Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

Rzeczpospolita

Jan Amos Komensky. Prekursor nowoczesnej pedagogiki

Pochodzący z Czech i osiadły w Polsce naukowiec i teoretyk nauczania postulował wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego przez państwo blisko dwieście lat przed tym, jak ta sztuka powiodła się w pierwszym europejskim państwie. Mógł przyczynić się do rozwoju szkolnictwa w Rzeczpospolitej, jednak fatalna decyzja z czasów potopu szwedzkiego spowodowała, że zmarł na wygnaniu i w niesławie dokładnie 355 lat temu. Zobacz więcej na temat: szkoła protestantyzm NAUKA edukacja potop szwedzki

Michał Piekarski. Królobójca na mękach

Przemysł II zginął prawdopodobnie z rąk Brandenburczyków. Konfederaci barscy, o ile nie działali na polecenie samego króla, chcieli skłonić go tylko do abdykacji. Spiskowcy uwiecznieni w "Kordianie" nie zdecydowali się podnieść ręki na cara, który został koronowany na króla Polski. To czyni niedoszłego zabójcę Zygmunta III Wazy jedynym królobójcą w historii kraju. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Stefan Żółkiewski Turcja Warszawa

Polsko-niemiecki traktat graniczny. Dokument, na który Polska czekała 45 lat

- Oto w sposób pokojowy Polacy i Niemcy usuwają źródła historycznych konfliktów i zamykają okres, w którym problem granicy dzielił nasze kraje, był dla nas Polaków źródłem obaw i poczucia zagrożenia – powiedział 14 listopada 1990 roku ówczesny premier Rzeczpospolitej Tadeusz Mazowiecki. Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA Niemcy lata 90 Hans-Dietrich Genscher Krzysztof Skubiszewski POLSKA

Ten tryumf utorował Sobieskiemu drogę do korony

11 listopada 1673 roku zakończyła się bitwa pod Chocimiem, w której armia polsko-litewska pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego rozgromiła wojska tureckie. Pół roku później otoczony nimbem pogromcy Turków Sobieski został wybrany królem Rzeczypospolitej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Jan III Sobieski Turcja chrześcijaństwo Chocim Kamieniec Podolski

Dawni obcokrajowcy o Polsce i Polakach. "Są tu bezczelni"

Z pewnej XVII-wiecznej książki o charakterze przewodnikowym, opisującej m.in. "rozkosze Francji, Hiszpanii i Polski", możemy się dowiedzieć, jak podróżnicy sprzed wieków widzieli nasz kraj i jego mieszkańców. W tego typu historycznych źródłach na temat Polski znaleźć można całą skalę emocji: zachwyt i niechęć, uznanie i rozczarowanie. Zobacz więcej na temat: wspomnienie Francja podróże turystyka obcokrajowcy

Bitwa pod Cudnowem, czyli zwycięstwo nad Moskalami

Wyczerpana buntem Chmielnickiego i potopem szwedzkim Rzeczpospolita musiała przeciwstawiać się także Rosji. Wojna nie była pasmem porażek. Dzięki zdolnym dowódcom udawało się odnosić spektakularne zwycięstwa nad Moskalami. Zobacz więcej na temat: Rosja Ukraina Stefan Czarniecki potop szwedzki

Czy Rzeczpospolita musiała upaść? Zapytaliśmy historyków

Dokładnie 230 lat temu, 24 października 1795 roku, w Petersburgu zawarty został układ rozbiorowy między Rosją, Prusami i Austrią. W wyniku III rozbioru Rzeczpospolita została ostatecznie podzielona między zaborców i na ponad 100 lat zniknęła z mapy Europy. Zapytaliśmy historyków, czy ich zdaniem historia mogła potoczyć się inaczej. Zobacz więcej na temat: rozbiory Polski Rosja Prusy Austria Stanisław August Poniatowski

Tadeusz Kościuszko. Śmierć bohatera dwóch narodów

15 października 1817 roku zmarł Tadeusz Kościuszko, uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, generał, Naczelnik Sił Zbrojnych Narodowych w powstaniu w 1794 roku, które było próbą ratowania Rzeczpospolitej. Zobacz więcej na temat: rozbiory Polski Tadeusz Kościuszko Targowica

Komisja Edukacji Narodowej. "Pierwsze ministerstwo oświaty"

Jak doszło do tego, że 14 października 1773 roku – w czasie trwania Sejmu Rozbiorowego – utworzono pierwszą w Polsce i w Europie państwową instytucję oświatową? 252. rocznica powołania KEN to doskonała okazja, by na to pytanie spróbować znaleźć odpowiedź. Zobacz więcej na temat: oświecenie reformy edukacja szkoła rozbiory Polski Stanisław August Poniatowski

Henryk Wisner. "W pracy badacza najważniejsze są pasje"

Henryk Wisner był jednym z najwybitniejszych polskich historyków, zajmujących się dziejami Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz autorem kilkudziesięciu książek i artykułów naukowych. Swoją ogromną wiedzą wielokrotnie dzielił się również ze słuchaczami Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA NAUKA Litwa

Maciejowice. Ostatnia bitwa I Rzeczpospolitej

Zawiązana na krakowskim rynku insurekcja kościuszkowska była ostatnią próbą ratowania niepodległej Rzeczpospolitej. 10 października 1794 roku pod Maciejowicami powstanie się załamało, a ranny naczelnik dostał się do rosyjskiej niewoli. Zobacz więcej na temat: Tadeusz Kościuszko Warszawa

Bitwa pod Prostkami i Tatarzy, którzy plądrowali Prusy

Zwycięstwo nad wojskami szwedzkimi i brandenburskimi było całkowite, ale następstwem starcia był nie tylko sukces militarny. Po rozgromieniu przeciwnika sprzymierzone z wojskami litewskimi zagony tatarskie zaczęły niebagatelną grabież. Zobacz więcej na temat: HISTORIA potop szwedzki Radziwiłłowie Bogusław Radziwiłł Prusy Mazury

Sejm Czteroletni zwany Wielkim

Sejm Czteroletni dawał nadzieję na zmiany w Rzeczypospolitej. Miał przywrócić suwerenność i przyspieszyć reformy gospodarcze kraju. Posłowie rozpoczęli obrady 6 października 1788 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA konstytucja 3 maja Sejm

Kircholm 1605, czyli jak wybitny Litwin pobił dumnego Szweda

420 lat temu pod Kircholmem niedaleko Rygi Polacy i Litwini pod wodzą hetmana Chodkiewicza rozgromili trzykrotnie liczniejsze oddziały Szwedów dowodzone przez króla Karola IX. Armia szwedzka została rozbita, a ranny monarcha cudem zdołał uciec z pola bitwy. Jednak wspaniały tryumf nie został w pełni wykorzystany. Zobacz więcej na temat: Łotwa Estonia Szwecja Zygmunt III Waza Wielkie Księstwo Litewskie

Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji

- Stał się symbolem kapłana patrioty, który jeszcze w czasach świetności Rzeczypospolitej potrafił przewidzieć jej upadek, który miał nastąpić na skutek różnych wad szlacheckich – powiedziała na antenie Polskiego Radia prof. Jolanta Choińska-Mika. Zobacz więcej na temat: Piotr Skarga

Drugi sezon "1670". Jak naprawdę wyglądała Rzeczpospolita?

W drugiej połowie XVII wieku nastąpił regres państwa polsko-litewskiego na wielu polach. Liczne wojny (w tym domowe) doprowadziły kraj do ruiny gospodarczej. Spadł poziom jakości życia, edukacji i kultury politycznej. Wzrosła potęga magnatów, zabobonność i niechęć do obcych. Czy serial "1670" oddaje te realia? Zobacz więcej na temat: 1670 serial 1670 Jan III Sobieski potop szwedzki

Przepowiednia Jana Kazimierza. Prorocza wizja upadku Polski

Rzeczpospolita zostanie podzielona pomiędzy Rosję, Prusy i Austrię. Taką wizję ponad sto lat przed rozbiorami przedstawił poddanym król Jan Kazimierz. Władca trafnie przewidział tragiczny los państwa, choć był to tylko chwyt retoryczny, mający przekonać opozycję do zaniechania oporu wobec królewskich reform. Zobacz więcej na temat: przepowiednia rozbiory Polski Minihistorie

Unia hadziacka i marzenia o stworzeniu Rzeczpospolitej Trojga Narodów

16 września 1658 roku zostało zawarte porozumienie pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a hetmanem kozackim Iwanem Wyhowskim, które zakładało powołanie do życia nowego państwa składającego się z Korony, Wielkiego Księstwa Litewskiego i kozackiego Księstwa Ruskiego. Planów tych nigdy nie udało się jednak zrealizować. Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA potop szwedzki Litwa Ukraina POLSKA