Był to jeden z pierwszych kroków na drodze prac nad gruntownymi reformami państwa, zwieńczonej Konstytucją 3 maja. Zobacz więcej na temat: historia Polski Stanisław August Poniatowski Hugo Kołłątaj miasto reformy prawo konstytucja

Hugo Kołłątaj. Kontrowersyjny twórca Konstytucji 3 maja

Duchowny i uczony, uczestnik prac Komisji Edukacji Narodowej i Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. Hugo Kołłątaj herbu Kotwica urodził się 1 kwietnia 1750 roku w Dederkałach Wielkich na Wołyniu. Zobacz więcej na temat: Hugo Kołłątaj Moskwa Stanisław August Poniatowski Warszawa Wiedeń

236 lat temu weszła w życie Konstytucja USA. Dokument kryje w sobie polskie tropy

Pierwsza nowożytna konstytucja na świecie jest dopiero drugą wersją ustawy zasadniczej USA. Co ciekawe, Ojcowie Założyciele mogli zaczerpnąć niektóre jej elementy z tekstu przygotowanego przez pewną polską grupę religijną. Zobacz więcej na temat: USA Stany Zjednoczone konstytucja

Jan Piotr Norblin. Malarz stanisławowskiej Polski

Norblin przybył do Polski na zaproszenie książąt Czartoryskich. Przeżył tutaj trzydzieści lat, podczas których stał się polskim patriotą, a jego potomkowie osiedli w Warszawie, gdzie przez wiele lat prowadzili fabrykę wyrobów metalowych. Zobacz więcej na temat: Rzeczpospolita Stanisław August Poniatowski rozbiory Polski malarstwo

Julian Ursyn Niemcewicz. Złośliwiec od majowej Konstytucji

Juliusz Słowacki opisuje go w "Kordianie" jako tego, który powstrzymywał młodych konspiratorów przed zamachem na cara. Tak naprawdę pisarz o ciętym języku wielokrotnie zachodził Rosji za skórę. Zobacz więcej na temat: HISTORIA rozbiory Polski Julian Ursyn Niemcewicz Tadeusz Kościuszko

Stanisław August Poniatowski. Ostatni król Polski

12 lutego 1798 roku zmarł król Stanisław August Poniatowski. Jednym z największych osiągnięć tego władcy było zwołanie Sejmu Czteroletniego i uchwalenie Konstytucji 3 maja w 1791 roku. Zobacz więcej na temat: Józef Poniatowski królowie Polski rozbiory Polski Stanisław August Poniatowski historia Polski

Stanisław Staszic. Oświeceniowy myśliciel, naiwny polityk

20 stycznia 1826 roku zmarł Stanisław Staszic, wybitna postać polskiego oświecenia, oświeceniowy myśliciel, miłośnik nauki. Autor broszury, która wywarła wpływ na powstanie Konstytucji 3 maja. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Jan Zamoyski Księstwo Warszawskie oświecenie powstanie listopadowe Uniwersytet Warszawski

WIDEO Zdradliwy list Fryderyka Wilhelma. Jak Prusacy wmanewrowali nas w rozbiory

- Trudno zrozumieć motywacje twórców Konstytucji 3 maja, że Prusy uczynili gwarantką Sejmu Czteroletniego. To tak, jakby lisa wpuścić do kurnika, żeby pilnował kur – oceniał historyk, prof. Andrzej Chwalba w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl. Zobacz więcej na temat: HISTORIA rozbiory Polski Stanisław August Poniatowski

Czarna procesja, czyli polscy mieszczanie w walce o swoje prawa

2 grudnia 1789 roku przedstawiciele 141 miast królewskich przemaszerowali ulicami Warszawy. Żądali od króla przyznania praw publicznych mieszczanom. Ich marzenie zostało zrealizowane w postaci prawa o miastach, dołączonego do Konstytucji 3 maja. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Warszawa Rzeczpospolita Stanisław August Poniatowski

Abdykacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego

229 lat temu, 25 listopada 1795 roku, abdykował Stanisław August Poniatowski, ostatni król Polski. Okres jego panowania w latach 1764-1795 budzi wiele kontrowersji. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Józef Poniatowski królowie Polski rozbiory Polski Stanisław August Poniatowski

Grzegorz Piramowicz. Współtwórca polskiej edukacji

Należał do grona oświeceniowej elity intelektualnej kraju, nadającej kierunek jego rozwojowi. Był architektem rodzącego się systemu szkolnictwa świeckiego, które postrzegał jako narzędzie służące rozwojowi i dobrobytowi ojczyzny. 14 listopada mija 223. rocznica jego śmierci. Zobacz więcej na temat: HISTORIA oświecenie edukacja Ormianie

Sejm Czteroletni zwany Wielkim

Sejm Czteroletni dawał nadzieję na zmiany w Rzeczypospolitej. Miał przywrócić suwerenność i przyspieszyć reformy gospodarcze kraju. Posłowie rozpoczęli obrady 6 października 1788 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Rzeczpospolita Sejm

Stanisław Małachowski. Wzór uczciwego polityka w dobie rozbiorów

Małachowski był wzorem męża stanu w trudnym momencie upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów oraz upadku moralności ówczesnych polityków. – To był człowiek uczciwy i z charakterem, w czasach, kiedy uczciwości i charakteru nie starczało uczestnikom życia politycznego – mówił prof. Jarosław Czubaty w audycji Polskiego Radia z 2001 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Rzeczpospolita rozbiory Polski Księstwo Warszawskie

Józef Zajączek. "Zmieniał poglądy jak rękawiczki"

Mało jest postaci, które w swoim życiu sympatyzowały z konfederacją barską, reformatorami Sejmu Wielkiego i Kościuszką, jak i z targowiczanami, z Napoleonem, jak i caratem. Generał, jak nikt inny, potrafił wyczuć dziejową koniunkturę. Zobacz więcej na temat: Ksawery Branicki Napoleon Bonaparte Tadeusz Kościuszko

Król Stanisław August przystępuje do Targowicy

23 lipca 1792 roku Stanisław August Poniatowski przystąpił do Konfederacji Targowickiej, spisku magnatów, zawiązanego by obalić Konstytucję 3 maja. Zobacz więcej na temat: Stanisław August Poniatowski Targowica Rosja Augusta Rzeczpospolita

Bitwa pod Dubienką. Archeolodzy przekopują pole walk

- Poszukujemy pamiątek po bitwie. Chcemy odnaleźć pozostałości szańców i przebadać je. Być może w przyszłości będzie możliwa ich odbudowa i wyznaczenie ścieżki edukacyjnej, żeby turyści mogli dowiedzieć się więcej o przebiegu bitwy - mówił archeolog Grzegorz Mączka. Zobacz więcej na temat: Tadeusz Kościuszko Rosja Prusy archeologia odkrycia archeologiczne

Bitwa pod Dubienką. Mistrzowska defensywa Kościuszki

Mimo pięciokrotnej przewagi liczebnej wroga, polskiemu dowódcy udało się powstrzymać natarcie nieprzyjaciela. W ciągu całej wojny w obronie Konstytucji 3 maja nikt nie zadał Rosjanom takich strat, jak w starciu, które rozegrało się nad Bugiem 18 lipca 1792. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Tadeusz Kościuszko Józef Poniatowski Rosja

Virtuti Militari – najważniejsze polskie odznaczenie wojskowe

Jest najstarszym polskim odznaczeniem wojennym i jednym z najstarszych na świecie. Został powołany w 1792 roku i - pomimo prób pohańbienia jego znaczenia przez rosyjskiego zaborcę - pozostał w polskiej pamięci jako symbol męstwa na polu bitwy. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Wojsko Polskie niepodległość Napoleon Bonaparte Stanisław August Poniatowski