Polskie Radio
Section05

III Rzesza

Porozumienie Sikorskiego ze Stalinem – podanie ręki wrogowi

4 grudnia 1941 roku gen. Władysław Sikorski i Józef Stalin podpisali deklarację, w której Polska zobowiązała się stanąć po stronie aliantów i prowadzić wojnę z Niemcami. W zamian liczyła na wsparcie ZSRR podczas ustalania po wojnie nowego porządku w Europie. Jak się później okazało i Sikorski, i Stalin treść porozumienia rozumieli zdecydowanie inaczej.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Józef Stalin Katyń pakt Ribbentrop-Mołotow Winston Churchill Władysław Sikorski ZSRR

Niemieckie antyżydowskie prawo w Generalnym Gubernatorstwie

1 grudnia 1939 roku weszło w życie rozporządzenie generalnego gubernatora ziem polskich Hansa Franka nakazujące Żydom noszenie opasek z gwiazdą Dawida. Był to jeden z szeregu dekretów ukazujących haniebną i zbrodniczą politykę okupanta wobec polskiej ludności żydowskiej w czasie II wojny światowej.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski II wojna światowa POLSKA niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne getto warszawskie represje

Skazani w Norymberdze. Po wojnie pozostali milionerami

Jedni od samego początku wspierali partię Hitlera, inni byli oportunistami, którym przyjaźń z nazistami posłużyła do zarobienia pieniędzy. I jedni, i drudzy nie mieli nic przeciwko popełnianiu zbrodni wojennych, o ile służyło to ich firmom. Niektórych skazano w Norymberdze, ale prawie wszystkich zwolniono przedterminowo. Potem wiodło im się całkiem nieźle.
Zobacz więcej na temat:  Norymberga Niemcy Niemcy Zachodnie nazizm przemysł zbrodnie wojenne RFN Stany Zjednoczone

Zamojszczyzna pamięta. Ponad 100 tys. Polaków wysiedlonych przez Niemców

Akcję wysiedleńczą na Zamojszczyźnie Niemcy rozpoczęli w nocy z 27 na 28 listopada 1942 roku. Łącznie do sierpnia 1943 roku niemieckie deportacje objęły blisko 300 polskich wsi na Zamojszczyźnie. Okupanci wywieźli z rodzinnych domów ok. 110 tys. osób, w tym ponad 30 tys. dzieci, co stanowiło 31 proc. ludności regionu.
Zobacz więcej na temat:  Europa HISTORIA II wojna światowa IPN Niemcy Zamojszczyzna nazizm zbrodnie wojenne

Sąd nad niemieckimi zbrodniarzami. 80 lat temu rozpoczął się Proces Norymberski

20 listopada 2025 roku mija osiemdziesiąta rocznica rozpoczęcia Procesu Norymberskiego – bezprecedensowego wydarzenia w historii prawa międzynarodowego, które po raz pierwszy postawiło przed sądem najwyższych przywódców państwa odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne i przeciwko ludzkości. W Norymberdze przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym stanęło 22 najważniejszych dygnitarzy III Rzeszy Niemieckiej, w tym ministrowie, dowódcy wojskowi, ideolodzy i organizatorzy propagandy.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Norymberga zbrodnie wojenne Niemcy sąd

"Przyszedł po chleb. Zginął od strzałów w tył głowy"

– Od ulicy Mickiewicza nadszedł Karl Günther, zbliżył się do Schulza. Ten biegać nie umiał, no i myślał, że Niemiec nie będzie do niego strzelał – opowiadał w Polskim Radiu o ostatnich chwilach życia znakomitego pisarza Alfred Schreyer. 19 listopada mija 83. rocznica śmierci Brunona Schulza.
Zobacz więcej na temat:  Bruno Schulz II wojna światowa Drohobycz Niemcy wspomnienie zabójstwo nazizm Holokaust Żydzi HISTORIA

"Sala 600. Świadkowie Norymbergi" - audioserial o procesach największych zbrodniarzy

Audioserial "Sala 600. Świadkowie Norymbergi" to projekt dokumentalny Instytutu Pileckiego, realizowany we współpracy ze Studiem Reportażu Polskiego Radia. Wykorzystano w nim m.in. materiały archiwalne Polskiego Radia i współczesne wywiady z osobami pracującymi w archiwum w Norymberdze.
Zobacz więcej na temat:  Norymberga II wojna światowa nazizm Instytut Pileckiego Studio Reportażu Polskiego Radia

Książka zakazana przez polski rząd. Prorocza wizja wojny

Sojusz z Francją i Anglią zakończy się atakiem Niemiec na osamotnioną Polskę, gen. Sikorski zostanie Naczelnym Wodzem, a ZSRS za pomoc w pokonaniu Hitlera otrzyma Kresy Wschodnie. Takie przewidywania zawiera książka Władysława Studnickiego "Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej". Prorocza praca, będąca jednocześnie krytyką działań polskiego rządu, została wydana w czerwcu 1939 roku i… natychmiast ją skonfiskowano.
Zobacz więcej na temat:  Władysław Studnicki II wojna światowa II Rzeczpospolita Rosja ZSRR

Wilhelm II na wygnaniu w Holandii. Były cesarz Niemiec unikał porwań, rąbał drzewa i czekał na łaskę Hitlera

10 listopada 1918 roku obalony kajzer Wilhelm II przekroczył granicę holenderską. Już nigdy nie wrócił z wygnania, choć żywił nadzieję, że jego ród zostanie przywrócony na tron w III Rzeszy. Führer wolał otoczyć byłego monarchę kordonem sanitarnym. 
Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa Dwudziestolecie międzywojenne II wojna światowa Niemcy Holandia Adolf Hitler

Życie prywatne komendanta Auschwitz. "Żona czuła się jak w raju. Dzieci bawiły się w obóz"

Duża willa z pięknie utrzymanym ogrodem, z piwnicami pełnymi żywności, z centralnym ogrzewaniem. W domu wiele rodzinnych zdjęć, obrazów, dwie łazienki, pokój do zabaw dla dzieci. Obok, za murem z zasiekami, wieżyczka wartownicza. Dalej komora gazowa, krematorium. I wielki obóz śmierci.
Zobacz więcej na temat:  Auschwitz wspomnienie Niemcy nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne FILM kino Rudolf Hoess Oscary 2024

Operacja "Dożynki". Niemcy mordują 42 tys. Żydów

- Z głośników od rana rozbrzmiewały melodie walców Straussa, która zagłuszała nieustanny terkot karabinów maszynowych i krzyki konających - wspominał na antenie Polskiego Radia były więzień obozu koncentracyjnego na Majdanku. Była to największa jednostkowa eksterminacja dokonana w historii niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Majdanek Niemcy niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Żydzi nazizm Holokaust