Polskie Radio
Section05

II wojna światowa

"Wojna jest, panowie, wyłazić z wody!". Posłuchaj wspomnień z 1 września 1939 roku

"Gdzie byłem, co robiłem w piątkowy poranek 1 września 1939 roku?". O tym szczególnym momencie – który okazał się punktem zwrotnym w dziejach świata, po którym już nie było tak samo – opowiadali przed laty przed mikrofonem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa m.in. dziennikarze i artyści. Dużo w tych historiach codzienności i najzwyklejszych spraw.
Zobacz więcej na temat:  wrzesień 1939 wspomnienie III Rzesza II RP Niemcy

Słowacja. Trzeci najeźdźca II RP we wrześniu 1939 roku

1 września 1939 przez granicę polską wtargnęły nie tylko wojska niemieckie. Na południu kraju granicę przekroczyła licząca ponad 12 tysięcy żołnierzy armia słowacka. Zajęte przez nią terytorium było nieporównywalnie mniejsze niż tereny, które padły ofiarą III Rzeszy i ZSRR, ale słowacka okupacja części terenów II RP była faktem.
Zobacz więcej na temat:  Słowacja 1939 kampania wrześniowa Niemcy nazizm II RP

PREMIUM Uważne Spojrzenie: Polska trauma w rękach polityków

Dziedziczymy więcej niż kolor oczu. Także lęki, nieufność i przekonanie, że świat nie jest sprawiedliwy. Trauma międzypokoleniowa stała się w Polsce paliwem dla społecznych podziałów. – Do tego traumatycznego repozytorium sięgają politycy każdej ze stron – mówi w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl prof. Michał Bilewicz, psycholog społeczny z Uniwersytetu Warszawskiego. 
Zobacz więcej na temat:  POLSKA społeczeństwo polityka

Powszechna mobilizacja z 1939 roku, czyli ostatni krok w stronę wojny

31 sierpnia 1939 roku - zgodnie z decyzją prezydenta Ignacego Mościckiego - stał się pierwszym dniem obowiązywania mobilizacji powszechnej w Polsce. Do stawienia się w jednostkach wezwano wówczas zarówno żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, jak i rezerwistów. W efekcie do wybuchu II wojny światowej udało się zmobilizować siedemdziesiąt pięć procent polskich sił zbrojnych. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Wojsko Polskie wojsko III Rzesza Niemcy nazizm

Ernest Wilimowski - jedna jego decyzja zniszczyła legendę

Jesienią 1938 roku najlepszy polski piłkarz mówił, że będzie grał tylko w biało-czerwonych barwach. Trzy lata później występował już w reprezentacji nazistowskich Niemiec. Po wojnie nigdy nie wrócił do Polski. Ernst Wilimowski - prawdopodobnie najwybitniejszy piłkarz w historii polskiej piłki nożnej - zmarł 30 sierpnia 1997 roku w Karlsruhe w Niemczech.
Zobacz więcej na temat:  Piłka nożna Ruch Chorzów Śląsk

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

"Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło", głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" ojca Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił filozof w wywiadzie dla Polskiego Radia.
Zobacz więcej na temat:  Józef Maria Bocheński filozofia Uniwersytet Jagielloński Monte Cassino

"Silni, zwarci, gotowi". Polska propaganda w 1939 roku

- Polska propaganda osiągnęła wysoki stopień mobilizacji społecznej i udało się na czas zagrożenia uniknąć swarów politycznych, które jeszcze rok wcześniej były na porządku dziennym. Szerokie kręgi społeczeństwa były zmobilizowane, tyle tylko, że ta propaganda nie miała pokrycia, nazwijmy to, "w bagnetach" - oceniał w radiowej audycji historyk prof. Eugeniusz Cezary Król.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski II Rzeczpospolita III Rzesza propaganda Edward Rydz-Śmigły

Jan Ekier. "Spłacić dług Narodu wobec Fryderyka Chopina"

– Oddzielenie tego, co było obcym nalotem, a co intencją Chopina, stanowiło niezwykle trudne zadanie. Ale była to fantastyczna przygoda – mówił w archiwalnych radiowych nagraniach Jan Ekier. 29 sierpnia wspominamy 112. rocznicę urodzin tego wielkiego znawcy kompozytora z Żelazowej Woli, a także cenionego pianisty i pedagoga.
Zobacz więcej na temat:  Jan Ekier Fryderyk Chopin muzyka klasyczna Kraków Powstanie Warszawskie koncert konkurs chopinowski wspomnienie

Żydzi z getta w Łodzi trafili do piekła Auschwitz

Łódzkie getto było jedynym na ziemiach polskich, które funkcjonowało prawie do końca niemieckiej okupacji. Mieszkający na jego terenie Żydzi byli zmuszani do niewolniczej pracy w fabrykach. Większość z nich nie doczekała końca II wojny światowej - zginęli w komorach gazowych w niemieckich nazistowskich obozach zagłady w Auschwitz i Kulmhof. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Żydzi nazizm Holokaust Auschwitz III Rzesza Łódź Niemcy