Rzeczpospolita w PolskieRadio.pl (1)

Czy Rzeczpospolita musiała upaść? Zapytaliśmy historyków

Dokładnie 230 lat temu, 24 października 1795 roku, w Petersburgu zawarty został układ rozbiorowy między Rosją, Prusami i Austrią. W wyniku III rozbioru Rzeczpospolita została ostatecznie podzielona między zaborców i na ponad 100 lat zniknęła z mapy Europy. Zapytaliśmy historyków, czy ich zdaniem historia mogła potoczyć się inaczej.

Henryk Wisner. "W pracy badacza najważniejsze są pasje"

Henryk Wisner był jednym z najwybitniejszych polskich historyków, zajmujących się dziejami Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz autorem kilkudziesięciu książek i artykułów naukowych. Swoją ogromną wiedzą wielokrotnie dzielił się również ze słuchaczami Polskiego Radia.

Kircholm 1605, czyli jak wybitny Litwin pobił dumnego Szweda

420 lat temu pod Kircholmem niedaleko Rygi Polacy i Litwini pod wodzą hetmana Chodkiewicza rozgromili trzykrotnie liczniejsze oddziały Szwedów dowodzone przez króla Karola IX. Armia szwedzka została rozbita, a ranny monarcha cudem zdołał uciec z pola bitwy. Jednak wspaniały tryumf nie został w pełni wykorzystany.

Drugi sezon "1670". Jak naprawdę wyglądała Rzeczpospolita?

W drugiej połowie XVII wieku nastąpił regres państwa polsko-litewskiego na wielu polach. Liczne wojny (w tym domowe) doprowadziły kraj do ruiny gospodarczej. Spadł poziom jakości życia, edukacji i kultury politycznej. Wzrosła potęga magnatów, zabobonność i niechęć do obcych. Czy serial "1670" oddaje te realia?

Przepowiednia Jana Kazimierza. Prorocza wizja upadku Polski

Rzeczpospolita zostanie podzielona pomiędzy Rosję, Prusy i Austrię. Taką wizję ponad sto lat przed rozbiorami przedstawił poddanym król Jan Kazimierz. Władca trafnie przewidział tragiczny los państwa, choć był to tylko chwyt retoryczny, mający przekonać opozycję do zaniechania oporu wobec królewskich reform.

Unia hadziacka i marzenia o stworzeniu Rzeczpospolitej Trojga Narodów

16 września 1658 roku zostało zawarte porozumienie pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a hetmanem kozackim Iwanem Wyhowskim, które zakładało powołanie do życia nowego państwa składającego się z Korony, Wielkiego Księstwa Litewskiego i kozackiego Księstwa Ruskiego. Planów tych nigdy nie udało się jednak zrealizować.

Bitwa pod Chocimiem. Rozejm, czyli zwycięstwo

2 września 1621 roku rozpoczęła się bitwa pod Chocimiem. Oblężenie nadgranicznej twierdzy trwało ponad miesiąc i zakończyło się 9 października. Wojska reprezentujące trzy wielkie narody Rzeczpospolitej - Polaków, Litwinów i Rusinów - wspólnie odparły ponad dwukrotnie liczniejsze siły tureckie.

Pierwsze strony gazet z 1 września 1939 roku

Gdy o świcie 1 września 1939 roku armia niemiecka zaatakowała terytorium Polski, poranne wydania dzienników były już gotowe. Pierwsze wiadomości o agresji Niemiec wydrukowano dopiero w gazetach popołudniowych. W pierwszych dniach wojny prasa pełniła funkcję tyleż informacyjną, co propagandową i zagrzewającą do walki. Zobacz więcej na temat: 1 września II wojna światowa Niemcy II Rzeczpospolita II RP prasa prasa drukowana media rocznica agresja Adolf Hitler nazizm nacjonalizm

Jak wyglądała XVIII-wieczna fabryka fake newsów? Wolter na rosyjskich usługach

Jak wyglądała XVIII-wieczna fabryka fake-newsów? Francuski filozof, Wolter, działał w zgodzie z myślą rosyjskiego dworu, pisząc teksty usprawiedliwiające agresję Petersburga względem Warszawy. Jak wyglądały działania propagandowe myśliciela sprawdzaliśmy w audycji "Piknik Naukowy".

Rzeczpospolita

Czy Rzeczpospolita musiała upaść? Zapytaliśmy historyków

Tadeusz Kościuszko. Śmierć bohatera dwóch narodów

Komisja Edukacji Narodowej. "Pierwsze ministerstwo oświaty"

Henryk Wisner. "W pracy badacza najważniejsze są pasje"

Maciejowice. Ostatnia bitwa I Rzeczpospolitej

Bitwa pod Prostkami i Tatarzy, którzy plądrowali Prusy

Sejm Czteroletni zwany Wielkim

Kircholm 1605, czyli jak wybitny Litwin pobił dumnego Szweda

Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji

Drugi sezon "1670". Jak naprawdę wyglądała Rzeczpospolita?

Przepowiednia Jana Kazimierza. Prorocza wizja upadku Polski

Unia hadziacka i marzenia o stworzeniu Rzeczpospolitej Trojga Narodów

Traktat Loewenwolda. "Trzy orły rozszarpują Rzeczpospolitą"

Teatr Stanisławowski. Dworskie dramaty wśród pomarańczy

Wolność i Niezawisłość – walczyli z sowietyzacją Polski

Bitwa pod Chocimiem. Rozejm, czyli zwycięstwo

Pierwsze strony gazet z 1 września 1939 roku

Jak wyglądała XVIII-wieczna fabryka fake newsów? Wolter na rosyjskich usługach