Polskie Radio
Section05
muzyka tradycyjna

Muzyka Skalnego Podhala wg Krzysztofa Trebuni-Tutki cz. 3 Bartłomiej Obrochta Bartusiem zwany

Ponoć, kiedy był małym chłopcem, usłyszał go ostatni tatrzański zbójnik – Wojtek Mateja – od tego czasu młody Bartuś Obrochta chodził ze zbójnikami, by przygrywać im do tańca przy watrze. Odwiedzał też drugą stronę Tatr, skąd przynosił nowe motywy muzyczne.
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Źródła muzycznie - Ötödik Évszak

Ötödik Évszak/Cinquième Saison – ta dwujęzyczna nazwa mówi o połączeniu frankońsko-węgierskich tradycji muzycznych ucieleśnionych przez Izabellę Caussanel – wokalistkę grupy. Caussanel jest córką Francuza i Węgierki, dorastała w Paryżu, wakacje spędzając na węgierskich wsiach, gdzie chłonęła tamtejszy folklor, dzięki swojej matce, śpiewaczce ludowej.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna

Wkraczamy w czas letnich festiwali i słuchamy dud irlandzkich... w Polsce!

Letnie przesilenie za nami, możemy już pełnoprawnie cieszyć się latem! O najbliższych folkowych rozrywkach, które zaserwuje nam wakacyjny sezon, słuchaliśmy w piątkowym magazynie "Źródła". Wróciliśmy także na Festiwal Wszystkie Mazurki Świata, gdzie na Targowisku Instrumentów pochłonął nas "dudziarski kosmos".
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Piotr Kędziorek lato

O świętym Janie w kulturze tradycyjnej

Święty Jan był jednym z najważniejszych świętych we wczesnej kulturze chrześcijańskiej. Jak jego ranga wpłynęła na to, że stał się "patronem" letniego przesilenia? Czy, obchodząc dzisiejsze "Wianki", pamiętamy jeszcze o św. Janie? O tej biblijnej postaci i wadze związanych z nią świąt usłyszeliśmy w archiwalnym nagraniu etnografa Krzysztofa Kubiaka. Natomiast o współczesnych obchodach nocy świętojańskiej i roli św. Jana we współczesnej kulturze mówił dr hab. Tomasz Rokosz z KUL.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma

By tradycji stało się zadość

Ostatni tydzień czerwca tradycyjnie należał do Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu. Niestety pandemia koronawirusa zmieniła terminy wielu festiwali, nie inaczej było z imprezą kazimierską – już po raz drugi odbędzie się ona pod koniec sierpnia. W Źródłach podtrzymujemy jednak ponad pięćdziesięcioletnią tradycję! W audycji zabrzmiały nagrania laureatów Baszty z roku 2020! 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Kuba Borysiak

Muzyka Skalnego Podhala wg Krzysztofa Trebuni-Tutki cz. 2 Jan Krzeptowski z Gąsieniców zwany Sabałą

Sabała przeniósł do naszych czasów tę najstarszą kulturę, którą pamiętał jeszcze z młodości od swoich przodków. Żył w XIX w., parał się pasterstwem, myślistwem, niekiedy i zbójnictwem. Brał udział w Powstaniu Chochołowskim przeciw austriackiemu zaborcy. W starszym wieku został przewodnikiem tatrzańskim.  Sabała był ulubionym muzykiem dra Tytusa Chałubińskiego. Jeden z zakopiańskich pomników przedstawia Chałubińskiego z Sabałą, trzymającym złóbcoki…
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

O gusłach i guślarzach

U niejednego skrzypce zawieszone na ścianie grały same. Instrumenty innych zdawały się być przeklęte – choć (w rękach pierwotnego właściciela) brzmiały pięknie, nikt nie chciał ich tknąć. A zaginiony rulon, na którym zapisane były tajemnicze zaklęcia pozwalające posiadaczowi zwoju pięknie grać? Muzykanci, chcąc zyskać sławę i grać wyjątkowo, uciekali się niekiedy do konszachtów z pozaziemskimi, nieczystymi mocami. Praktyki takie zwano ogólnie „gusłami”, a władające nimi osobami „guślarzami”.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Andrzej Bieńkowski

Skrzypce ze “skrzydlatą duszą”

Pewne jest to, że po Antonim Hyblu zostały cztery instrumenty. Każdy nieco inny. Zostało też kilka dokumentów, w których artysta opisał sposób konstrukcji "polskich skrzypiec", momentami bardzo niejasnych. Jak brzmiały skrzypce z "duszą skrzydlatą"? Czym ona właściwie była? Na te pytania stara się odpowiedzieć lutniczka Katarzyna Bednarz.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma lutnik