Polskie Radio
Section05
kultura ludowa

Kapusta

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów". W nim coś bardzo dobrze znanego, i ważnego zwłaszcza na wigilijnym stole, przy którym już za kilka dni zasiądziemy. Kapusta... Sama jej nazwa, wywodząca się od łacińskiego caputium (Kaputium), czyli głowa,  od razu przywołuje popularne, choć mało pochlebne przysłowie. W formie kiszonej jest dobrodziejstwem, a kiedyś - jak wytłumaczy nam to teraz etnolog prof. Mariola Tymochowicz - nie można się było bez niej obyć.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Kto dekoruje choinkę na Święta?

Już za kilka dni… Święta Bożego Narodzenia (w Kościele katolickim. Nasi sąsiedzi ze wschodu, na przykład z Ukrainy, Święta obchodzą kilka tygodni później)! Już w piątek świąteczny czas rozpocznie Wigilia, kolacja inna, niż wszystkie! Choć dziś po produkty na wigilijny stół możemy iść do sklepu, dawniej, na wsiach wszystkie potrawy przygotowywały gospodynie. Piekły ciasta, gotowały zupy z zakwasu… Zwyczaj nakazywał spróbowanie wszystkich potraw, nawet tych, za którymi się nie przepada.
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk folklor kultura ludowa Piotr Dorosz Adwent zima

Głos przodków w filmie "Pryweli nas siudy pieśni Waszych bat'kuow"

W imieniu Studia Folkloru Podlaskich Białorusinów "Żemerwa" i Bielskiej Bojówki Artystycznej zaprosimy na premierę najnowszego filmu Piotra Łozowika "Pryweli nas siudy pieśni Waszych bat'kuow. Przywiodły nas pieśni Waszych ojców". Będzie to niezwykła podróż przez muzykę i codzienną rzeczywistość przodków oraz opowieść o młodzieży, która odradza tradycję swoich dziadków... 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor Piotr Kędziorek muzyka ludowa kultura ludowa

Akademia Kolberga i Blues du Fleuve. Dla lokalnych społeczności. Tu i teraz

„Celem Akademii Kolberga jest stworzenie modelowego, innowacyjnego w warunkach polskich programu przywracania tradycyjnej muzyki do społecznej i kulturowej praktyki społeczności wiejskich. Coś, co jest żywe i dzieje się «tu i teraz», wymyka się opisowi i próbom podsumowania. Akademia Kolberga ma pełnić funkcję dawnego marszałka weselnego: pokazać nam, co i gdzie się dzieje, co jest do zrobienia i jak to można zrobić. Właśnie w tej chwili”. Tak o Akademii Kolberga piszą jej inicjatorzy. Na I Konwencie Edukatorów i Animatorów Muzyki Tradycyjnej mówili m.in. o podejściu do wdrażania kultury tradycyjnej w codzienne życie lokalnych społeczności.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Kuba Borysiak wieś

Buk

Dzisiaj robi się z tego solidne łóżka czy szafy, i na tym kończą się nasze skojarzenia z tym drzewem. Ale BUK, zwłaszcza dla górali, ma wiele znaczeń. Już u dawnych Słowian odgrywał ważną rolę, a starożytni Rzymianie uważali go za drzewo szczęśliwe, symbol miłości, płodności i cierpliwości. O buku w naszym cyklu "Źródłosłów" opowie nam teraz językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak.
Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Co na wsi robiono zimą?

Tym razem zastanawialiśmy się, co w wiejskim gospodarstwie robiono późną jesienią i zimą, kiedy wszystkie prace w polu były już dawno zakończone, a zmrożona ziemia zaczynała być twarda jak kamień. Karolina Ociepka nauczyła nas wesołej kolędy o ptaszkach, a Witold Vargas opowiedział bajkę o... brzydkiej królewnie. A wszystko przez zabawę w „bajki-zamieniajki”. Na czym polega ta zabawa? Przekonajcie się sami!
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk folklor kultura ludowa Piotr Dorosz Adwent zima

Muzyka bronią i hartem ducha

Pierwszy bohater „Kiermaszu pod kogutkiem” – śp. Danylo Pertsov nazywany był przez niektórych przyjaciół Rycerzem. Jego orężem była muzyka. Władał tą bronią biegle, potrafiąc oczarować każdego słuchacza. Artystę wspominamy tydzień po jego odejściu do Niebiańskiej Orkiestry. Z kolei Anna Jakowska swoim muzycznym spektaklem „12 scen z życia Eulalii” udowadnia, że śpiew może zahartować ducha, uspokoić, ucieszyć…
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Mariana Kril Ukraina Podlasie malarstwo Podhale pieśń

Muzyka bronią i hartem ducha

Pierwszy bohater „Kiermaszu pod kogutkiem” – śp. Danylo Pertsov nazywany był przez niektórych przyjaciół Rycerzem. Jego orężem była muzyka. Władał tą bronią biegle, potrafiąc oczarować każdego słuchacza. Artystę wspominamy tydzień po jego odejściu do Niebiańskiej Orkiestry. Z kolei Anna Jakowska swoim muzycznym spektaklem „12 scen z życia Eulalii” udowadnia, że śpiew może zahartować ducha, uspokoić, ucieszyć…
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Mariana Kril Ukraina Podlasie malarstwo Podhale pieśń

Trwa Adwent!

Za nami pierwszy tydzień Adwentu w obrządku kościoła katolickiego. Przypomnijmy sobie zatem, jak okres ten wyglądał na Kurpiach! Z archiwalnej opowieści śp. Zofii Warych dowiemy się m.in. czym są  „wychopnie”, co sprawiało, że chaty w Święta były iście baśniowe i jakie opowieści towarzyszyły pracom domowym w adwentowym czasie. Zajrzeliśmy także na Lubelszczyznę, by poznać nową odsłonę tradycji dunajowania! 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Piotr Kędziorek Kurpie Lubelszczyzna Adwent kolędy

Mikołaje zaczynają folkowe święto

Właśnie rusza 31. edycja festiwalu Mikołajki Folkowe! Co ma do zaoferowania najstarszy festiwal muzyki folkowej w Polsce? Między innymi konferencję naukową, jarmark sztuki ludowej, warsztaty muzyczne, koncerty gwiazd i, oczywiście, Scenę Otwartą, która od lat jest miernikiem folkowych trendów! W „Źródłach” o szczegółach opowiadał nam Bogdan Bracha, organizator wydarzenia, członek Orkiestry św. Mikołaja.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma mikołajki konkurs Bieszczady